Γιατί οι γυναίκες στην εμμηνόπαυση πρέπει να πίνουν χυμό από παντζάρια

Μελέτες δείχνουν ότι η απώλεια των οιστρογόνων μπορεί να προκαλέσει σοβαρές αλλαγές στις γυναίκες, συμπεριλαμβανομένης της μειωμένης λειτουργίας των αιμοφόρων αγγείων, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε καρδιαγγειακές παθήσεις.

Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια μελέτησαν τις επιδράσεις του χυμού παντζαριών στην υγεία των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών. Η τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη, διπλά τυφλή δοκιμή έδειξε ότι η καθημερινή κατανάλωση χυμού παντζαριών, ο οποίος είναι πλούσιος σε νιτρικά, βελτιώνει τη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων ενισχύοντας την παραγωγή νιτρικού οξειδίου ή αλλιώς μονοξειδίου του αζώτου (NO), μιας χημικής ένωσης που διαδραματίζει ρόλο κλειδί στη διαστολή των αιμοφόρων αγγείων.

Αυτό μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με μειωμένα επίπεδα οιστρογόνων.

Η μελέτη

Στη μελέτη συμμετείχαν 24 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες ηλικίας 50 έως 60 ετών. Όλες ήταν μη καπνίστριες και δεν λάμβαναν θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης ή φάρμακα για καρδιαγγειακές παθήσεις.

Οι συμμετέχουσες δεν είχαν διαγνωστεί με κάποιο χρόνιο νόσημα, όπως επαληθεύτηκε από ιατρική εξέταση και εξετάσεις αίματος.

Κάθε συμμετέχουσα πληρούσε τα ακόλουθα κριτήρια υγείας:

• Αρτηριακή πίεση σε κατάσταση ηρεμίας μικρότερη από 130/80 mm Hg
• Δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) μεταξύ 18,5 και 35
• Επίπεδα γλυκόζης αίματος νηστείας κάτω από 100 mg/dl
• Επίπεδα αιμοσφαιρίνης A1C κάτω από 6%
• Επίπεδα LDL (κακής) χοληστερόλης κάτω από 160 mg/dL

Τα κριτήρια αυτά εξασφάλιζαν ότι οι συμμετέχουσες ήταν γενικά υγιείς και δεν διέτρεχαν άμεσο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων παθήσεων, όπως υπέρταση, διαβήτη ή υπερλιπιδαιμία.

Οι γυναίκες υποβλήθηκαν πρώτα σε έλεγχο της λειτουργίας των αιμοφόρων αγγείων τους με τη χρήση υπερήχων για την παρακολούθηση της ροής του αίματος.

Στη συνέχεια χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: Ομάδα Α και ομάδα Β.

Οι γυναίκες της ομάδας Α κατανάλωσαν ένα μπουκάλι 70 ml χυμού παντζαριού από τον οποίο είχαν αφαιρεθεί τα νιτρικά άλατα και αποτελούσε το εικονικό φάρμακο.

Αντίθετα, οι γυναίκες της ομάδας Β κατανάλωναν ένα μπουκάλι 70 ml χυμού παντζαριού, ο οποίος περιέχει φυσικά υψηλές συγκεντρώσεις νιτρικών αλάτων έως και 11,4 γραμμάρια ανά λίτρο.

Και οι δύο ομάδες έπιναν τον χυμό παντζαριού καθημερινά για επτά ημέρες. Την όγδοη ημέρα, μετρήθηκαν εκ νέου η αρτηριακή πίεση και ο σφυγμός τους, ενώ υποβλήθηκαν σε επαναληπτικό υπέρηχο για την αξιολόγηση της λειτουργίας των αιμοφόρων αγγείων και της ροής του αίματος.

Μετά από αυτή την αρχική φάση, και οι δύο ομάδες δεν κατανάλωναν καθόλου χυμό παντζαριού για δύο εβδομάδες.

