ΔΙΑΤΡΟΦΗ

5 σίγουρα κόλπα που ρίχνουν άμεσα το ζάχαρο

Μιχάλης Θερμόπουλος

Μια ξαφνική αύξηση του σακχάρου στο αίμα μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε κούραση, δίψα, ζάλη ή ακόμα και ακραία αδιαθεσία.

5 σίγουρα κόλπα που ρίχνουν άμεσα το ζάχαρο
Bigstock

Η μακροπρόθεσμη διαχείριση του σακχάρου στο αίμα απαιτεί συνεχείς στρατηγικές τρόπου ζωής, αλλά υπάρχουν αρκετές -επιστημονικώς επαληθευμένες- μέθοδοι, για να μειώσετε το σάκχαρο στο αίμα σας επιτόπου και με ασφάλεια, όταν πρέπει να αναλάβετε άμεση δράση.

Αυτό το άρθρο εξηγεί τι προκαλεί την ξαφνική αύξηση του σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία), τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να το μειώσετε γρήγορα και πότε πρέπει να αναζητήσετε επείγουσα περίθαλψη.

Από τι προκαλείται μια ξαφνική αύξηση του σακχάρου στο αίμα

Το σάκχαρο στο αίμα μπορεί να αυξηθεί γρήγορα από:

  1. Γεύματα με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες (ειδικά επεξεργασμένα ή ζαχαρούχα τρόφιμα)
  2. Έλλειψη φυσικής δραστηριότητας
  3. Στρες ή ασθένεια
  4. Παράλειψη δόσης ινσουλίνης ή από του στόματος φαρμακευτικής αγωγής
  5. Ορμονικές διακυμάνσεις (π.χ. εμμηνόρροια, κορτικοστεροειδή)

Οι διαβητικοί είναι εξ ορισμού πιο ευάλωτοι, αλλά ακόμη και άτομα χωρίς διαβήτη μπορεί να εμφανίσουν προσωρινή υπεργλυκαιμία λόγω διατροφής ή άγχους.

Πώς να μειώσετε άμεσα και με ασφάλεια το ζάχαρο

Εάν η γλυκόζη στο αίμα σας είναι αυξημένη (ειδικά πάνω από 180–200 mg/dL μετά το φαγητό), δείτε τι μπορείτε να κάνετε αμέσως:

1. Ασχοληθείτε με ελαφριά έως μέτρια σωματική δραστηριότητα

Το γρήγορο περπάτημα, το ποδήλατο ή ασκήσεις με αντίσταση το ίδιο σας το σωματικό βάρος -όπως τα βαθιά καθίσματα- βοηθούν τους μύες σας να απορροφήσουν γλυκόζη από την κυκλοφορία του αίματος, χωρίς την παρέμβαση ινσουλίνης. Ακόμη και 15-20 λεπτά περπάτημα μπορεί να μειώσει γρήγορα τα επίπεδα ζαχάρου.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Εάν το σάκχαρό σας είναι πάνω από 240 mg/dL και υπάρχουν κετόνες, αποφύγετε την άσκηση μέχρι να ομαλοποιηθούν τα επίπεδα κετόνης!

2. Πιείτε νερό

Το να πιείτε νερό θα βοηθήσει τα νεφρά να αποβάλλουν την περίσσεια γλυκόζης μέσω των ούρων. Πιείτε αμέσως 1-2 ποτήρια νερό και μετά συνεχίστε να πίνετε γενικώς νερό κάθε ώρα.

3. Φάτε κάτι με πολλές φυτικές ίνες και χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη

Εάν πρέπει να φάτε ξανά, επιλέξτε κάτι που δεν θα επιδεινώσει το ήδη αυξημένο ζάχαρο:

  • Ωμά λαχανικά (καρότα, αγγούρια)
  • Ξηροί καρποί (χούφτα αμύγδαλα ή καρύδια)
  • Σκληρό αυγό ή αβοκάντο
  • Σπόροι Chia ή λιναρόσπορος ανάμικτα σε γιαούρτι ή smoothie

Αυτές οι τροφές μπορούν να βοηθήσουν στη σταθεροποίηση της γλυκόζης και να εμποδίσουν μια νέα «εκτόξευση».

4. Εξασκηθείτε στη χαλάρωση και τη βαθιά αναπνοή

Το άγχος αυξάνει την κορτιζόλη, η οποία με τη σειρά της αυξάνει το ζάχαρο. Η βαθιά αναπνοή ακόμη και για 5-10 λεπτά μπορεί να βοηθήσει στην μείωση τόσο της σωματικής, όσο και της συναισθηματικής έντασης.

