ΥΓΕΙΑ

Μπορεί η διατροφή να «νικήσει» τους χρόνιους πόνους; Τι πρέπει να περιλαμβάνει

Σινάνη Αικατερίνη

Η ποιότητα της διατροφής επηρεάζει άμεσα τα επίπεδα πόνου και τη σωματική λειτουργία, ιδίως στις γυναίκες, ανεξάρτητα από τα επίπεδα σωματικού λίπους.

Μπορεί η διατροφή να «νικήσει» τους χρόνιους πόνους; Τι πρέπει να περιλαμβάνει

Στο πλαίσιο πρόσφατης μελέτης, οι επιστήμονες εξέτασαν στοιχεία για 654 Αυστραλούς ηλικίας 18 έως 89 ετών. Η πλειονότητα ήταν γυναίκες (57%).

Στόχος τους ήταν να διερευνήσουν κατά πόσον το σωματικό λίπος -που υπολογίζεται με τον δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), την περιφέρεια μέσης ή το ποσοστό σωματικού λίπους- λειτουργεί ως σύνδεσμος μεταξύ της ποιότητας της διατροφής και συμπτωμάτων, όπως ο πόνος.

Η μελέτη συνέλεξε δεδομένα για τη διατροφή χρησιμοποιώντας ένα ερωτηματολόγιο συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων για 12 μήνες και αξιολόγησε την ποιότητα της διατροφής με τον Δείκτη Διατροφικών Οδηγιών της Αυστραλίας, ο οποίος μετρά πόσο ευθυγραμμίζονται οι διατροφικές συνήθειες ενός ατόμου με τις διατροφικές συστάσεις.

Τα επίπεδα πόνου μετρήθηκαν με τη χρήση κλίμακας πόνου, ενώ η δύναμη λαβής των χεριών χρησιμοποιήθηκε για την αξιολόγηση της σωματικής λειτουργίας.

Μετά την ανάλυση των δεδομένων και τη συνεκτίμηση παραγόντων όπως η ηλικία και ο αριθμός θερμίδων, η μελέτη παρατήρησε ότι το σωματικό λίπος δεν λειτούργησε ως σύνδεσμος μεταξύ της ποιότητας της διατροφής και του πόνου.

Αντίθετα, η ποιότητα της διατροφής και μόνο φάνηκε να έχει άμεσο αντίκτυπο στα επίπεδα του πόνου.

Επηρεάζει διαφορετικά τους άνδρες και τις γυναίκες η ποιότητα της διατροφής;

Παρόλο που οι επιδράσεις φάνηκε αρχικά να επηρεάζουν ολόκληρο τον πληθυσμό της μελέτης, κατά την ανάλυση των δεδομένων με βάση το φύλο, έγιναν εμφανείς οι διαφορές.

Στις γυναίκες, η καλύτερη ποιότητα διατροφής συσχετίστηκε σημαντικά με χαμηλότερα επίπεδα πόνου, με μειώσεις που κυμαίνονταν από 37,2% έως 38,8%, και με τα επίπεδα σωματικού λίπους να μην επηρεάζουν αυτή τη σχέση.

Για τις γυναίκες με υψηλότερη κατανάλωση «βασικών τροφίμων» (προϊόντα ολικής αλέσεως), οι μειώσεις στον πόνο ήταν ακόμη μεγαλύτερες, κυμαινόμενες από 46,7% έως 48,2%, ανάλογα με το μέτρο του σωματικού λίπους που χρησιμοποιήθηκε.

Επιπλέον, στις γυναίκες, η καλύτερη ποιότητα διατροφής συνδέθηκε με βελτιωμένη σωματική δύναμη.

Ωστόσο, στους άνδρες, οι ερευνητές δεν παρατήρησαν σημαντικές άμεσες ή έμμεσες επιδράσεις της ποιότητας της διατροφής και του σωματικού πόνου ή της σωματικής λειτουργίας.

Απαιτείται περισσότερη έρευνα, καθώς αυτή η μελέτη παρατήρησης δεν μπορεί να προσδιορίσει την αιτιώδη συνάφεια και τα ευρήματά της μπορεί να μην ισχύουν για διαφορετικούς πληθυσμούς.

Παρόλα αυτά, παρέχουν ενθαρρυντικά στοιχεία ότι μια πιο υγιεινή διατροφή μπορεί να ανακουφίσει σημαντικά τον πόνο και να υποστηρίξει τη σωματική λειτουργία, ιδίως στις γυναίκες, ανεξάρτητα από τα επίπεδα σωματικού λίπους.

Πώς μπορεί μια υγιεινή διατροφή να βοηθήσει στη μείωση του χρόνιου πόνου;

Ο χρόνιος πόνος, που ορίζεται ως πόνος που διαρκεί περισσότερο από τρεις μήνες, επηρεάζει περίπου το 30% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Ενώ οι αιτίες του χρόνιου πόνου ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό, οι έρευνες δείχνουν μια ισχυρή σχέση μεταξύ του σωματικού λίπους και του χρόνιου πόνου.

Η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο τόσο του τοπικού όσο και του διάχυτου πόνου, δημιουργώντας έναν κύκλο όπου η αύξηση του βάρους μπορεί να επιδεινώσει τον πόνο και ο πόνος μπορεί να συμβάλει στην αύξηση του βάρους.

Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες, συμπεριλαμβανομένης της παρούσας έρευνας, αποκαλύπτουν ότι οι διατροφικές συνήθειες μπορούν να επηρεάσουν τον πόνο ανεξάρτητα από το σωματικό βάρος.

Για να εξηγήσει αυτή τη σύνδεση, ο Thomas M. Holland, MD, MS, ιατρός και επίκουρος καθηγητής στο RUSH Institute for Healthy Aging, περιγράφει τους πιθανούς μηχανισμούς που συνδέουν την ποιότητα της διατροφής και τον χρόνιο πόνο.

«Μια δίαιτα υψηλότερης ποιότητας μπορεί να μειώσει τον χρόνιο πόνο ελαχιστοποιώντας τη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες μέσω τροφών πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά, πλούσιων σε βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά. Αυτή η διατροφή υποστηρίζει τη συνολική υγεία και μειώνει τη συστηματική φλεγμονή, η οποία είναι γνωστό ότι συμβάλλει στον πόνο.

Αντίθετα, μια διατροφή χαμηλότερης ποιότητας, όπως η τυπική αμερικανική / δυτική διατροφή, η οποία είναι πλούσια σε επεξεργασμένους υδατάνθρακες, κορεσμένα λιπαρά και πρόσθετα σάκχαρα, μπορεί να αυξήσει σημαντικά τη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες, γεγονός που θα επιδεινώσει τον πόνο και ενδεχομένως θα τον κάνει να διαρκέσει περισσότερο».

Τροφές που βοηθούν στη διαχείριση του χρόνιου πόνου

Η μελέτη παρατήρησε ότι οι γυναίκες που κατανάλωναν περισσότερες «βασικές» τροφές -όπως φρούτα, λαχανικά, άπαχες πρωτεΐνες και δημητριακά- ανέφεραν χαμηλότερα επίπεδα πόνου.

Αυτό πιθανόν να οφείλεται στις αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες τροφίμων όπως τα φρούτα, τα λαχανικά και τα υγιεινά λιπαρά, τα οποία μπορεί να βοηθήσουν στην άμβλυνση των οδών του πόνου και να παρέχουν οφέλη ανεξάρτητα από το σωματικό βάρος.

Για να υποστηρίξετε τη διαχείριση του χρόνιου πόνου, η Holland συνιστά την προσθήκη τροφίμων με ισχυρές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες στη διατροφή σας, όπως:

  • μούρα
  • έξτρα παρθένο ελαιόλαδο
  • σκούρα φυλλώδη λαχανικά
  • λιπαρά ψάρια πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα
  • ξηροί καρποί και σπόροι
  • δημητριακά ολικής άλεσης

«Η ενσωμάτωση αυτών των τροφών στη διατροφή σας μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της σοβαρότητας του πόνου και στη βελτίωση της συνολικής ευεξίας», εξήγησε.

«Η εστίαση σε τροφές που ρυθμίζουν τη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες, μπορεί να είναι ζωτικής σημασίας για την ανακούφιση του χρόνιου πόνου».

Δίαιτες που ευθυγραμμίζονται με αυτές τις οδηγίες, είναι οι DASH, MIND και άλλες αντιφλεγμονώδεις δίαιτες.

Εκτός από τρόφιμα πλούσια σε αντιοξειδωτικά και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, οι ειδικοί συνιστούν την ενσωμάτωση τροφίμων πλούσιων σε προβιοτικά, φυτικές ίνες, βιταμίνες και μέταλλα.

Τρόφιμα όπως «το ελαιόλαδο, το γιαούρτι, τα λιπαρά ψάρια όπως ο σολομός και ο τόνος, τα φασόλια, οι σπόροι, τα όσπρια και τα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά φρούτα και λαχανικά όπως τα βατόμουρα, οι πιπεριές, οι ντομάτες, τα καρότα, το μπρόκολο και τα σκούρα φυλλώδη λαχανικά» μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των φλεγμονωδών δεικτών.

Εξίσου σημαντικός είναι ο περιορισμός των επεξεργασμένων κρεάτων, των ζαχαρούχων τροφίμων, των επεξεργασμένων δημητριακών και άλλων τροφών που μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή.

Οι ειδικοί υπογραμμίζουν τη σημασία αυτής της μελέτης, σημειώνοντας ότι παρέχει πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με το ρόλο μιας υψηλής ποιότητας διατροφής στη διαχείριση του πόνου τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες.

«Παρότι οι γυναίκες παρουσίασαν μεγαλύτερη μείωση του αναφερόμενου πόνου, οι άνδρες βίωσαν επίσης κάποια ανακούφιση όταν ακολουθούσαν μια διατροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά».

«Γενικά, η υιοθέτηση ενός συνολικά υγιεινού τρόπου ζωής θα ενισχύσει τα οφέλη μιας θρεπτικής διατροφής στη διαχείριση του χρόνιου πόνου. Ποτέ δεν είναι πολύ νωρίς ή πολύ αργά για να κάνετε πιο υγιεινές επιλογές, καθώς ακόμη και μικρές αλλαγές μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντική βελτίωση του πόνου και της ποιότητας ζωής», καταλήγουν οι ερευνητές.

Πηγή: Medical News Today