ΥΓΕΙΑ

Το πρώιμο σύμπτωμα Αλτσχάιμερ που μπορείτε να εντοπίσετε ενώ κάνετε ντους

Μιχάλης Θερμόπουλος

Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μια προοδευτική νευρολογική πάθηση, που επηρεάζει την μνήμη, τη σκέψη και τη συμπεριφορά.

Το πρώιμο σύμπτωμα Αλτσχάιμερ που μπορείτε να εντοπίσετε ενώ κάνετε ντους
Bigstock

Η έγκαιρη ανίχνευση των συμπτωμάτων είναι ζωτικής σημασίας για την άμεση παρέμβαση και την καλύτερη διαχείριση της νόσου. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η απώλεια όσφρησης (οσφρητική δυσλειτουργία) μπορεί να είναι ένα από τα πρώτα προειδοποιητικά σημάδια της νόσου του Αλτσχάιμερ, που συχνά προηγείται της αισθητής εξασθένησης της μνήμης.

Αυτό το άρθρο διερευνά τα πρώιμα συμπτώματα του Αλτσχάιμερ, με έμφαση στην απώλεια όσφρησης, τη σύνδεσή της με τη γνωστική εξασθένηση και πρακτικά παραδείγματα για το πώς αυτά τα συμπτώματα μπορεί να εκδηλωθούν στην καθημερινή ζωή.

Συνήθη πρώιμα συμπτώματα της νόσου του Αλτσχάιμερ

Τα πρώιμα σημάδια του Αλτσχάιμερ είναι συχνά ανεπαίσθητα και σταδιακά επιδεινώνονται με την πάροδο του χρόνου. Μερικά από τα πιο συχνά αναφερόμενα συμπτώματα είναι:

  1. Απώλεια μνήμης – Ξεχάστε πρόσφατα γεγονότα, συνομιλίες ή σημαντικά ραντεβού.
  2. Δυσκολία επίλυσης προβλημάτων – Δυσκολεύεστε με εργασίες που απαιτούν συγκέντρωση, όπως η πληρωμή λογαριασμών ή η παρακολούθηση συνταγών μαγειρικής.
  3. Σύγχυση με τον χρόνο ή τον τόπο – Δυσκολία με την παρακολούθηση ημερομηνιών, εποχών ή τοποθεσιών.
  4. Δυσκολία στην κατανόηση οπτικών ή χωρικών σχέσεων – Δυσκολία στην κρίση αποστάσεων ή στην αναγνώριση οικείων προσώπων.
  5. Γλωσσικά προβλήματα – Συχνά ξεχνάτε λέξεις ή επαναλαμβάνετε φράσεις στις συνομιλίες.
  6. Λανθασμένη τοποθέτηση αντικειμένων – Τοποθέτηση αντικειμένων σε ασυνήθιστα μέρη, όπως κλειδιά μέσα στο ψυγείο.
  7. Κακή λήψη αποφάσεων – Κάνετε οικονομικά λάθη ή παραμελείτε την προσωπική υγιεινή.
  8. Κοινωνική απόσυρση – Αποφυγή χόμπι ή αλληλεπιδράσεων με την οικογένεια και τους φίλους.
  9. Αλλαγές διάθεσης και προσωπικότητας – Γίνεστε ανήσυχοι, ευερέθιστοι ή συγχύζεστε εύκολα.

Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν σταδιακά και να επιδεινωθούν με την πάροδο του χρόνου, καθιστώντας την έγκαιρη ανίχνευση κρίσιμη για τη σωστή ιατρική εκτίμηση.

Η απώλεια όσφρησης ως πρώιμος δείκτης άνοιας

Έρευνες έχουν δείξει μια ισχυρή σχέση μεταξύ της οσφρητικής δυσλειτουργίας και της νόσου του Αλτσχάιμερ:

  • Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Alzheimer’s & Dementia διαπίστωσε, ότι η ταχεία μείωση της όσφρησης κατά τη γήρανση σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας.
  • Το Εθνικό Ινστιτούτο Γήρανσης των ΗΠΑ έχει συνδέσει την μείωση της όσφρησης με την αύξηση εγκεφαλικής παθολογίας που σχετίζεται με το Αλτσχάιμερ, υποδηλώνοντας ότι τα τεστ όσφρησης θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως ένα πρώιμο διαγνωστικό εργαλείο.
  • Διαταραχή της οσφρητικής λειτουργίας έχει παρατηρηθεί σε άτομα ακόμη και πριν εμφανιστούν συμπτώματα απώλειας μνήμης, υποδεικνύοντας ότι μπορεί να είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι μελλοντικής γνωστικής έκπτωσης.

