Τα συμπληρώματα που πρέπει να λαμβάνετε, σύμφωνα με τους γιατρούς
Τα συμπληρώματα διατροφής είναι μια ταχέως αναπτυσσόμενη βιομηχανία.
Περισσότεροι από τους μισούς ενήλικες στις ΗΠΑ λαμβάνουν τουλάχιστον ένα συμπλήρωμα.
Πολλοί ειδικοί τάσσονται κατά της λήψης συμπληρωμάτων και υποστηρίζουν ότι είναι «πεταμένα λεφτά».
Οι κανονισμοί στη βιομηχανία συμπληρωμάτων είναι τόσο χαλαροί που οι κατασκευαστές δεν χρειάζεται να αποδεικνύουν ότι τα προϊόντα τους είναι ασφαλή και αποτελεσματικά πριν βγουν στα ράφια των καταστημάτων.
Πολλές έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι τα συμπληρώματα δεν είναι και τόσο ωφέλιμα για τον μέσο άνθρωπο, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι ακόμη και επιβλαβή ή να εκθέτουν τους χρήστες σε επικίνδυνες ουσίες.
Οι βιταμίνες και τα μέταλλα που περιέχονται στα συμπληρώματα, δεν μπορούν να συγκριθούν με εκείνα που περιέχονται στα τρόφιμα, όπως δείχνουν οι μελέτες.
«Τα τρόφιμα περιέχουν αναρίθμητα άλλα συστατικά που είναι ευεργετικά για την υγεία», λέει ο Δρ. Joel Mason, καθηγητής ιατρικής και διατροφής στο Πανεπιστήμιο Tufts.
«Είναι καλύτερο να διατηρούμε την υγεία μας μέσω μιας συνειδητά υγιεινής διατροφής, παρά να προσπαθούμε να καλύψουμε τα κενά με συμπληρώματα. Πολλοί άνθρωποι ωστόσο, κάνουν ακριβώς αυτό», λέει.
Ο Δρ. David Seres, καθηγητής ιατρικής στο Ινστιτούτο Ανθρώπινης Διατροφής του Ιατρικού Κέντρου Irving του Πανεπιστημίου Κολούμπια, εύχεται να μην το έκαναν.
«Τα συμπληρώματα γενικά, είναι εντελώς περιττά», λέει ο Seres. «Θα συνιστούσα στους ανθρώπους να εξετάσουν το ενδεχόμενο να τα σταματήσουν, διότι είναι σπατάλη χρημάτων», σημειώνει.
Ενώ ο Seres δεν υποστηρίζει την ευρεία χρήση συμπληρωμάτων, ο ίδιος και άλλοι ειδικοί λένε ότι υπάρχουν ορισμένα προϊόντα που μπορεί να είναι χρήσιμα κατά περίπτωση.
Δείτε ποια είναι αυτά και από ποιους πρέπει να λαμβάνονται.
Βιταμίνη Β12
Η βιταμίνη Β12, η οποία βρίσκεται φυσικά στα ψάρια, το κρέας, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, διαδραματίζει διάφορους σημαντικούς ρόλους στο σώμα, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης των νευρικών κυττάρων και της υποβοήθησης της παραγωγής του DNA. Η ικανότητα του οργανισμού να απορροφά τη Β12 συχνά μειώνεται με την ηλικία και ορισμένα φάρμακα που λαμβάνονται συνήθως αργότερα στη ζωή -συμπεριλαμβανομένων των αναστολέων αντλίας πρωτονίων και του φαρμάκου για το διαβήτη μετφορμίνη- μπορούν να μειώσουν περαιτέρω την απορρόφηση. Αυτό προκαλεί στους ηλικιωμένους ανεπάρκεια Β12, η οποία σε ορισμένες μελέτες έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο άνοιας, μεταξύ άλλων προβλημάτων.
Για το λόγο αυτό, οι ηλικιωμένοι και ιδιαίτερα όσοι λαμβάνουν φάρμακα που επηρεάζουν την απορρόφηση της Β12, καλό είναι να εξετάσουν το ενδεχόμενο λήψης ενός συμπληρώματος.
