ΥΓΕΙΑ

Παντζάρια: Από ποιες χρόνιες παθήσεις προστατεύει η τακτική κατανάλωση

Σινάνη Αικατερίνη

Τα παντζάρια είναι πολύ θρεπτική τροφή και έχουν σημαντική επίδραση στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα και στην πρόληψη των επιπλοκών του διαβήτη και άλλων χρόνιων ασθενειών.

Παντζάρια: Από ποιες χρόνιες παθήσεις προστατεύει η τακτική κατανάλωση

Τα παντζάρια χρησιμοποιούνται εδώ και αιώνες για την αντιμετώπιση διάφορων συμπτωμάτων, από τη δυσκοιλιότητα έως τον πυρετό.

Συχνά αναφέρονται ως υπερτροφή λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε φυλλικό οξύ, κάλιο και άλλα θρεπτικά συστατικά που κάνουν καλό στην υγεία.

Έρευνες δείχνουν ότι τα παντζάρια μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευεργετικά για τα άτομα με διαβήτη.

Τι σημαντικό προσφέρουν τα παντζάρια;

Τα παντζάρια είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά και θρεπτικά συστατικά που έχουν συνδεθεί με μια σειρά από οφέλη για την υγεία.

Ειδικότερα, έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτοχημικές ενώσεις που έχει αποδειχθεί ότι ρυθμίζουν τη γλυκόζη και την ινσουλίνη.

Μελέτη του 2014 διερεύνησε τις επιδράσεις του χυμού παντζαριού στα επίπεδα μεταγευματικής γλυκόζης. Διαπίστωσε ότι η κατανάλωση 225ml χυμού παντζαριού ή λίγο λιγότερο από 1/2 φλιτζάνι, είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική καταστολή των επιπέδων γλυκόζης μετά το φαγητό.

Είναι σημαντικό ωστόσο να σημειωθεί ότι η μελέτη αυτή έγινε με συμμετέχοντες που δεν είχαν διαβήτη. Χρειάζονται περισσότερες έρευνες που να περιλαμβάνουν άτομα με διάγνωση διαβήτη, προτού γίνουν οριστικές διαπιστώσεις.

Mειώνουν τον κίνδυνο χρόνιων παθήσεων

Σύμφωνα με το National Center for Complementary and Integrative Health, οι τροφές που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά -όπως τα παντζάρια- έχει αποδειχθεί ότι είναι ευεργετικές στην πρόληψη ασθενειών.

Τα αντιοξειδωτικά συμβάλλουν στην πρόληψη αυτών των ασθενειών καταπολεμώντας τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες είναι ασταθή μόρια στο σώμα που μπορούν να βλάψουν τα κύτταρα.

Οι κυτταρικές βλάβες που προκαλούνται από τις ελεύθερες ρίζες ονομάζονται οξειδωτικό στρες, το οποίο έχει συνδεθεί με μια σειρά σοβαρών παθήσεων, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών παθήσεων και του καρκίνου.

Σύμφωνα με μελέτη του 2010, τα παντζάρια περιέχουν έως και 1,7ml αντιοξειδωτικών ανά 100 γραμμάρια. Από αυτά ξεχωρίζουν οι βηταλαΐνες, ενώσεις που είναι υπεύθυνες για το κοκκινωπό χρώμα τους.

Περιέχουν όμως και άλλες ενώσεις που καταστέλλουν τη φλεγμονή, η οποία έχει επίσης συνδεθεί με σοβαρές παθήσεις.

kardia-pantzaria-xymos

Μειώνουν τον κίνδυνο επιπλοκών του διαβήτη

Ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα μικρά αιμοφόρα αγγεία (μικροαγγειακή βλάβη), αλλά και στα μεγαλύτερα αιμοφόρα αγγεία (μακροαγγειακή βλάβη). Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές που μπορεί να επηρεάσουν τα μάτια, την καρδιά, τα νεφρά και άλλα μέρη του σώματος.

