ΥΓΕΙΑ

Είστε πρωινός ή βραδινός τύπος; Πόσο κινδυνεύετε από διαβήτη τύπου 2

Σινάνη Αικατερίνη

Οι νυχτερινοί τύποι έχουν υψηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος, μεγαλύτερη περίμετρο μέσης, περισσότερο σωματικό λίπος και σχεδόν 50% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2 σε σχέση με όσους κοιμούνται νωρίς, δείχνει νέα έρευνα που θα παρουσιαστεί στην Ετήσια Συνάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Μελέτη του Διαβήτη (EASD) στη Μαδρίτη (9-13 Σεπτεμβρίου).

Είστε πρωινός ή βραδινός τύπος; Πόσο κινδυνεύετε από διαβήτη τύπου 2

Ο επικεφαλής ερευνητής Δρ. Jeroen van der Velde, από το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Leiden, στην Ολλανδία, αναφέρει: «Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που κοιμούνται αργά το βράδυ και ξυπνούν αργά το πρωί, ακολουθούν γενικά ανθυγιεινό τρόπο ζωής. Είναι δηλαδή πιο πιθανό να καπνίζουν ή να κάνουν ανθυγιεινή διατροφή, αντιμετωπίζοντας υψηλότερο κίνδυνο παχυσαρκίας και μεταβολικών διαταραχών, συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη τύπου 2. Ωστόσο, πιστεύουμε ότι ο τρόπος ζωής δεν μπορεί να εξηγήσει πλήρως τη σχέση μεταξύ του νυχτερινού χρονοτύπου και των μεταβολικών διαταραχών. Επιπλέον, ενώ είναι γνωστό ότι ο νυχτερινός χρονοτύπος σχετίζεται με υψηλό ΔΜΣ, δεν είναι σαφές σε ποιο βαθμό επηρεάζει την κατανομή του σωματικού λίπους».

Για να μάθουν περισσότερα, ο Δρ. van der Velde και οι συνεργάτες του μελέτησαν τη σχέση μεταξύ του χρονικού προγραμματισμού του ύπνου, του διαβήτη τύπου 2 και της κατανομής του σωματικού λίπους σε περισσότερα από 5.000 άτομα, στο πλαίσιο της μελέτης Netherlands Epidemiology of Obesity, μιας συνεχιζόμενης μελέτης για την επίδραση του σωματικού λίπους στις ασθένειες.

Η ανάλυση αφορούσε συμμετέχοντες (54% γυναίκες) μέσης ηλικίας 56 ετών και με μέσο Δείκτη Μάζας Σώματος ΜΣ 30 kg/m2. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο με τις τυπικές ώρες ύπνου και αφύπνισης και από αυτό υπολογίστηκε το μέσο σημείο ύπνου.

Στη συνέχεια οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: πρωινός χρονότυπος (το 20% των συμμετεχόντων με το νωρίτερο μέσο σημείο ύπνου), βραδινός χρονότυπος (το 20% των συμμετεχόντων με το αργότερο μέσο σημείο ύπνου) και ενδιάμεσος χρονότυπος (το υπόλοιπο 60% των συμμετεχόντων).

Ο Δείκτης Μάζας Σώματος και η περίμετρος μέσης μετρήθηκαν σε όλους τους συμμετέχοντες. Το σπλαχνικό λίπος και το ηπατικό λίπος μετρήθηκαν σε 1.526 συμμετέχοντες, με τη χρήση μαγνητικής τομογραφίας και μαγνητικής φασματοσκοπίας, αντίστοιχα.

Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν για μια μέση περίοδο 6,6 ετών, κατά τη διάρκεια της οποίας 225 διαγνώστηκαν με διαβήτη τύπου 2.

Τα αποτελέσματα, τα οποία προσαρμόστηκαν για την ηλικία, το φύλο, την εκπαίδευση, το συνολικό σωματικό λίπος και μια σειρά παραγόντων του τρόπου ζωής (σωματική δραστηριότητα, ποιότητα διατροφής, κατανάλωση αλκοόλ, κάπνισμα και ποιότητα και διάρκεια ύπνου), έδειξαν ότι σε σύγκριση με τον ενδιάμεσο χρονοτύπο, οι συμμετέχοντες με βραδινό χρονοτύπο είχαν 46% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2.

