ΥΓΕΙΑ

Ποιο υποκατάστατο ζάχαρης «προτιμά» ο εγκέφαλος

Σινάνη Αικατερίνη

Οι κίνδυνοι που ενέχει η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων ζάχαρης είναι γνωστοί, γι' αυτό πολλοί αναζητούν εναλλακτικές γλυκαντικές ουσίες που παράγουν παρόμοια γεύση χωρίς να προκαλούν σημαντική αύξηση του σωματικού βάρους και άλλα προβλήματα υγείας.

Ποιο υποκατάστατο ζάχαρης «προτιμά» ο εγκέφαλος

Οι έρευνες δείχνουν ότι ο εγκέφαλος μπορεί να διακρίνει τη διαφορά μεταξύ διαφορετικών γλυκών ουσιών, οι νευρικές διεργασίες που διέπουν αυτή την ικανότητα διάκρισης των γλυκαντικών ουσιών ωστόσο, παραμένουν ελάχιστα κατανοητές.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου Επιστήμης και Τεχνολογίας της Σαγκάης, της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών (CAS) και άλλων ινστιτούτων στην Κίνα, διεξήγαγαν πρόσφατα μια μελέτη με στόχο την καλύτερη κατανόηση του τι συμβαίνει στον εγκέφαλο των ποντικιών όταν αυτά τρέφονται με διάφορους τύπους γλυκαντικών ουσιών. Τα ευρήματά τους δείχνουν ότι η αντίδραση των νευρώνων στη σακχαρόζη και στη στέβια είναι παρόμοια, γεγονός που υποδηλώνει ότι η στέβια θα μπορούσε να είναι ένα εξίσου ευχάριστο αλλά πιο υγιεινό υποκατάστατο της ζάχαρης.

«Η παχυσαρκία είναι ένα σημαντικό πρόβλημα υγείας παγκοσμίως και η χρήση γλυκαντικών ουσιών ως υποκατάστατο της σακχαρόζης είναι μια τρέχουσα τάση στη βιομηχανία τροφίμων», δήλωσε ο Yingjie Zhu, συν-συγγραφέας της δημοσίευσης. «Αν και όλα είναι γλυκά, πολλά υποκατάστατα ζάχαρης έχουν σημαντικές διαφορές σε σύγκριση με τη σακχαρόζη. Η αρχική ιδέα ήταν να διερευνήσουμε αν θα υπήρχε μια συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου στο κεντρικό νευρικό σύστημα που θα μπορούσε να αντανακλά τις διαφορές μεταξύ αυτών των υποκατάστατων ζάχαρης και της σακχαρόζης σε πραγματικό χρόνο».

Η στέβια είναι ένα ευρέως χρησιμοποιούμενο γλυκαντικό που προέρχεται από τα φύλλα ενός φυτού της Νότιας Αμερικής. Πολλοί διαιτολόγοι συνιστούν τη στέβια ως υποκατάστατο της ζάχαρης, καθώς είναι πολύ γλυκιά αλλά έχει λιγότερες θερμίδες και ελάχιστες επιπτώσεις στα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Ο Zhu και οι συνεργάτες του διερεύνησαν πώς ανταποκρίθηκε ο εγκέφαλος των ποντικιών αφού είχαν καταναλώσει στέβια, ζάχαρη ή ένα από τρία άλλα γλυκαντικά (ξυλιτόλη, γλυκυρριζίνη και μογροσίδη).

«Η προηγούμενη έρευνά μας διαπίστωσε ότι η δραστηριότητα των νευρώνων σε μια περιοχή του εγκεφάλου (PVT) μπορεί να παρακολουθεί τα ερεθίσματα. Στο πλαίσιο της νέας μελέτης μας, καταγράψαμε την ένταση της δραστηριότητας στην PVT των ποντικών ενώ κατανάλωναν διάφορες γλυκαντικές ουσίες και σακχαρόζη».

Οι ερευνητές τάισαν τα ποντίκια με έξι διαφορετικές δίαιτες για μια περίοδο έξι εβδομάδων. Μια ομάδα ποντικών αποτέλεσε την ομάδα ελέγχου (καταναλώνοντας λεγόμενη δίαιτα ελέγχου (με ένα συνδυασμό γλυκαντικών ουσών), ενώ οι άλλες ομάδες ακολούθησαν δίαιτα με υψηλές ποσότητες ζάχαρης, στέβιας, ξυλιτόλης, γλυκυρριζίνης ή μογροσίδης, αντίστοιχα.

Ο Zhu και οι συνεργάτες του κατέγραψαν τη δραστηριότητα των νευρώνων στον εγκέφαλο των ποντικών σε πραγματικό χρόνο. Διαπίστωσαν ότι η στέβια προκάλεσε δραστηριότητα στον εγκέφαλο που έμοιαζε περισσότερο με εκείνη που προκαλείται από την πρόσληψη ζάχαρης. Αυτό υποδηλώνει ότι η στέβια είναι η πιο «συμβατή με τον εγκέφαλο» γλυκαντική ουσία μεταξύ των πιο ευρέως χρησιμοποιούμενων εναλλακτικών της ζάχαρης, αντικατοπτρίζοντας περισσότερο την αντιληπτή γεύση της ζάχαρης.

«Διαπιστώσαμε ότι, με δεδομένη την αφθονία της προσφοράς τροφής, σε σύγκριση με άλλα υποκατάστατα ζάχαρης, η δραστηριότητα στην περιοχή PVT του εγκεφάλου που προκαλείται από τη στέβια έμοιαζε περισσότερο με εκείνη που προκαλείται από τη σακχαρόζη. Αυτό υποδηλώνει ότι η στέβια θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι το πιο συμβατό με τον εγκέφαλο υποκατάστατο ζάχαρης. Ως εκ τούτου, στις σχετικές βιομηχανίες τροφίμων και ποτών, η στέβια θα πρέπει να λάβει μεγαλύτερη προσοχή» κατέληξε ο Zhu.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Neuroscience Research.