Παγκόσμια Ημέρα Κοιλιοκάκης: Μύθοι & αλήθειες για τη νόσο

Σύμφωνα με την Ένωση Ευρωπαϊκών Συλλόγων Κοιλιοκάκης (AOECS), εκτιμάται ότι 1 στους 100 ανθρώπους στην Ευρώπη πάσχει από κοιλιοκάκη, αναλογία που αντιστοιχεί σε περισσότερους από 7 εκατομμύρια πάσχοντες. Ωστόσο, μόλις το 25% από αυτούς έχουν λάβει διάγνωση για τη νόσο, επομένως πολλοί συνεχίζουν να ζουν με τα επιβαρυντικά συμπτώματα που τους προκαλεί η κατανάλωση προϊόντων με γλουτένη.

Με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Κοιλιοκάκης, δείτε μερικούς μύθους που περιβάλλουν την κοιλιοκάκη, σύμφωνα με τον οργανισμό Κοιλιοκάκη Ελλάς, μέλος της AOECS.

1. Η κοιλιοκάκη είναι μία σπάνια νόσος

Πολυάριθμες μελέτες στην Ευρώπη στις οποίες έχουν συμμετάσχει διάφορα ιδρύματα από πολλές ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και άλλοι παρόμοιοι οργανισμοί της Αυστραλίας και των Ηνωμένων Πολιτειών, υποστηρίζουν ξεκάθαρα τη θεωρία ότι η κοιλιοκάκη δεν είναι καθόλου σπάνια. Μία από τις μελέτες αυτές με τον τίτλο European Cluster Project (2004), η οποία περιλαμβάνει έρευνες από όλη την Ευρώπη, έδειξε ότι το ποσοστό εμφάνισης της νόσου κατά μέσο όρο είναι 1:100. Τα ποσοστά υπο-διάγνωσης της πάθησης αποτελούν επίσης σημαντικό πρόβλημα, καθώς στις ΗΠΑ και στο Ηνωμένο Βασίλειο μόνο σε 1 από τα 8 άτομα (12,5%) γίνεται έγκαιρα διάγνωση για κοιλιοκάκη, ενώ στη χώρα μας η αντίστοιχη αναλογία είναι μόλις 1 στα 100 άτομα, κάτι που σημαίνει ότι το 99% των πασχόντων παραμένει αδιάγνωστο.

2. Η κοιλιοκάκη είναι μια απλή τροφική δυσανεξία

Η κοιλιοκάκη δεν είναι απλώς κάποιου είδους τροφική δυσανεξία ή αλλεργία. Η κοιλιοκάκη αποτελεί αυτοάνοσο νόσημα, το οποίο σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού αντιδρά στη γλουτένη, επιτιθέμενο στους ίδιους του τους ιστούς. Στην κοιλιοκάκη, η κατανάλωση γλουτένης προκαλεί βλάβες στο τοίχωμα του λεπτού εντέρου και είναι πιθανό να επιδράσει αρνητικά και σε άλλα μέρη του σώματος.

3. Μόνο τα παιδιά νοσούν από κοιλιοκάκη

Η κοιλιοκάκη μπορεί να αναπτυχτεί και να διαγνωστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Πιθανόν να εμφανιστεί μετά τον απογαλακτισμό, λόγω της γλουτένης που περιέχουν τα δημητριακά, σε μεγάλη ηλικία ή σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή στη ζωή κάποιου. Η συνηθέστερη ηλικία διάγνωσης της νόσου είναι μεταξύ 40-60 χρονών. Η διάγνωση, όμως, τις περισσότερες φορές γίνεται καθυστερημένα, αφού μελέτες στο Ίδρυμα Κοιλιοκάκης του Ηνωμένου Βασιλείου έδειξαν ότι ο μέσο όρος για τη διάγνωση ασθενών με κοιλιοκάκη είναι τα 13 χρόνια.

Οι λόγοι για τους οποίους σε κάποια άτομα η κοιλιοκάκη εμφανίζεται κατά την παιδική ηλικία ενώ σε άλλα σε μεγαλύτερη δεν έχουν ακόμη διευκρινιστεί. Το άτομο δεν γεννιέται με τη νόσο αλλά με τη γενετική προδιάθεση να αναπτύξει τη νόσο. Πολλοί θεωρούν ότι κάποια γαστρεντερική μόλυνση μπορεί να είναι ένας παράγοντας που μπορεί να ενεργοποιήσει την ανάπτυξη της νόσου.

