Μελέτη Perseas: οι κάτοικοι της Ελαφονήσου δίνουν μαθήματα υγιεινής ζωής
Αγαπούν την άσκηση και τον μεσημεριανό ύπνο, τρέφονται σωστά με ιδιαίτερη έμφαση στο ελαιόλαδο και αποφεύγουν το κρέας. Είναι οι κάτοικοι της Ελαφονήσου, οι οποίοι όπως όλα δείχνουν και σύμφωνα με την έρευνα PERSEAS, έχουν ενστερνιστεί την μεσογειακή διατροφή στην καθημερινότητά τους και επιχειρούν να δώσουν μαθήματα υγιεινής ζωής! Στην μόνη αντιυγιεινή συνήθεια που επιμένουν είναι το κάπνισμα.
Η Εταιρεία Μελέτης Παραγόντων Κινδύνου για Αγγειακά Νοσήματα (Ε.Μ.Πα.Κ.Α.Ν.), ανακοίνωσε σε Συνέντευξη Τύπου τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την Φάση Β της μελέτης PERSEAS, όπως αυτή υλοποιήθηκε στο διάστημα 5-12 Οκτωβρίου 2013.
Οι Δρ. Ιωάννης Κυριαζής και Δρ. Ιωάννης Ιωαννίδης, υπογράφουν μεταξύ άλλων την μελέτη PERSEAS.
Η μελέτη PERSEAS (Prospective Evaluation of vascular Risk Surrogates: the Elafonisos Area Study), αποτελεί μία 5ετή μη παρεμβατική προοπτική μελέτη παρατήρησης της διαχρονικής μεταβολής των παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου στο γενικό πληθυσμό της Ελαφονήσου Λακωνίας, σε συνάρτηση με τις συνήθειες ζωής των κατοίκων (κάπνισμα, άσκηση, διατροφή κ.λ.π ). Τα γεωγραφικά και δημογραφικά στοιχεία του νησιού αποτελούν χαρακτηριστικά που συμβάλλουν στην πρωτοτυπία της μελέτης PERSEAS και καθιστούν τα αποτελέσματα της ικανά να αναχθούν στο σύνολο του πληθυσμού της χώρας, με μικρή ποσοστιαία απόκλιση. Σχεδιάστηκε και υλοποιείται από την Ε.Μ.Πα.Κ.Α.Ν. με την υποστήριξη του Υπουργείου Υγείας, του Δήμου Ελαφονήσου και την αιγίδα του Ιατρικού Συλλόγου Λακωνίας, ενώ αποτελεί σημαντικό μέρος του προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της φαρμακευτικής εταιρείας Abbott, της οποίας προτεραιότητα είναι πάντα η ενεργή συμμετοχή σε πρωτοβουλίες που διασφαλίζουν την βελτίωση της ζωής των ανθρώπων.
H ερευνητική ομάδα της Ε.Μ.Πα.Κ.Α.Ν. βρέθηκε για 2η συνεχή χρονιά στο Αγροτικό Ιατρείο Ελαφονήσου και πραγματοποίησε εξετάσεις σε 326 άτομα, άνω των 12 ετών, που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση. Η διαδικασία περιλάμβανε μετρήσεις δεικτών παχυσαρκίας, σακχάρου, αρτηριακής πίεσης, λιπιδαιμικού προφίλ, καρδιογράφημα, triplex καρδιάς, σπιρομέτρηση καθώς και άλλες κλινικοεργαστηριακές εξετάσεις. Κάθε συμμετέχοντας είχε την ευκαιρία να παραλάβει τα αποτελέσματα των εξετάσεων του για τον προσωπικό του ιατρικό φάκελο και φυσικά να ενημερωθεί για την κατάσταση της υγείας του.