Οι άνθρωποι που ακολουθούν χορτοφαγική διατροφή, και επομένως δεν τρώνε ζωικά προϊόντα που περιέχουν Β12, μπορούν επίσης να ωφεληθούν από τη λήψη συμπληρώματος Β12.
Οι περισσότεροι λαμβάνουν αρκετή ποσότητα Β12 από τη διατροφή. «Δεν νομίζω ότι υπάρχουν στοιχεία που υποστηρίζουν τη λήψη συμπληρωμάτων», λέει η Δρ. JoAnn Manson, επικεφαλής της προληπτικής ιατρικής στο Νοσοκομείο Brigham and Women's και ερευνήτρια στον τομέα των συμπληρωμάτων.
Ασβέστιο
Η πιο γνωστή λειτουργία του ασβεστίου είναι η ενίσχυση της υγείας των οστών, αλλά υποστηρίζει επίσης τους μυς, τα νεύρα, τα αιμοφόρα αγγεία και άλλα. Βρίσκεται στα γαλακτοκομικά προϊόντα καθώς και σε ορισμένα ψάρια, λαχανικά και δημητριακά.
Οι ηλικιωμένοι και ιδιαίτερα οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, συχνά δεν απορροφούν και δεν συγκρατούν αρκετό ασβέστιο από τις τροφές - κυρίως επειδή η δυσανεξία στη λακτόζη είναι κάτι που μπορεί να αναπτυχθεί αργότερα στη ζωή, με αποτέλεσμα ορισμένοι ηλικιωμένοι να αποφεύγουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Όσοι ηλικιωμένοι δεν προσλαμβάνουν αρκετό ασβέστιο από τη διατροφή τους, πρέπει να εξετάζουν το ενδεχόμενο λήψης συμπληρώματος.
Και αυτό ισχύει και για τους άνδρες, λέει. «Οι ηλικιωμένοι άνδρες είναι επίσης επιρρεπείς στην οστεοπόρωση», μια κατάσταση που οδηγεί σε αδύναμα, επιρρεπή σε κατάγματα οστά και είναι ευρέως διαδεδομένη μεταξύ των ηλικιωμένων γυναικών, λέει ο Mason. «Δεν είναι τόσο συχνή στους άνδρες, αλλά σίγουρα υπάρχει».
Οι ηλικιωμένοι δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 2.000 χιλιοστόγραμμα συνολικού ασβεστίου την ημέρα, καθώς η υπερβολική ποσότητα του μετάλλου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων στα νεφρά, καρδιακών παθήσεων, ακόμη και καρκίνου του προστάτη, σύμφωνα με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ (NIH).
Βιταμίνη D
Η βιταμίνη D συνεργάζεται με το ασβέστιο για τη διατήρηση της υγείας των οστών. Συμμετέχει επίσης στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και του εγκεφάλου.
Υπάρχει σε λίγες τροφές (κρόκοι αυγών, λιπαρά ψάρια, μανιτάρια, μοσχαρίσιο συκώτι), ενώ άλλες είναι εμπλουτισμένες με αυτή. Το δέρμα μπορεί επίσης να παράγει βιταμίνη D μέσω της έκθεσης στο ηλιακό φως.
Ωστόσο, το δέρμα χάνει μέρος αυτής της ικανότητας με την ηλικία, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο ανεπάρκειας στους ηλικιωμένους. Γύρω στην ηλικία των 60 ετών, ορισμένοι ενήλικες μπορεί να ωφεληθούν από τη χρήση ενός συμπληρώματος βιταμίνης D.
Κάποιοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι οι υγιείς ηλικιωμένοι δεν πρέπει να λαμβάνουν βιταμίνη D -είτε μόνη της είτε σε συνδυασμό με ασβέστιο- για την πρόληψη πτώσεων ή καταγμάτων οστών, επειδή δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που υποστηρίζουν αυτή την πρακτική.
