Η οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία στα παιδιά και πώς θεραπεύεται
Dr. Σοφία Πολυχρονοπούλου, MD, PhD, Εκπρόσωπος στο Πανευρωπαικό Δίκτυο για τον Παιδικό Καρκίνο “ERN PaedCan”, του Ν.Π. "Η Αγία Σοφία", Συντονίστρια Διευθύντρια του Τμήματος Παιδιατρικής Αιματολογίας-Ογκολογίας (Τ.Α.Ο.), Πρόεδρος της Ογκολογικής Επιτροπής και Διευθύντρια της Ιατρικής Υπηρεσίας ,Νοσοκομείο Παίδων "Η Αγία Σοφία", Αθήνα
Η Οξεία Λεμφοβλαστική Λευχαιμία αποτελεί μία από τις συχνότερες κακοήθειες της παιδικής ηλικίας. Εκπροσωπεί το 25-30% των κακοηθειών του ηλικιακού αυτού φάσματος και συχνότερα απαντάται στις ηλικίες 2-5 ετών.
Για την ασθένεια αυτή, τα κύρια συμπτώματά της, τη διάγνωση και τις θεραπευτικές προσεγγίσεις που αξιοποιούνται μιλά στο Onmed.gr η Dr.Σοφία Πολυχρονοπούλου, Eκπρόσωπος του Νοσοκομείου Παίδων «Η Αγία Σοφία» στο Πανευρωπαϊκό Δίκτυο για τον Παιδικό Καρκίνο “ERN PaedCan”, Συντονίστρια Διευθύντρια του Τμήματος Παιδιατρικής Αιματολογίας-Ογκολογίας (Τ.Α.Ο.), Πρόεδρος της Ογκολογικής Επιτροπής και Διευθύντρια της Ιατρικής Υπηρεσίας , του Νοσοκομείου Παίδων «Η Αγία Σοφία».
Τα συμπτώματα της λεμφοβλαστικής λευχαιμίας ποικίλουν. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την κυρία Πολυχρονοπούλου, «Η λεμφοβλαστική λευχαιμία προβάλλει συχνά στα παιδιά και τους νέους με πυρετό που αποτελεί και το πρώτο σύμπτωμα, με ωχρότητα, αναιμία και καταβολή». Επιπλέον, συχνή είναι η παρουσία λοιμώξεων, η ρινική επίσταξη, οι πόνοι στα κόκκαλα και το αίσθημα της κόπωσης. Στο σώμα, επίσης, παρουσιάζονται συχνά μικρά ή μεγαλύτερα σημάδια, δηλαδή αιμορραγικά εξανθήματα όπως πετέχειες και εκχυμώσεις. Τέλος, στα παιδιά παρατηρείται αύξηση του μεγέθους των λεμφαδένων σε διάφορα μέρη του σώματος ενώ μπορεί ο παιδίατρος κατά τη φυσική εξέταση του παιδιού να εντοπίσει ψηλαφητό ήπαρ ή σπλήνα.
Η διάγνωση , μας αναφέρει η κυρία Πολυχρονοπούλου, ξεκινά από την κλινική εικόνα του ασθενούς και τίθεται με μεγαλύτερη υποψία, όταν ένας ειδικός αιματολόγος δει στο επίχρισμα του περιφερικού αίματος κακοήθη λευχαιμικά κύτταρα. Η επισφράγιση της διάγνωσης της νόσου γίνεται με τη λήψη μυελού των οστών με συγκεκριμένους τρόπους λήψεως από οστό της λεκάνης.
Αναφορικά με τις θεραπευτικές προσεγγίσεις που προτείνονται, η κυρία Πολυχρονοπούλου επισημαίνει, πως αυτές διαφέρουν ανάλογα με τα χαρακτηριστικά που παρουσιάζει η νόσος στον κάθε ασθενή. Σε ορισμένες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται υψηλότερης εντάσεως θεραπευτικά σχήματα και σε κάποιες άλλες χαμηλότερης εντάσεως.
Μάλιστα, στο άμεσο μέλλον η κυρία Πολυχρονοπούλου μας διαβεβαιώνει πως ο παιδικός καρκίνος θα μπορεί να αντιμετωπιστεί σε ακόμα καλύτερα ποσοστά, καθώς η ιατρική φαρέτρα περιέχει πλέον πολλά φάρμακα ενώ καθημερινά ενσωματώνονται πρωτοπόρες και στοχευμένες θεραπείες. Ειδικότερα , μία θεραπεία που κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος ιδίως σε ανθεκτικές μορφές και σε υποτροπές της Β-Οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας, είναι η χρήση αντίσωματος ειδικά σχεδιασμένου, για να προσκολλάται σε μια πρωτεΐνη που υπάρχει τόσο στα λευχαιμικά Β-κύτταρα όσο και στα υγιή Β-κύτταρα. Επίσης, με το άλλο άκρο το αντίσωμα προσκολλάται σε μια πρωτεΐνη που υπάρχει στα φυσιολογικά Τ λεμφοκύτταρα (ένας άλλος τύπος λευκών αιμοσφαιρίων). Συνεπώς, το αντίσωμα δρα ως «συνεκτικός κρίκος», προκαλώντας την επίθεση των φυσιολογικών Τ-κυττάρων στα λευχαιμικά κύτταρα και την εξουδετέρωσή τους.
Τέλος, αξίζει να γίνει αναφορά σε μία πρόσφατη επαναστατική μέθοδο που εφαρμόζεται πλέον και στην Ελλάδα και είναι η CAR-T θεραπεία. Πρόκειται για ένα είδος κυτταρικής θεραπείας όπου συλλέγονται με ανοσολογικές μεθόδους , κύτταρα του ασθενούς, τα Τ- λεμφοκύτταρα, τροποποιούνται γενετικά στο εργαστήριο ώστε να φέρουν «χιμαιρικούς» υποδοχείς αντιγόνου (CAR) έναντι των λευχαιμικών κυττάρων και επανεγχέονται στον ασθενή. Μετά την έγχυση, τα Τ-λεμφοκύτταρα αναγνωρίζουν και σκοτώνουν τα λευχαιμικά κύτταρα.
Επιπλέον, η κα Πολυχρονοπούλου τονίζει πως η ιατρική κοινότητα θα συνεχίζει να εξελίσσεται «όσο υπάρχουν ασθενείς που έχουν ανάγκη πιο εξειδικευμένων, πιο αναβαθμισμένων, πιο εντατικών και πιο στοχευμένων θεραπειών».
Η ανάγκη επομένως για συνεχή εξέλιξη και βελτίωση της ιατρικής, ωθεί την ιατρική κοινότητα να θέτει ως στόχους τη βέλτιστη παροχή φροντίδας σε όλους τους ασθενείς, τη δυνατότητα επίτευξης ίασης σε όσους περισσότερους ασθενείς είναι δυνατόν, την εξέλιξη των καινοτόμων θεραπειών και την άρτια εκπαίδευση των νέων επαγγελματιών υγείας.
Δείτε ολόκληρη τη συνέντευξη της κ. Σοφίας Πολυχρονοπούλου στο βίντεο που ακολουθεί:
