Πώς θα προστατεύσετε τα μάτια σας φέτος τις γιορτές

Από τους τραυματισμούς αυτούς, το 40% λαμβάνουν χώρα στη διάρκεια καθημερινών δραστηριοτήτων όπως το μαγείρεμα και πολλοί συμβαίνουν στη διάρκεια των γιορτών. Μάλιστα η συχνότητά τους αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο.

Ο χειρουργός-οφθαλμίατρος Δρ Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, MD, καθηγητής Οφθαλμολογίας Πανεπιστημίου Νέας Υόρκης, NYU Medical School, εξηγεί τι πρέπει να προσέχουμε μέσα και γύρω από το σπίτι.

1. Προσοχή στο μαγείρεμα. Το λάδι ή το λίπος που πετάγεται από το τηγάνι αποτελεί μία από τις συχνότερες αιτίες τραυματισμού στα μάτια. Το πιθανότερο είναι ότι ξέρετε πως τα αυγά «πετάνε» πολλά λάδια όταν τηγανίζονται. Το ίδιο όμως ισχύει και για τα μανιτάρια και για κάθε τρόφιμο που μπαίνει βρεγμένο με νερά σε καυτό λάδι. Η καλύτερη λύση, λοιπόν, είναι να σκεπάζετε το τηγάνι με το καπάκι του ή με ειδική, λεπτή σίτα αν θέλετε να βλέπετε το φαγητό.

2. Να πλένετε συχνά τα χέρια σας. Κρεμμύδια, σκόρδα και καυτερές πιπεριές περιέχουν ουσίες που προκαλούν στα μάτια αίσθημα καύσου, πόνο, κοκκίνισμα και δακρύρροια. Αν μάλιστα φοράτε φακούς επαφής και ξεχαστείτε και προσπαθήσετε να τους βγάλετε δίχως να πλύνετε τα χέρια σας, τα συμπτώματά σας μπορεί να είναι πολύ έντονα. Είναι επομένως απαραίτητο να σαπουνίζετε (όχι απλώς να ξεβγάζετε) καλά τα χέρια σας μετά τη χρήση οποιουδήποτε τροφίμου. Και μην ξεχάσετε να σαπουνίσετε και τις επιφάνειες κοπής.

3. Προμηθευτείτε γυαλιά προστασίας. Η προετοιμασία του σπιτιού για τους καλεσμένους του ρεβεγιόν μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά επικίνδυνη για τα μάτια. Τα εργαλεία για τον κήπο, όπως η μηχανή του γκαζόν, το ψαλίδι για κλάδεμα κ.λπ. μπορεί εύκολα να τινάξουν ξυλαράκια στον αέρα, το ίδιο και το κάρφωμα ή η διάνοιξη οπών στους τοίχους. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, η χρήση γυαλιών προστασίας μπορεί να αποδειχτεί σωτήρια για τα μάτια. Το ίδιο ισχύει και για την κουζίνα, αν προγραμματίζετε να καθαρίσετε τον φούρνο ή την αποχέτευση στον νιπτήρα με χημικά. Πολύ συχνά τα χημικά αυτά είναι καυστικά και επικίνδυνα. Ο κίνδυνος ατυχήματος στα μάτια είναι ακόμα μεγαλύτερος αν πρέπει να ρίξετε πάνω από τα χημικά καυτό νερό.

4. Να διαβάζετε τις οδηγίες χρήσης. Ένας από τους ευκολότερους τρόπους πρόληψης των τραυματισμών στα μάτια είναι η προσεκτική ανάγνωση των οδηγιών χρήσης κάθε προϊόντος. Αυτό αφορά από τα νέα εργαλεία και τα καθαριστικά προϊόντα έως τις συσκευές της κουζίνας. Οι πιθανότητες τραυματισμού μειώνονται σημαντικά όταν συμμορφώνεστε με τις οδηγίες του κατασκευαστή, αντί να αυτοσχεδιάζετε.

5. Μην αναμειγνύετε τα προϊόντα καθαρισμού. Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη είναι η ανάμειξη διάφορων προϊόντων καθαρισμού ή η χρήση τους ταυτοχρόνως σε διαφορετικά σημεία ενός κλειστού χώρου (κλασικό παράδειγμα είναι το μπάνιο). Ακόμα κι αν δεν εκτεθεί άμεσα το άτομο στα χημικά αυτά, μπορεί να εισπνεύσει ή να μπουν στα μάτια του τα πτητικά μόριά τους, με ολέθριες συνέπειες.