Βιταμίνη D και εποχική συναισθηματική διαταραχή
Αν και δεν συμφωνούν όλοι οι ειδικοί, η Manson λέει ότι αυτή είναι μια «πολύ λογική» κίνηση αν δεν εκτίθεστε πολύ στον ήλιο κατά τους χειμερινούς μήνες. «Κανείς δεν πρέπει ωστόσο, να θεωρήσει αυτά τα συμπληρώματα ως θεραπεία», προειδοποιεί η Manson. «Η τακτική σωματική δραστηριότητα είναι πολύ πιο κοντά στην υγεία από το να παίρνετε ένα χάπι».
Αν αποφασίσετε να πάρετε βιταμίνη D, μην το παρακάνετε. Οι περισσότερους ενήλικες δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 100 μικρογραμμάρια βιταμίνης D την ημέρα. Σε πολύ υψηλές δόσεις, η βιταμίνη D μπορεί να συμβάλει σε μια σειρά από παρενέργειες και επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένης της νεφρικής ανεπάρκειας και των ακανόνιστων καρδιακών παλμών. Τα συμπληρώματα βιταμίνης D μπορεί επίσης να έχουν προβληματικές αλληλεπιδράσεις με ορισμένα κοινά συνταγογραφούμενα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των στατινών.
Φυλλικό οξύ
Το φυλλικό οξύ, το οποίο βρίσκεται στα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια και το μοσχαρίσιο συκώτι, είναι ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία των κυττάρων και την παραγωγή DNA. Οι γυναίκες που είναι έγκυες ή σκέφτονται να κάνουν παιδί, θα πρέπει να λαμβάνουν τουλάχιστον 400 μικρογραμμάρια ημερησίως, καθώς η βιταμίνη βοηθά την ανάπτυξη του εμβρύου, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ. Για να επιτευχθεί αυτό το όριο, οι έγκυες και όσες προσπαθούν να συλλάβουν, μπορούν να λαμβάνουν μια προγεννητική βιταμίνη που περιέχει φολικό οξύ μαζί με άλλα μικροθρεπτικά συστατικά, λέει η Manson.
Μην υπερβαίνετε τα 1.000 μικρογραμμάρια φυλλικού οξέος την ημέρα, καθώς οι υψηλές δόσεις μπορεί να επιδεινώσουν την ανεπάρκεια Β12 και ενδεχομένως να αυξήσουν τους κινδύνους καρκίνου του παχέος εντέρου.
Πολυβιταμίνες
Η έρευνα σχετικά με τις πολυβιταμίνες, οι οποίες περιέχουν ένα κοκτέιλ βιταμινών και μετάλλων, δείχνει ότι μπορεί να έχουν οφέλη για τους ηλικιωμένους. Στη μέση και προχωρημένη ηλικία, οι πολυβιταμίνες μπορεί να συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνου και βραδύτερη γνωστική γήρανση. «Αυτό είναι πολύ καλό», λέει, ειδικά για κάτι που είναι «ασφαλές και δεν έχει παρενέργειες».
Δεν συμφωνούν όμως όλοι οι ερευνητές. Άλλες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι οι πολυβιταμίνες δεν συνδέονται με μειώσεις του κινδύνου καρκίνου, καρδιακών παθήσεων ή νοητικής παρακμής.
Το συμπέρασμα, λέει ο Seres, είναι ότι οι περισσότεροι γενικά υγιείς άνθρωποι δεν χρειάζονται συμπληρώματα διατροφής, και ιδιαίτερα όχι κατά τη διάρκεια της νεότερης ηλικίας. Εάν έχετε τεκμηριωμένη ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών ή κάποιο πρόβλημα υγείας που μπορεί να επηρεάσει την ικανότητά σας να λαμβάνετε επαρκή θρεπτικά συστατικά από τα τρόφιμα, συζητήστε με τον γιατρό σας ποια συμπληρώματα είναι κατάλληλα για εσάς, λέει.
Αλλά ως επί το πλείστον, η υγεία σας -και το πορτοφόλι σας- θα ωφεληθεί από την κατανάλωση μιας ισορροπημένης διατροφής που περιέχει άφθονα φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια και πρωτεΐνες, αντί να φορτώνεστε χάπια και κάψουλες.
Πηγή: Time