Άνοια: Ο ρόλος της διατροφής στα πρώτα χρόνια της ζωής και στη μέση ηλικία

Τα ευρήματα προστίθενται σε έναν αυξανόμενο όγκο στοιχείων που αποδεικνύουν ότι μια υγιεινή διατροφή θα μπορούσε να βοηθήσει στην αποτροπή της νόσου Αλτσχάιμερ και της σχετιζόμενης με την ηλικία γνωστικής εξασθένισης.

Οι περισσότερες έρευνες σχετικά με το θέμα, έχουν επικεντρωθεί στις διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων στην ηλικία των 60 και των 70 ετών. Η νέα μελέτη είναι η πρώτη που παρακολουθεί τη διατροφή και τη γνωστική ικανότητα καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής -από την ηλικία των 4 έως τα 70 χρόνια- και υποδηλώνει ότι η σχέση μπορεί να ξεκινά πολύ νωρίτερα από ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα.

Οι γνωστικές επιδόσεις ή η ικανότητα σκέψης, μπορεί να βελτιώνονται μέχρι και τη μέση ηλικία, αλλά συνήθως αρχίζουν να μειώνονται μετά την ηλικία των 65 ετών.

Παράλληλα με την αναμενόμενη φθορά που επιφέρει η γήρανση, μπορεί να αναπτυχθούν σοβαρότερες καταστάσεις, όπως η άνοια.

Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι μια υγιεινή διατροφή και συγκεκριμένα μια διατροφή πλούσια σε τροφές φυτικής προέλευσης με υψηλά επίπεδα αντιοξειδωτικών, μονοακόρεστων και πολυακόρεστων λιπαρών οξέων, μπορεί να υποστηρίξει την υγεία του εγκεφάλου μειώνοντας το οξειδωτικό στρες και βελτιώνοντας τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο.

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν στοιχεία από 3.059 ενήλικες στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίοι είχαν εγγραφεί ως παιδιά σε μια μελέτη που ονομάζεται National Survey of Health and Development.

Οι συμμετέχοντες έδωσαν στοιχεία σχετικά με τη διατροφή, τη γνωστική τους κατάσταση και άλλους παράγοντες μέσω ερωτηματολογίων και τεστ στη διάρκεια μιας περιόδου σχεδόν 75 ετών.

Αυτά τα αρχικά ευρήματα υποστηρίζουν γενικά τις τρέχουσες συστάσεις, σύμφωνα με τις οποίες είναι σημαντική η υιοθέτηση υγιεινής διατροφής στα πρώτα στάδια της ζωής, προκειμένου να υποστηριχθεί και να διατηρηθεί η υγεία σε όλη τη διάρκεια της ζωής.

«Τα ευρήματά μας παρέχουν επίσης νέα στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η βελτίωση των διατροφικών προτύπων μέχρι τη μέση ηλικία, μπορεί να επηρεάσει τις γνωστικές επιδόσεις και να συμβάλει στον μετριασμό ή την ελάττωση της γνωστικής έκπτωσης σε μεταγενέστερα στάδια», δήλωσε η Kelly Cara, από τη Σχολή της Επιστήμης της Διατροφής Gerald J. and Dorothy R. Friedman του Πανεπιστημίου Tufts.

Αναλύοντας τις τροφές που κατανάλωναν οι συμμετέχοντες σε πέντε χρονικές στιγμές σε σχέση με τη γνωστική τους ικανότητα σε επτά χρονικές στιγμές, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ποιότητα της διατροφής ήταν στενά συνδεδεμένη με τις τάσεις της γενικής ή «σφαιρικής» γνωστικής ικανότητας.

Για παράδειγμα, μόνο το 8% των ατόμων με χαμηλής ποιότητας διατροφή, διατήρησαν υψηλή γνωστική ικανότητα και μόνο το 7% των ατόμων με υψηλής ποιότητας διατροφή διατήρησαν χαμηλή γνωστική ικανότητα με την πάροδο του χρόνου σε σύγκριση με τους συνομηλίκους τους.

Η γνωστική ικανότητα μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής και την ανεξαρτησία καθώς γερνάμε. Για παράδειγμα, στην ηλικία των 68-70 ετών, οι συμμετέχοντες στην υψηλότερη γνωστική ομάδα, διατήρησαν πολύ καλύτερη μνήμη εργασίας, ταχύτητα επεξεργασίας και γενική γνωστική απόδοση σε σύγκριση με εκείνους της ομάδας με τη χαμηλότερη γνωστική ικανότητα. Επιπλέον, σχεδόν το 25% των συμμετεχόντων στη χαμηλότερη γνωστική ομάδα, παρουσίασε σημάδια άνοιας σε αυτό το χρονικό σημείο, ενώ κανένας από τους ηλικιωμένους της υψηλότερης γνωστικής ομάδας δεν παρουσίασε σημάδια άνοιας.

Αν και οι περισσότεροι είδαν σταθερή βελτίωση στην ποιότητα της διατροφής τους καθ' όλη τη διάρκεια της ενήλικης ζωής, οι ερευνητές σημείωσαν ότι οι μικρές διαφορές στην ποιότητα της διατροφής στην παιδική ηλικία φάνηκε να κάνουν τη διαφορά σε ότι αφορά στα διατροφικά πρότυπα στη μετέπειτα ζωή, προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο.

«Αυτό υποδηλώνει ότι οι διατροφικές επιλογές στα πρώτα χρόνια της ζωής, μπορούν να επηρεάσουν τις διατροφικές μας αποφάσεις αργότερα και οι σωρευτικές επιπτώσεις της διατροφής με την πάροδο του χρόνου συνδέονται με την εξέλιξη των συνολικών γνωστικών μας ικανοτήτων», δήλωσε η Cara.

Για να αξιολογήσουν την ποιότητα της διατροφής, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τον Δείκτη Υγιεινής Διατροφής 2020, ο οποίος μετρά πόσο στενά ευθυγραμμίζεται η διατροφή ενός ατόμου με τις Διατροφικές Οδηγίες για τους Αμερικανούς 2020-2025. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη που διατήρησαν τις υψηλότερες γνωστικές ικανότητες με την πάροδο του χρόνου, έτειναν να τρώνε περισσότερα συνιστώμενα τρόφιμα όπως λαχανικά, φρούτα, όσπρια και δημητριακά ολικής αλέσεως και λιγότερο αλάτι, πρόσθετα σάκχαρα και επεξεργασμένα δημητριακά σε σχέση με τους συνομηλίκους τους.

«Μια διατροφή πλούσια σε ολόκληρες ή λιγότερο επεξεργασμένες ομάδες τροφών φυτικής προέλευσης, συμπεριλαμβανομένων των πράσινων φυλλωδών λαχανικών, των οσπρίων, των ολόκληρων φρούτων και των δημητριακών ολικής αλέσεως, μπορεί να είναι πιο προστατευτική. Η προσαρμογή της διατροφικής πρόσληψης σε οποιαδήποτε ηλικία, προκειμένου να ενσωματώσει κανείς περισσότερα από αυτά τα τρόφιμα και να ευθυγραμμιστεί περισσότερο με τις τρέχουσες διατροφικές συστάσεις είναι πιθανό να βελτιώσει την υγεία μας με πολλούς τρόπους, συμπεριλαμβανομένης της γνωστικής μας υγείας».

Τα ευρήματα παρουσιάζονται στο NUTRITION 2024, την ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Εταιρείας Διατροφής που πραγματοποιείται από τις 29 Ιουνίου έως τις 2 Ιουλίου στο Σικάγο.

Πηγή: news-medical.net