ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Πότε αξίζει να βάζετε υποκατάστατα ζάχαρης στον καφέ σας

Μιχάλης Θερμόπουλος

Μια νέα μελέτη προτείνει ότι η εναλλαγή ζαχαρούχων τροφίμων και ποτών με τεχνητά γλυκαντικά χαμηλών ή μηδενικών θερμίδων θα μπορούσε να βοηθήσει στη διαχείριση του βάρους μετά από ταχεία απώλεια βάρους χωρίς να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.

Πότε αξίζει να βάζετε υποκατάστατα ζάχαρης στον καφέ σας
Bigstock

Η έρευνα, η οποία θα παρουσιαστεί επισήμως στο ετήσιο Ευρωπαϊκό Συνέδριο για την Παχυσαρκία (ECO) που θα γίνει 14–16 Μαΐου στη Βενετία της Ιταλίας, δείχνει ότι η διαχείριση του βάρους συνεχίστηκε για τουλάχιστον ένα έτος.

Η μελέτη, που εύστοχα ονομάστηκε SWEET, διαπίστωσε επίσης ότι η κατανάλωση γλυκαντικών και ενισχυτών γλυκύτητας (S&SE) συσχετίστηκε με αυξημένη ικανοποίηση από τη διατροφή, βελτιωμένη διάθεση, μειωμένες λιγούρες και μειωμένη προτίμηση για γλυκά τρόφιμα.

Η Clarissa Dakin, συν-επικεφαλής του πρότζεκτ SWEET και διδακτορική φοιτήτρια στην ομάδα έρευνας για τον έλεγχο της όρεξης και την ισορροπία ενέργειας στο πανεπιστήμιο του Λιντς στην Αγγλία, εξήγησε:

“Αυτή η μελέτη ήταν μια μεγάλη τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή που συνέκρινε το πώς η συμπερίληψη ή η αποφυγή γλυκαντικών και υποκατάστατων ζάχαρης ως μέρος μιας δίαιτας διατήρησης βάρους χαμηλής ζάχαρης επηρεάζει τη διάθεση, την επιθυμία για φαγητό και την ικανοποίηση των ανθρώπων από τη διατροφή τους”.

Πώς τα γλυκαντικά επηρεάζουν την απώλεια βάρους

Το πρότζεκτ SWEET περιλάμβανε μια δοκιμή ενός έτους για να διαπιστωθεί εάν η χρήση γλυκαντικών ως μέρος μιας υγιεινής δίαιτας με χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη θα μπορούσε να προωθήσει τη διαχείριση του βάρους μετά από ταχεία απώλεια βάρους.

Οι ερευνητές στρατολόγησαν 341 ενήλικες με υπέρβαρους ή παχύσαρκους και 38 παιδιά που ήταν υπέρβαρα από τη Δανία, την Ισπανία, την Ελλάδα και την Ολλανδία.

Κατά τους δύο πρώτους μήνες της μελέτης, οι ενήλικες συμμετέχοντες ακολούθησαν μια δίαιτα χαμηλών θερμίδων με στόχο να χάσουν τουλάχιστον το 5% του βάρους τους, ενώ τα παιδιά έλαβαν απλά συμβουλές διατήρησης του βάρους τους.

Για τους επόμενους 10 μήνες, οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες:

  • Ομάδα Α: Οι συμμετέχοντες ακολούθησαν μια υγιεινή διατροφή με κάτω από το 10% των θερμίδων να είναι από πρόσθετη ζάχαρη και τους επετράπη να καταναλώνουν τροφές και ποτά με γλυκαντικά.
  • Ομάδα Β: Οι συμμετέχοντες ακολούθησαν την ίδια υγιεινή διατροφή αλλά χωρίς γλυκαντικά.

Σε όλη τη διάρκεια της μελέτης, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια σχετικά με τη διατροφή, τις διατροφικές συνήθειες, τη σωματική δραστηριότητα και την ποιότητα ζωής τους.

Το βάρος, οι μετρήσεις σώματος και οι δείκτες για διαβήτη και καρδιακές παθήσεις μετρήθηκαν επίσης στην αρχή και μετά από 2, 6 και 12 μήνες.