Στη συνέχεια οι ομάδες άλλαξαν: Τα μέλη της ομάδας Α έπιναν χυμό παντζαριού πλούσιο σε νιτρικά και της ομάδας Β χυμό παντζαριού placebo για επτά ημέρες. Την όγδοη ημέρα επαναλήφθηκαν οι ίδιες μετρήσεις.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ροή του αίματος βελτιώθηκε κατά 1% ή περισσότερο τόσο στις πρώιμες όσο και στις όψιμες μετεμμηνοπαυσιακές συμμετέχουσες μετά την καθημερινή κατανάλωση χυμού παντζαριού πλούσιου σε νιτρικά, γεγονός που αντιστοιχεί σε μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου κατά 13%.

Ωστόσο, η βελτίωση αυτή μειώθηκε 24 ώρες μετά την τελευταία δόση, οδηγώντας στο συμπέρασμα ότι η καθημερινή κατανάλωση χυμού παντζαριού μπορεί να συμβάλει στην προστασία της υγείας της καρδιάς μετά την εμμηνόπαυση, αλλά εξαρτάται από τον χρόνο χορήγησής του.

«Οι γυναίκες μπορεί να χρειάζεται να καταναλώνουν καθημερινά -ή ακόμη πιο συχνά- χυμό παντζαριού για να αποκομίσουν όλα τα πιθανά καρδιαγγειακά οφέλη», δήλωσε ο David Proctor, ένας από τους ερευνητές της μελέτης και καθηγητής κινησιολογίας και φυσιολογίας στο πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια.

Ο κ. Proctor σημείωσε ακόμη ότι η έρευνα δείχνει ότι ο χυμός παντζαριού μπορεί να βοηθήσει στην προστασία της υγείας των αιμοφόρων αγγείων σε γυναίκες μέσης ηλικίας με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.

Μονοξείδιο του αζώτου, νιτρικά άλατα και υγεία της καρδιάς

Σύμφωνα με τον επεμβατικό καρδιολόγο Δρα Rohit Vuppuluri με έδρα το Σικάγο, το σώμα μας μπορεί να μετατρέψει τα νιτρικά άλατα της διατροφής σε μονοξείδιο του αζώτου, το οποίο βελτιώνει τη ροή του αίματος στις αρτηρίες μέσω της αγγειοδιαστολής.

Η διαδικασία αυτή συμβάλλει στην ενίσχυση της καρδιαγγειακής κυκλοφορίας του αίματος και στη μείωση της αρτηριακής πίεσης.

Το μονοξείδιο του αζώτου παράγεται συνεχώς στο σώμα και είναι απαραίτητο για ένα υγιές καρδιαγγειακό σύστημα. Αυξάνει τη συμμόρφωση των αιμοφόρων αγγείων και μειώνει την αθηροσκλήρωση. Δυστυχώς, η γήρανση μειώνει την ποσότητα που παράγει το σώμα.

Η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Jocelyn Delgado Spicuzza, Διδάκτωρ Φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, εξήγησε ότι οι μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες δεν παράγουν πλέον οιστρογόνα, τα οποία παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση των επιπέδων μονοξειδίου του αζώτου στο σώμα. Δεδομένου ότι το μονοξείδιο του αζώτου είναι απαραίτητο για την υγεία των αγγείων, η μειωμένη παραγωγή του μετά την εμμηνόπαυση συμβάλλει στον αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.

«Τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε νιτρικά -ιδιαίτερα τα παντζάρια- διερευνώνται ως ένας φυσικός, μη φαρμακευτικός τρόπος προστασίας της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων», πρόσθεσε.

Οι επιστήμονες χαρακτηρίζουν το εύρημα ιδιαίτερα σημαντικό επειδή ορισμένες θεραπείες, όπως η ορμονοθεραπεία, θεωρούνται ασφαλείς μόνο κατά τα πρώτα χρόνια μετά την εμμηνόπαυση. Πέραν αυτής της περιόδου, η ορμονοθεραπεία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου και εγκεφαλικού επεισοδίου.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Frontiers in Nutrition.