ΥΓΕΙΑ

Περίμετρος μέσης: Με ποιες μορφές καρκίνου συνδέεται

Σινάνη Αικατερίνη

Το μέγεθος του σώματος και το υπερβολικό βάρος, που εκτιμώνται συμβατικά με τη χρήση του δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), είναι γνωστοί παράγοντες κινδύνου για πολλούς τύπους καρκίνου.

Περίμετρος μέσης: Με ποιες μορφές καρκίνου συνδέεται

Νέα έρευνα δείχνει όμως ότι η περίμετρος μέσης αποτελεί ισχυρότερο δείκτη κινδύνου από τον ΔΜΣ για την ανάπτυξη καρκίνου που σχετίζεται με την παχυσαρκία στους άνδρες, αλλά όχι στις γυναίκες.

Η μελέτη ανέλυσε δεδομένα από 339.190 άτομα που συλλέχθηκαν από διάφορους πληθυσμούς της Σουηδίας, τα οποία είχαν υποβληθεί σε αξιολογήσεις υγείας με εκτιμήσεις ΔΜΣ και περιμέτρου μέσης από το 1981-2019 (μέσης ηλικίας 51,4 ετών). Οι διαγνώσεις καρκίνου ελήφθησαν από το Σουηδικό Μητρώο Καρκίνου.

Ως καθιερωμένοι καρκίνοι που σχετίζονται με την παχυσαρκία ορίστηκαν εκείνοι για τους οποίους ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν επαρκή στοιχεία που τους συνδέουν με την παχυσαρκία, συμπεριλαμβανομένων των καρκίνων του οισοφάγου (αδενοκαρκίνωμα), του στομάχου, του παχέος εντέρου, του ορθού, του ήπατος/ενδοηπατικών χοληφόρων οδών, της χοληδόχου κύστης, του παγκρέατος, του μαστού (μετεμμηνοπαυσιακά), του ενδομητρίου, των ωοθηκών, του νεφροκυτταρικού καρκινώματος, του μηνιγγιώματος, του θυρεοειδούς και του πολλαπλού μυελώματος.

Οι συγγραφείς έλαβαν υπόψη πολλούς παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα, όπως η ηλικία, οι συνήθειες καπνίσματος και κοινωνικοδημογραφικοί παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου του επιπέδου εκπαίδευσης, του εισοδήματος, της χώρας γέννησης και της οικογενειακής κατάστασης.

Επειδή η περίμετρος μέσης είναι πιο δύσκολο να μετρηθεί με ακρίβεια και συνέπεια από ό,τι ο ΔΜΣ, οι τιμές της τείνουν να διαφέρουν περισσότερο.

Κατά τη διάρκεια μιας μέσης παρακολούθησης 14 ετών, καταγράφηκαν 18.185 διαπιστωμένοι καρκίνοι που σχετίζονται με την παχυσαρκία.

Στους άνδρες, μια αύξηση της περιμέτρου μέσης κατά περίπου 11 cm συσχετίστηκε με 25% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου σχετιζόμενου με την παχυσαρκία.

Συγκριτικά, μια αύξηση του ΔΜΣ κατά 3,7 kg/m², αντιστοιχούσε σε 19% αυξημένο κίνδυνο.

Επιπλέον, μετά τη συνεκτίμηση του ΔΜΣ, η υψηλή περίμετρος μέσης παρέμενε παράγοντας κινδύνου για καρκίνο που σχετίζεται με την παχυσαρκία στους άνδρες.

Αυτό υποδηλώνει ότι ο αυξημένος κίνδυνος που σχετίζεται με την κοιλιακή παχυσαρκία είναι ειδικός και δεν εξηγείται μόνο από το υψηλό σωματικό μέγεθος, όπως μετράται με τον ΔΜΣ.

Στις γυναίκες, οι συσχετίσεις ήταν ασθενέστερες και παρόμοιες τόσο για την περίμετρο μέσης όσο και για τον ΔΜΣ. Για παράδειγμα, τόσο μια αύξηση κατά περίπου 12 cm στην περίμετρο μέσης όσο και μια αύξηση κατά 4,3 kg/m² στο ΔΜΣ, συσχετίστηκαν αμφότερες με 13% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου που σχετίζεται με την παχυσαρκία.

Οι συγγραφείς εξηγούν: «Η περίμετρος μέσης είναι ένας δείκτης που σχετίζεται στενότερα με τον κοιλιακό λιπώδη ιστό. Αυτή η διάκριση είναι κρίσιμη επειδή το σπλαχνικό λίπος, το οποίο συσσωρεύεται γύρω από τα κοιλιακά όργανα, είναι πιο ενεργό μεταβολικά και έχει ενοχοποιηθεί για επιπτώσεις στην υγεία, συμπεριλαμβανομένης της αντίστασης στην ινσουλίνη, της φλεγμονής και των μη φυσιολογικών επιπέδων λίπους στο αίμα. Κατά συνέπεια, τα άτομα με παρόμοιο ΔΜΣ μπορεί να έχουν διαφορετικούς κινδύνους καρκίνου λόγω των διαφορών στην κατανομή του λίπους».

Σχετικά με τη διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών, σημειώνουν: «Μια εύλογη εξήγηση είναι ότι οι άνδρες είναι πιο πιθανό να αποθηκεύουν λίπος σπλαχνικά, ενώ οι γυναίκες συσσωρεύουν γενικά περισσότερο υποδόριο και περιφερικό λίπος. Κατά συνέπεια, η περίμετρος της μέσης αποτελεί ακριβέστερο μέτρο του σπλαχνικού λίπους στους άνδρες απ' ό,τι στις γυναίκες».

Τα ευρήματα δημοσιεύονται στην επιθεώρηση The Journal of the National Cancer Institute.