“Διαπιστώσαμε μετά από 6 μήνες, ότι η ομάδα που περιελάμβανε γλυκαντικά και υποκατάστατα ζάχαρης είχε μεγαλύτερη διατροφική ικανοποίηση, πιο θετική διάθεση και λιγότερη λαχτάρα για γλυκά τρόφιμα. Μετά από 12 μήνες, η ομάδα που απέφυγε τα γλυκαντικά και τα υποκατάστατα ζάχαρης έδειξε αυξημένη προτίμηση σε άλλα γλυκά τρόφιμα που περιέχουν θερμίδες”, σημείωσε η Dakin.

Επιπλέον:

  • η ομάδα που χρησιμοποιούσε γλυκαντικά είχε ελαφρώς καλύτερη διατήρηση βάρους μετά από ένα έτος σε σχέση με την ομάδα χωρίς γλυκαντικά
  • οι ερευνητές δεν βρήκαν σημαντικές διαφορές στους δείκτες για διαβήτη και καρδιακές παθήσεις μεταξύ των δύο ομάδων

Ωστόσο, θα χρειαζόταν περισσότερη έρευνα με μεγαλύτερο αριθμό παιδιών για να προσδιοριστούν οι επιδράσεις των γλυκαντικών σε πιο νεαρά άτομα.

sugar-zaxari

Πρέπει να χρησιμοποιείτε υποκατάστατα ζάχαρης για απώλεια βάρους;

Τα φυσικά και τεχνητά γλυκαντικά, όπως η ασπαρτάμη, η στέβια και η σακχαρίνη, χρησιμοποιούνται ευρέως από τη βιομηχανία τροφίμων και ποτών για την μείωση της περιεκτικότητας σε ζάχαρη σε διάφορα προϊόντα, όπως αναψυκτικά, επιδόρπια και τροφές πρωινού.

Τεχνητά γλυκαντικά καταναλώνονται από εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως σε καθημερινή βάση, ιδιαίτερα από όσους αναζητούν εναλλακτικές λύσεις με λίγες θερμίδες αντί της κανονικής ζάχαρης.

Πολλοί ειδικοί προτείνουν την αντικατάσταση της ζάχαρης με γλυκαντικά χαμηλών ή μηδενικών θερμίδων για την προώθηση της απώλειας βάρους και της διαχείρισης βάρους σε υπέρβαρους ή παχύσαρκους ενήλικες.

Ωστόσο, υπάρχει συνεχής συζήτηση στην επιστημονική κοινότητα σχετικά με την ασφάλεια των γλυκαντικών για την ανθρώπινη υγεία και τις επιπτώσεις τους στην όρεξη, τη διαχείριση βάρους και την παχυσαρκία.

Η παρούσα μελέτη προτείνει ότι η ενσωμάτωση τεχνητών γλυκαντικών σε μια υγιεινή διατροφή με χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη θα μπορούσε να βοηθήσει στη διαχείριση του βάρους χωρίς να αυξήσει τον κίνδυνο διαβήτη και καρδιακών παθήσεων, σε αντίθεση με άλλες έρευνες σε αυτόν τον τομέα.

Από την άλλη πλευρά, μια συστηματική ανασκόπηση που διεξήχθη από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) υποδηλώνει ότι η αντικατάσταση της ζάχαρης με τεχνητά γλυκαντικά μπορεί να μην βοηθήσει αποτελεσματικά τον μακροπρόθεσμο έλεγχο του βάρους και θα μπορούσε ενδεχομένως να αυξήσει τον κίνδυνο διαφόρων προβλημάτων υγείας, συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη και των καρδιακών παθήσεων.

Ωστόσο, η έκθεση του ΠΟΥ αναγνώρισε ότι υπάρχει έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων, που να συνδέουν τα γλυκαντικά με ασθένειες και ότι απαιτούνται ακόμη περισσότερες μελέτες σε αυτόν τον τομέα έρευνας.

Επιπλέον, ο ΠΟΥ ανακήρυξε πρόσφατα ένα κοινό τεχνητό γλυκαντικό, την ασπαρτάμη, ως δυνητικώς καρκινογόνο για τον άνθρωπο, αν και αναφέρει ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα σχετικά με αυτόν τον πιθανό κίνδυνο καρκίνου στους ανθρώπους.

Πηγές: leeds.ac.uk, medicalnewstoday.com