6. Μην βάζετε τα δώρα κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Αν και αυτή είναι μια ειδυλλιακή σκηνή στις χριστουγεννιάτικες ταινίες, δεν υπάρχει τίποτα ειδυλλιακό στο να μπει μια βελόνα του δέντρου στο μάτι. Η συμβουλή αυτή είναι ιδιαιτέρως σημαντική για όσους έχουν μικρά παιδιά στο σπίτι (μην ξεχνάτε ότι τα παιδιά δεν έχουν αίσθηση του κινδύνου).

7. Να κοιτάτε πού πατάτε. Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς δημοσίευσαν πριν από δύο χρόνια μελέτη σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 47.000 ασθενών, οι οποίοι την περίοδο 2002-2011 νοσηλεύτηκαν εξαιτίας τραυματισμού στα μάτια σε οφθαλμολογικό κέντρο της Βαλτιμόρης. Οι ασθενείς είχαν ηλικία από λίγους μήνες έως 80 ετών. Όπως έδειξαν τα στοιχεία, οι πτώσεις είναι η κύρια αιτία τραυματισμού στα μάτια (ευθύνονταν για ένα στα πέντε περιστατικά). Οι περισσότεροι τραυματισμοί λόγω πτώσεων αφορούσαν άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών.

8. Να αποφεύγετε τους καυγάδες. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, η οποία παρουσιάστηκε το 2015 στο ετήσιο συνέδριο της ΑΑΟ, στις ηλικίες 10 έως 59 ετών η συχνότερη αιτία τραυματισμού στα μάτια ήταν οι... καυγάδες!

9. Μην ξεχνάτε τα παιδιά. Σύμφωνα με την έρευνα του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς, για τα παιδιά ηλικίας κάτω των 10 ετών, η κύρια αιτία τραυματισμού στα μάτια είναι τα χτυπήματα κατά λάθος από άλλο άτομο ή από αντικείμενα. Τέτοιου είδους αντικείμενα προέρχονται συχνά από παιχνίδια εκτόξευσης (π.χ. σφεντόνες, τόξα, όπλα) ακόμα κι αν το εκτοξευόμενο αντικείμενο αποτελείται από μαλακό υλικό όπως το αφρολέξ. Άλλα παιχνίδια που μπορεί να προκαλέσουν τραύματα στα παιδικά μάτια και χρειάζονται προσοχή είναι οι εκτοξευτήρες μπαλονιών με νερό και τα νεροπίστολα (τα μπαλόνια, για παράδειγμα, μπορεί να προκαλέσουν θλαστικό τραύμα στο μάτι), κάθε παιχνίδι με αιχμηρά εξαρτήματα και άκαμπτες άκρες (π.χ. παιδικά καλάμια ψαρέματος, μαγικά ραβδιά, ξίφη, σπάθες, ξιφολόγχες κ.λπ.), τα παιχνίδια με αεροζόλ (τα χημικά τους μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό των ματιών, επιπεφυκίτιδα ή και αμυχή στον κερατοειδή), καθώς και τα λέιζερ πόιντερς και οι φακοί με λαμπτήρες LED όταν σημαδεύει κανείς τα μάτια με αυτά.

10. Προσέξτε πού θα πάει ο φελλός της σαμπάνιας. Τα ατυχήματα από τους... ιπτάμενους φελλούς είναι κατεξοχήν πρόβλημα κάθε γιορτής, διότι αν σημαδέψει κανείς τον απέναντί του με το μπουκάλι, μπορεί εύκολα να τον χτυπήσει. Όταν λοιπόν ανοίγετε το μπουκάλι της σαμπάνιας, φροντίστε να το στρέφετε προς έναν χώρο όπου δεν υπάρχει κανείς (αλλά μακριά από τα παράθυρα).

11. Προσοχή στα βεγγαλικά και στους εκτοξευτήρες κομφετί. Επίσης αποτελούν κατεξοχήν πρόβλημα κάθε γιορτής, καθώς έχουν προκαλέσει σοβαρούς τραυματισμούς σε πολύ κόσμο.

Διαβάστε επίσης:

Όραση: 10 πράγματα που πρέπει να ξέρετε για τα μάτια σας

Θολή όραση: Πιθανές αιτίες & πότε πρέπει να επισκεφτείτε γιατρό

Κοκκίνισμα ματιών: Επτά πιθανές αιτίες & τι μπορείτε να κάνετε