5. Πάρτε ινσουλίνη (εάν σας έχει συνταγογραφηθεί)

Εάν βρίσκεστε σε σχήμα ινσουλίνης ταχείας δράσης και τα επίπεδά σας είναι εξαιρετικά υψηλά, ακολουθήστε τις οδηγίες του γιατρού σας για μια διορθωτική δόση. Ποτέ μην αυτοπροσαρμόζετε χωρίς καθοδήγηση!

Πότε να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια

Το υψηλό σάκχαρο στο αίμα μπορεί να γίνει επικίνδυνο. Ζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια εάν:

  1. Το σάκχαρο στο αίμα παραμένει πάνω από 300 mg/dL παρά την εφαρμογή των παραπάνω μέτρων
  2. Είστε θετικοί για κετόνες στα ούρα (σημάδι διαβητικής κετοξέωσης)
  3. Αισθάνεστε σύγχυση, έμετο, γρήγορη αναπνοή ή απώλεια αισθήσεων
glucometer-blood-sugar-diabetes

Τι να κάνετε μετά την απότομη αύξηση του ζαχάρου: Αποτροπή του επόμενου επεισοδίου

  1. Καταγράψτε τι πυροδότησε το τελευταίο επεισόδιο (τροφή, χαμένη φαρμακευτική αγωγή, άγχος κλπ.)
  2. Προσαρμόστε το μέγεθος της μερίδας ή τον χρόνο κατανάλωσης υδατανθράκων
  3. Ελέγξτε το φαρμακευτικό σας πρόγραμμα με τον γιατρό ή τον ενδοκρινολόγο σας
  4. Δημιουργήστε μια σταθερή ρουτίνα για φαγητό, δραστηριότητα και ενυδάτωση
  5. Εξετάστε το ενδεχόμενο χρήσης συνεχούς παρακολούθησης γλυκόζης (CGM) εάν έχετε διαβήτη

Συχνές Ερωτήσεις

Πόση ώρα χρειάζεται για να πέσει το ζάχαρο μετά από μια απότομη αύξηση;

Ανάλογα με την μέθοδο αντιμετώπισης και τη σοβαρότητα της κρίσης, η μέτρια άσκηση και η ενυδάτωση μπορούν να μειώσουν το σάκχαρο στο αίμα μέσα σε 30-60 λεπτά. Η χορήγηση ινσουλίνης λειτουργεί πιο γρήγορα, αλλά ο χρόνος ποικίλλει ανάλογα με τον τύπο διαβήτη και το άτομο.

Μπορεί η κατανάλωση μηλόξυδου να ρίξει γρήγορα το ζάχαρο;

Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να μειώσει μέτρια τη γλυκόζη μετά το γεύμα, αλλά δεν είναι μια αξιόπιστη λύση έκτακτης ανάγκης. Χρησιμοποιείται καλύτερα προληπτικά, όχι αντιδραστικά.

Ποιο είναι το πιο γρήγορο φαγητό ή ποτό για να ρίξω το ζάχαρο άμεσα;

Τα τρόφιμα δεν θα μειώσουν γρήγορα το σάκχαρο στο αίμα. Αντίθετα, εστιάστε στην ενυδάτωση, την κίνηση και την ινσουλίνη (εάν σας έχει συνταγογραφηθεί). Ορισμένες τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, όπως οι σπόροι chia και το αβοκάντο, μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη περαιτέρω αύξησης.

Πρέπει να παραλείψω το επόμενο γεύμα μου εάν το σάκχαρό μου είναι υψηλό;

Όχι απαραίτητα. Η παράλειψη γευμάτων μπορεί να προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη διακύμανση του σακχάρου στο αίμα. Προτιμήστε ένα σνακ με χαμηλούς υδατάνθρακες και υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες, εάν πρόκειται να φάτε σύντομα.

Σύνοψη

Η γνώση του τι ρίχνει άμεσα το ζάχαρο μπορεί να αποτρέψει τις επιπλοκές και τις καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, ειδικά για όσους διαχειρίζονται τον διαβήτη. Τα πιο αποτελεσματικά εργαλεία περιλαμβάνουν μέτρια άσκηση, ενυδάτωση, χαλάρωση και φαρμακευτική αγωγή (εφόσον έχετε τέτοια ιατρική συνταγή).

Η μακροπρόθεσμη επιτυχία έγκειται στην κατανόηση των αιτιών και στην πραγματοποίηση στρατηγικών αλλαγών στον τρόπο ζωής. Αλλά σε άμεσο, επείγον επίπεδο, ένας περίπατος και ένα ποτήρι νερό μπορεί να κάνουν περισσότερο καλό απ’ όσο νομίζετε.

Πηγές:
cdc.gov
healthline.com
diabetes.org
mayoclinic.org
ncbi.nlm.nih.gov