Μελέτη του 2016 έδειξε ότι τα αντιοξειδωτικά, όπως αυτά που βρίσκονται στα παντζάρια, μειώνουν το οξειδωτικό στρες και τις ελεύθερες ρίζες στο σώμα. Λιγότερες ελεύθερες ρίζες στο σώμα σημαίνουν χαμηλότερο κίνδυνο επιπλοκών του διαβήτη, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • αμφιβληστροειδοπάθεια
  • νεφρική νόσο
  • νευροπάθεια και δαβητικό πόδι
  • καρδιαγγειακή νόσο

Μειώνουν την αντίσταση στην ινσουλίνη

Τα παντζάρια έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε νιτρικό άλας, έναν μεταβολίτη που μπορεί να μειώσει την αντίσταση στην ινσουλίνη.

Ο ίδιος ο μεταβολίτης υπάρχει στο ανθρώπινο αίμα, αλλά σε χαμηλότερα επίπεδα σε άτομα με αντίσταση στην ινσουλίνη, προδιαβήτη και παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου από ό,τι σε άτομα που δεν έχουν υψηλά επίπεδα σακχάρου.

Σύμφωνα με μια μικρή μελέτη του 2017, οι συμμετέχοντες με παχυσαρκία που κατανάλωναν ένα μείγμα χυμού τεύτλων και υδατανθράκων, παρουσίασαν χαμηλότερη αντίσταση στην ινσουλίνη από τους συμμετέχοντες χωρίς παχυσαρκία. Αυτό υποδηλώνει ότι τα άτομα με παχυσαρκία μπορεί να ωφεληθούν από την κατανάλωση τεύτλων και άλλων τροφίμων πλούσιων σε νιτρικά.

Άλλη μελέτη του 2014, διαπίστωσε ότι οι υγιείς συμμετέχοντες που κατανάλωναν χυμό τεύτλων κατά τη διάρκεια ενός γεύματος, είχαν χαμηλότερες διακυμάνσεις ινσουλίνης και γλυκόζης μετά το γεύμα.

Μειώνουν την αρτηριακή πίεση

Η υψηλή αρτηριακή πίεση είναι μια συχνή επιπλοκή στα άτομα με διαβήτη. Έρευνες δείχνουν ότι η κατανάλωση παντζαριών ή η κατανάλωση χυμού παντζαριού μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση.

Μελέτη του 2013 διαπίστωσε ότι οι συμμετέχοντες με υπέρταση που έπιναν ένα φλιτζάνι χυμό παντζαριού κάθε μέρα, παρουσίασαν σημαντική πτώση της αρτηριακής πίεσης. Κάποιοι συμμετέχοντες παρουσίασαν επίσης βελτίωση της ελαστικότητας των αιμοφόρων αγγείων τους.

Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι τα νιτρικά άλατα στο χυμό παντζαριού προκαλούν διαστολή των αιμοφόρων αγγείων και βελτίωση της ροής του αίματος.

Υπάρχουν κίνδυνοι από την κατανάλωση παντζαριών αν έχετε διαβήτη;

Δεν υπάρχουν γνωστοί κίνδυνοι από την κατανάλωση παντζαριών για τα άτομα με διαβήτη. Η Αμερικανική Ένωση για τον Διαβήτη ενθαρρύνει όλους τους ανθρώπους να προσθέτουν αυτά τα λαχανικά στη διατροφή τους.

Αν δεν είστε αλλεργικοί στα παντζάρια, ο μόνος κίνδυνος που ενέχει η κατανάλωση παντζαριών είναι τα ροζ/κόκκινα ούρα και κόπρανα, που προκαλούν οι ενώσεις που δίνουν το έντονο κόκκινο χρώμα στο λαχανικό και συνήθως υποχωρούν μετά από 1-2 μέρες.

Πηγή: Healthline