Σκλήρυνση κατά πλάκας: Πόσο αυξάνει τον κίνδυνο το παθητικό κάπνισμα

«O υψηλότερος γενετικός κίνδυνος για πολλαπλή σκλήρυνση συνδέεται με αυξημένη ευπάθεια στις αρνητικές επιπτώσεις του καπνίσματος στο σπίτι στην ανάπτυξη του εγκεφάλου», καταλήγουν Ολλανδοί ερευνητές με επικεφαλής τον Δρα Rinze Frederik Neuteboom από το Ιατρικό Κέντρο Erasmus στο Ρότερνταμ.

Η νέα μελέτη διερευνά επίσης τις ρίζες της σκλήρυνσης κατά πλάκας, υποδεικνύοντας ότι, παρόλο που οι περισσότεροι άνθρωποι αναπτύσσουν την αυτοάνοση ασθένεια μεταξύ των 20 και 40 ετών, μπορεί να έχει τις ρίζες της στην παιδική ηλικία.

Η σκλήρυνση κατά πλάκας εμφανίζεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού παρεκκλίνει, επιτιθέμενο στο περίβλημα μυελίνης που προστατεύει τα νεύρα.

Με την πάροδο του χρόνου, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε εξουθενωτική απώλεια της κίνησης, της ισορροπίας, των γνωστικών ικανοτήτων και άλλα συμπτώματα.

Στη νέα μελέτη, ο Neuteboom και οι συνεργάτες του εξέτασαν δεδομένα από μια μεγάλη βάση δεδομένων που παρακολουθούσε την υγεία των παιδιών στην Ολλανδία.

Συλλέχθηκαν, μεταξύ άλλων, στοιχεία για γνωστούς περιβαλλοντικούς παράγοντες κινδύνου για τη σκλήρυνση κατά πλάκας, όπως η μόλυνση από τον ιό Epstein Barr, τα επίπεδα βιταμίνης D στο αίμα, το κάπνισμα των γονέων, το βάρος των παιδιών και τα επίπεδα υπαίθριας δραστηριότητας στην ηλικία των 5 ετών.

Υποβλήθηκαν επίσης σε τομογραφίες εγκεφάλου πάνω από 5.000 παιδιά ηλικίας 9 έως 13 ετών, των οποίων εξετάστηκε ο όγκος και οι «μικροδομές» του εγκεφάλου.
Συλλέχθηκαν επίσης γενετικά δεδομένα για περισσότερα από 2.800 παιδιά.

Η έρευνα έδειξε ότι 642 παιδιά βρέθηκαν θετικά σε λοίμωξη από τον ιό Epstein Barr και 405 είχαν εκτεθεί στο κάπνισμα των γονέων στο σπίτι.

Το κύριο εύρημα: Υπήρχε σχέση μεταξύ της γενετικής προδιάθεσης ενός παιδιού για σκλήρυνση κατά πλάκας, της έκθεσής του στο κάπνισμα των γονέων και των εγκεφαλικών αλλαγών που παρατηρήθηκαν στις τομογραφίες.

Συγκεκριμένα, τα παιδιά των οποίων τα γονίδια τα έθεταν ήδη σε υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ΣΚΠ αργότερα στη ζωή τους και τα οποία εκτέθηκαν επίσης σε παθητικό κάπνισμα στο σπίτι, είχαν την τάση να έχουν μικρότερο όγκο εγκεφάλου και μικρότερο όγκο «φαιάς ουσίας» στον εγκέφαλό τους.

Η ακριβής οδός με την οποία τα γονίδια και η έκθεση στον καπνό συνδυάζονται για να αυξήσουν τους κινδύνους στον εγκέφαλο δεν είναι γνωστή, δήλωσαν οι ερευνητές.

Θεωρούν όμως ότι τα γονίδια ενός παιδιού μπορεί να κάνουν το ανοσοποιητικό του ιδιαίτερα ευάλωτο στον ιό Epstein-Barr, ο οποίος τα τελευταία χρόνια θεωρείται ότι αποτελεί εκλυτικό παράγοντα για την ανάπτυξη σκλήρυνσης κατά πλάκας.

Ο καπνός του τσιγάρου μπορεί επίσης να επιδεινώσει τη φλεγμονή και τη δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, αυξάνοντας περαιτέρω τον κίνδυνο.

«Η αυξημένη ευπάθεια του εγκεφάλου στις επιδράσεις του καπνίσματος των γονέων μπορεί να αυξήσει την έκθεση των αντιγόνων του κεντρικού νευρικού συστήματος στο αναπτυσσόμενο ανοσοποιητικό σύστημα, αυξάνοντας τον κίνδυνο μιας ειδικής για τον εγκέφαλο αυτοάνοσης νόσου» όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, έγραψαν οι συγγραφείς της μελέτης.

Τα ευρήματα δίνουν στους γονείς έναν ακόμη λόγο να εξετάσουν το ενδεχόμενο να κόψουν το κάπνισμα, τουλάχιστον όταν βρίσκονται κοντά στα παιδιά τους, ως μέσο πρόληψης ασθενειών όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, γράφουν οι επιστημονες.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Journal of Neurology Neurosurgery & Psychiatry.