Αυτό υποδηλώνει ότι ο αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη στους βραδινούς χρονοτύπους δεν μπορεί να εξηγηθεί μόνο από τον τρόπο ζωής.

«Πιστεύουμε ότι παίζουν ρόλο και άλλοι μηχανισμοί», λέει ο Δρ van der Velde. «Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι ο κιρκάδιος ρυθμός ή το ρολόι του σώματος στους βραδινούς χρονοτύπους δεν είναι συγχρονισμένος με τα εργασιακά και κοινωνικά χρονοδιαγράμματα που ακολουθεί η κοινωνία. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε κιρκάδια δυσαρμονία, η οποία γνωρίζουμε ότι μπορεί να οδηγήσει σε μεταβολικές διαταραχές και τελικά σε διαβήτη τύπου 2».

Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 στους πρωινούς χρονοτύπους.

«Με βάση τη βιβλιογραφία, περιμέναμε ότι οι πρωινοί χρονοτύποι θα είχαν παρόμοιο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 με τους ενδιάμεσους χρονοτύπους», λέει ο Δρ. van der Velde. «Τα ευρήματά μας έδειξαν ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο, αλλά όχι στατιστικά σημαντικό».

Τα ευρήματα έδειξαν επίσης ότι οι βραδινοί χρονοτύποι είχαν 0,7 kg/m2 υψηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος, 1,9 cm μεγαλύτερη περιφέρεια μέσης, 7 cm2 περισσότερο σπλαχνικό λίπος και 14% υψηλότερη περιεκτικότητα σε ηπατικό λίπος, σε σύγκριση με εκείνους με ενδιάμεσο χρονοτύπο.

Ο Δρ. van der Velde καταλήγει: «Τα άτομα με βραδινό χρονοτύπο φαίνεται να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 σε σύγκριση με τα άτομα με ενδιάμεσο χρονοτύπο, πιθανώς λόγω του υψηλότερου σωματικού λίπους, συμπεριλαμβανομένου του περισσότερου σπλαχνικού λίπους και του ηπατικού λίπους.

«Το επόμενο βήμα είναι να μελετήσουμε αν τα άτομα με βραδινό χρονοτύπο μπορούν να βελτιώσουν τη μεταβολική τους υγεία κάνοντας αλλαγές στο χρονοδιάγραμμα των συνηθειών του τρόπου ζωής τους. Αυτή τη στιγμή εξετάζουμε την πολύπλοκη αλληλεπίδραση των ωρών του ύπνου, της πρόσληψης τροφής και της σωματικής δραστηριότητας σε σχέση με τον διαβήτη τύπου 2. Έχουμε δείξει ότι ο συγχρονισμός της σωματικής δραστηριότητας είναι σημαντικός σε σχέση με την αντίσταση στην ινσουλίνη».

Ένα άλλο παράδειγμα θα ήταν η αλλαγή της ώρας των γευμάτων.

«Οι άνθρωποι με βραδινό χρονοτύπο είναι πιο πιθανό να τρώνε μέχρι αργά το βράδυ. Αν και δεν το μετρήσαμε αυτό στη μελέτη μας, υπάρχουν ολοένα και περισσότερες ενδείξεις ότι η χρονικά περιορισμένη κατανάλωση φαγητού, το να μην τρώει κανείς τίποτα μετά από μια συγκεκριμένη ώρα, όπως στις 6 μ.μ., μπορεί να οδηγήσει σε μεταβολικά οφέλη. Οι βραδινοί τύποι που ανησυχούν για τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, θα μπορούσαν να το δοκιμάσουν αυτό ή, τουλάχιστον, να προσπαθήσουν να αποφύγουν να τρώνε αργά το βράδυ», κατέληξε.

Πηγή: Medical express