Μπορούμε να εκπαιδεύσουμε τον εγκέφαλό μας να αγαπά την άσκηση;

Για μερικούς από εμάς, η άσκηση φαίνεται αβάσταχτη, αλλά πολλοί άνθρωποι πραγματικά θέλουν να ασκούνται, και ακόμη κάποιοι αναφέρουν ότι είναι εθισμένοι σε αυτή και δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς να αθλούνται.

Νέα έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο Medicine & Science in Sports & Exercise εξέτασε σε βάθος τη δραστηριότητα στο μυαλό των ανθρώπων που ασκούνται, για να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε αυτόν τον πολύπλοκο μηχανισμό.

Η μελέτη αποκάλυψε ένα ιδιαίτερα αισιόδοξο εύρημα, υποδηλώνοντας ότι κάθε άτομο, ακόμη και αυτό που πραγματικά αντιπαθεί την άσκηση μπορεί να αλλάξει τα πρότυπα σκέψης του και να αρχίσει να σκέφτεται και να αισθάνεται ακριβώς όπως αυτοί οι άνθρωποι που αγαπούν τον αθλητισμό.

Σχέση αγάπης/μίσους;

Για τη μελέτη, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Turku στη Φινλανδία στρατολόγησαν 64 εθελοντές που πραγματοποίησαν μια μακρά σειρά σωματικών ασκήσεων. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν επίσης ερωτηματολόγια που εξέτασαν τα συναισθήματα και τη στάση τους σχετικά με την εκπαίδευση ενώ στη συνέχεια εξετάστηκε και ο εγκέφαλός τους ώστε να γίνουν αντιληπτές και να μελετηθούν οι αλλαγές στην εγκεφαλική τους δραστηριότητα καθ' όλη τη διάρκεια της έρευνας.

Συγκεκριμένα, οι ερευνητές προσπάθησαν να εξετάσουν τη λειτουργία στους υποδοχείς των απιοειδών στον εγκέφαλο. Αυτοί οι υποδοχείς ανταποκρίνονται στην παρουσία φυσικών παυσίπονων (ενδογενή οπιοειδή) που παράγει το σώμα τα οποία διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του πόνου, στη διατήρηση κινήτρων και στη ρύθμιση συναισθημάτων όπως το άγχος.

Προγραμματίζοντας το μυαλό μας

Ακόμα κι αν δεν είστε «προγραμματισμένοι» να αγαπάτε την άσκηση, αυτό δεν είναι ένα τετελεσμένο γεγονός.

Η Δρ. Tina Snyuki, ειδική νευροεπιστήμονας που ηγήθηκε της μελέτης, εξήγησε ότι «μερικοί άνθρωποι γεννιούνται με ένα καλύτερο σύστημα υποδοχέων MOR που τους βοηθά να αντιμετωπίσουν καλύτερα τον πόνο και να απολαμβάνουν την άσκηση περισσότερο. Ίσως αυτό να διευκολύνει αυτούς τους ανθρώπους να συνεχίσουν να αθλούνται».

Ωστόσο, τονίζει ότι αυτό είναι μόνο μια υπόθεση και η εξήγηση μπορεί επίσης να αντιστραφεί. «Θα μπορούσε το σύστημα υποδοχέων MOR να εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου και όσοι δεν αγαπούν την άθληση να αλλάξουν γνώμη».

Για να δοκιμάσει αυτή την υπόθεση, αυτή και η ομάδα της ζήτησαν από τους εθελοντές να υποβληθούν σε εντατική εκπαίδευση υψηλής έντασης, μέχρι να φτάσουν σε κατάσταση εξάντλησης, για να αξιολογηθεί το αρχικό επίπεδο της φυσικής τους κατάστασης. Στη συνέχεια, οι εξαντλημένοι συμμετέχοντες πραγματοποίησαν περισσότερους τύπους διαλειμματικής προπόνησης υψηλής έντασης για να αξιολογήσουν πώς η ίδια η δραστηριότητα και η αύξηση του επιπέδου φυσικής κατάστασης επηρέασαν τον εγκέφαλό τους κατά τη διάρκεια της δοκιμαστικής περιόδου.

Το κύριο συμπέρασμα της μελέτης είναι ότι όσο περισσότεροι άνθρωποι επιμένουν στη σωματική δραστηριότητα, όσο καλύτερη είναι η δραστηριότητα των υποδοχέων MORs στον εγκέφαλό τους.

Η Snyuki,το συνόψισε ως εξής: «Τα ευρήματα αναδεικνύουν δύο σημεία στα οποία είναι σημαντικό να επικεντρωθούμε. Το πρώτο είναι ότι αν δεν σας αρέσει η άσκηση, αυτό δεν σημαίνει ότι κάνετε κάτι λάθος. Θα μπορούσε να σημαίνει ότι ο εγκέφαλός σας είναι φτιαγμένος κατ΄αυτόν τον τρόπο». Στη συνέχεια πρόσθεσε: «Νομίζω ότι πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ των αντιδράσεων διαφορετικών ανθρώπων στη σωματική δραστηριότητα και δεν τη βρίσκουμε όλοι διασκεδαστική ή ικανοποιητική».

Ωστόσο, το δεύτερο σημαντικό συμπέρασμα που προέκυψε από τη μελέτη είναι ότι ο τρόπος με τον οποίο ανταποκρινόμαστε στην άσκηση δεν είναι τετελεσμένο γεγονός και μπορεί να αλλάξει, αν μόνο επιμείνουμε και δεν εγκαταλείψουμε τους εαυτούς μας. Δηλαδή, ακριβώς όπως το σώμα συνηθίζει στη δραστηριότητα, έτσι ο εγκέφαλος αρχίζει σταδιακά να τη συνηθίζει και ακόμη και να την απολαμβάνει με την πάροδο του χρόνου.

Ακόμα κι αν αυτή τη στιγμή η σκέψη της άσκησης σας φαίνεται επώδυνη, αγχωτική και δύσκολη, όταν συνεχίσετε να αθλείστε θα αισθανθείτε πολύ καλύτερα στην πορεία. Επίσης, μπορεί να προκαλέσει τον εγκέφαλο να ανταποκριθεί καλύτερα στην άσκηση και σε άλλα γεγονότα που είναι δύσκολα, επώδυνα ή αγχωτικά για εσάς.