4. Πρέπει να έχετε εντερικά συμπτώματα όπως διάρροια για να έχετε κοιλιοκάκη

Η κοιλιοκάκη είναι γνωστή ως «πολύ-συστημική» διαταραχή, κάτι που σημαίνει ότι τα συμπτώματα μπορεί να επηρεάσουν οποιαδήποτε περιοχή του σώματός σας. Τα συμπτώματα διαφέρουν ως προς το είδος και τη σοβαρότητα μεταξύ των πασχόντων και επίσης δεν σχετίζονται όλα τα συμπτώματα της νόσου με το έντερο.

5. Μόνο τα λιποβαρή άτομα διαγιγνώσκονται με κοιλιοκάκη

Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι τα περισσότερα άτομα με κοιλιοκάκη κατά τη διάγνωση είναι άτομα κανονικού βάρους ή υπέρβαρα. Το σωματικό βάρος δεν πρέπει να θεωρείται ο μοναδικός παράγοντας για να αποφασίσετε πότε πρέπει ή όχι να εξεταστείτε για κοιλιοκάκη.

6. Μπορείτε να ξεπεράσετε την κοιλιοκάκη

Η κοιλιοκάκη είναι εφ’ όρου ζωής πάθηση και η δίαιτα ελεύθερης γλουτένης αποτελεί τη μόνη στρατηγική αντιμετώπισης. Αν εισαχθεί ξανά και εκ των υστέρων γλουτένη στη δίαιτα κάποιου, το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά προκαλώντας εκ νέου βλάβες στο τοίχωμα του λεπτού εντέρου. Αν κάποιος που ακολουθεί τη δίαιτα ελεύθερης γλουτένης εξεταστεί πάλι για κοιλιοκάκη (αιματολογικές εξετάσεις αντισωμάτων και εντερική βιοψία) τα αποτελέσματα αναμένονται να βγουν αρνητικά. Κάτι τέτοιο φυσικά δεν σημαίνει ότι δεν νοσεί πλέον από κοιλιοκάκη, αλλά ότι πολύ απλά παραμένει πιστός στη δίαιτα ελεύθερης γλουτένης. Αυτό εξηγείται αφού δεν υπάρχει γλουτένη ώστε να αντιδράσει ξανά το ανοσοποιητικό σύστημα και συνεπώς δεν ανιχνεύονται αντισώματα στο αίμα. Η αφαίρεση της γλουτένης από τη δίαιτα επιτρέπει την αποκατάσταση της βλάβης του τοιχώματος του λεπτού εντέρου που έχει εντοπιστεί από τη βιοψία.

7. Ψίχουλα ψωμιού δεν θα βλάψουν κάποιον με κοιλιοκάκη

Ακόμη και μια πολύ μικρή ποσότητα γλουτένης μπορεί να είναι «τοξική» για τα άτομα με κοιλιοκάκη. Συνεπώς είναι πολύ σημαντικό να ακολουθείτε με σύνεση κατάλληλα μέτρα για να αποφύγετε την ανάμειξη με γλουτένη.

8. Αν έχω κοιλιοκάκη δεν μπορώ να φάω τίποτα

Υπάρχουν πολλά φυσικά τρόφιμα χωρίς γλουτένη. Τρόφιμα όπως το ρύζι, οι πατάτες και το καλαμπόκι δεν περιέχουν γλουτένη και θεωρούνται ασφαλείς αμυλούχοι υδατάνθρακες. Φρούτα, λαχανικά, ξηροί καρποί, κρέας, πουλερικά, ψάρια και θαλασσινά είναι επίσης επιτρεπόμενα τρόφιμα και φυσικά τα άτομα με κοιλιοκάκη μπορούν ακόμη να αγοράσουν ειδικά παρασκευασμένα προϊόντα χωρίς γλουτένη.

9. Μόνο άτομα με ευρωπαϊκή καταγωγή νοσούν από κοιλιοκάκη

Άνθρωποι όλων των εθνικοτήτων μπορεί να νοσήσουν από κοιλιοκάκη. Πρόκειται για κοινή νόσο που απαντάται όχι μόνο στην Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική αλλά και σε χώρες της Μέσης Ανατολής, της Ν. Ασίας, της Αυστραλίας, της Βόρειας Αφρικής και της Νοτίου Αμερικής.

Διαβάστε επίσης:

Γλουτένη: Είναι κακή για όλους;

Τι είναι η κοιλιοκάκη; Με ποια συμπτώματα εκδηλώνεται;

Τροφές που πρέπει να αποφεύγετε αν προσπαθείτε να κόψετε τη γλουτένη