Η απώλεια όσφρησης είναι ιδιαίτερα ανησυχητική επειδή επηρεάζει τις καθημερινές εμπειρίες χωρίς να το καταλαβαίνουν οι άνθρωποι, καθιστώντας το ένα λεπτό αλλά σημαντικό σύμπτωμα που πρέπει να προσέχετε.

shower

Καθημερινά σημάδια πρώιμου Αλτσχάιμερ που πολλοί παραβλέπουν

Τα πρώιμα συμπτώματα του Αλτσχάιμερ συχνά εμφανίζονται με απροσδόκητους τρόπους στην καθημερινή ζωή. Μερικά κοινά παραδείγματα είναι:

  1. Μη αναγνώριση της μυρωδιάς των προϊόντων προσωπικής φροντίδας – Αποτυχία ανίχνευσης της μυρωδιάς του σαπουνιού σώματος και του σαμπουάν ενώ κάνετε ντους.
  2. Ξεχνάτε τις συνταγές που μαγειρεύετε συχνά επί χρόνια – Δυσκολεύεστε να ακολουθήσετε τις βήμα προς βήμα οδηγίες για ένα πιάτο που έχετε φτιάξει πολλές φορές στο παρελθόν.
  3. Επανειλημμένη υποβολή της ίδιας ερώτησης – Ξεχνάτε ότι μια ερώτηση έχει ήδη απαντηθεί και την ξανακάνετε μέσα σε λίγα λεπτά.
  4. Χάνεστε σε γνωστά μέρη – Αισθάνεστε αποπροσανατολισμένοι στο σουπερμάρκετ που έχετε πάει τόσες φορές ή περπατάτε σε μια γνωστή διαδρομή και ξαφνικά ξεχνάτε τον δρόμο.
  5. Λανθασμένη εκτίμηση των αποστάσεων κατά την οδήγηση ή το περπάτημα – Δυσκολεύεστε να παρκάρετε σωστά το αυτοκίνητο ή δεν υπολογίζετε σωστά το ύψος ενός σκαλοπατιού.
  6. Ξεχνάτε να κλείσετε τις συσκευές – Αφήνετε τη σόμπα, την καφετιέρα ή τη βρύση να λειτουργούν/τρέχουν και απομακρύνεστε.
  7. Μπερδεύετε μέλη της οικογένειας – Φωνάζετε ένα παιδί με λάθος όνομα ή ξεχνάς προσωρινά το όνομα ενός στενού συγγενή.
  8. Δυσκολία χειρισμού χρημάτων ή λογαριασμών – Ξεχνάτε να πληρώνετε τακτικούς λογαριασμούς ή δυσκολεύεστε να μετρήσετε σωστά τα μετρητά όταν κάνετε αγορές.

Αυτές οι μικρές αλλά αξιοσημείωτες αλλαγές μπορεί να υποδεικνύουν υποκείμενη γνωστική εξασθένηση και -εάν συμβαίνουν συχνά- συνιστάται ιατρική αξιολόγηση.

Αλτσχάιμερ: Γιατί είναι σημαντική η έγκαιρη ανίχνευση των πρώτων συμπτωμάτων

  • Πρώιμη ιατρική παρέμβαση – Ορισμένες θεραπείες μπορεί να επιβραδύνουν την εξέλιξη της νόσου εάν διαγνωστούν εγκαίρως.
  • Καλύτερος σχεδιασμός για το μέλλον – Οι ασθενείς λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με τη φροντίδα τους και νομικά ζητήματα (π.χ. κληρονομικά θέματα), ενώ εξακολουθούν να είναι γνωστικά ικανά.
  • Συμμετοχή σε κλινικές δοκιμές – Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να πληρούν τις προϋποθέσεις για ερευνητικές μελέτες για τη νόσο του Αλτσχάιμερ, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη νέων θεραπειών.
  • Προσαρμογές τρόπου ζωής – Η έγκαιρη διάγνωση δίνει χρόνο για την εφαρμογή συνηθειών που κάνουν καλό στον εγκέφαλο, όπως η άσκηση, οι βελτιώσεις στη διατροφή και η γνωστική εξάσκηση (σταυρόλεξα, sudoku, βιντεοπαιχνίδια, παζλ κ.α.).

Σύνοψη

Τα πρώιμα συμπτώματα του Αλτσχάιμερ, ιδιαίτερα η απώλεια όσφρησης, μπορεί να εμφανιστούν χρόνια πριν από την αισθητή εξασθένηση της μνήμης. Η αναγνώριση των καθημερινών προειδοποιητικών σημαδιών -όπως η αποτυχία ανίχνευσης οικείων μυρωδιών και η δυσκολία σε εργασίες ρουτίνας- είναι απαραίτητη για την έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση.

Εάν εσείς ή κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο αντιμετωπίζετε αυτά τα συμπτώματα, συνιστάται να συμβουλευτείτε νευρολόγο για υπεύθυνη αξιολόγηση. Η έγκαιρη ανίχνευση επιτρέπει την έγκαιρη ιατρική φροντίδα, προσαρμογές στον τρόπο ζωής και σχεδιασμό για το μέλλον.

Πηγές:
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
nia.nih.gov
alz.org
mayoclinic.org