Τα Αποτελέσματα
Ο μέσος όρος ηλικίας των συμμετεχόντων στην διαδικασία των εξετάσεων, στη Φάση Β ήταν τα 48,5 έτη σε αντίθεση με τα 52 έτη της Φάσης Α, δεδομένου ότι ενεργοποιήθηκαν αρκετοί νεότεροι κάτοικοι του νησιού. Το επίπεδο μόρφωσης κυμαίνεται στο 35,2% να είναι απόφοιτοι λυκείου και ανώτατης εκπαίδευσης, με μικρή διαφορά από το 32,8% που καταγράφηκε στην Φάση Α.
Όσον αφορά τις συνήθειες του πληθυσμού , το 52,8% έχει καθημερινά κάποια φυσική δραστηριότητα, σε αντίθεση με το 30% που ίσχυε το πρώτο έτος. Οι κάτοικοι της Ελαφονήσου, φαίνεται να στηρίχτηκαν στις συμβουλές της ερευνητικής ομάδας της Ε.Μ.Πα.Κ.Α.Ν. για υιοθέτηση καθημερινής φυσικής δραστηριότητας, κυρίως με το περπάτημα, για έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Ο μεσημεριανός ύπνος εξακολουθεί να αποτελεί καθημερινότητα για το 52,9% του πληθυσμού, ενώ το 35,8% είναι καπνιστές, κάτι που δεν φαίνεται να άλλαξε σε ποσοστό από την Φάση Α, παρά την ενημέρωση του πληθυσμού.
Εξετάζοντας τις διατροφικές συνήθειες του δείγματος, το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού (84,2%) καταναλώνει καθημερινά ελαιόλαδο, ένα προϊόν που παράγεται και από τους ίδιους τους κατοίκους. Στην Φάση Β της μελέτης καταγράφηκε επίσης σημαντική μείωση της κατανάλωσης κρέατος, με 37,1% να καταναλώνει 1-2 φορές την εβδομάδα κόκκινο κρέας και 36,2% λευκό κρέας, σε αντίθεση με το 50% και 60% που ίσχυε αντίστοιχα, στην Φάση Α, ενώ το 22,7% καταναλώνει ψάρι 5-6 φορές την εβδομάδα, δεδομένου ότι το ψάρεμα αποτελεί μία από τις κύριες δραστηριότητες των κατοίκων. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα δεν αποτελούν κύρια διατροφική συνήθεια του δείγματος, καθώς το 24,9% τα καταναλώνει σπάνια ή και ποτέ. Το 52,4% δήλωσε ότι καταναλώνει όσπρια 1-2 φορές την εβδομάδα, όταν στην Φάση Α το αντίστοιχο ποσοστό είχε ανέλθει στο 70%. Τέλος, θετική έκβαση στις διατροφικές συνήθειες των κατοίκων της Ελαφονήσου είχε και η καθημερινή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, με 41,7% και 49,8% αντίστοιχα, σε αντίθεση με την Φάση Α, στην οποία τα ποσοστά είχαν κυμανθεί σε 29,7% για τα φρούτα και 26,5% για τα λαχανικά.
Στην καταγραφή των παραδοσιακών παραγόντων κινδύνου για τα καρδιαγγειακά νοσήματα, 11,5% πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη (12,8% στην Φάση Α), 1,7% εμφανίζουν προδιαβητικά επίπεδα σακχάρου νηστείας (8,9% στην Φάση Α), 42% έχουν αρτηριακή υπέρταση (50% στην Φάση Α) και 40% εμφανίζουν υψηλή χοληστερόλη (45% στην Φάση Α).
Επιπλέον, το 6.3% του δείγματος της Φάσης Β έχει ιστορικό κολπικής μαρμαρυγής, το 5,3% έχει ιστορικό στεφανιαίας νόσου, το 2,3% έχει ιστορικό αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, ενώ το 16,3% έχει ιστορικό περιφερικής αρτηριοπάθειας, ποσοστά που ακόμα δεν παρουσιάζουν στατιστική διαφορά από αυτά της Φάσης Α.
Κοινωνική Καμπάνια Ενημέρωσης
Στην εκδήλωση παρουσιάστηκε και η κοινωνική καμπάνια ενημέρωσης που σχεδιάστηκε για την μελέτη PERSEAS, με έντυπες καταχωρήσεις και τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σποτ για όλους τους τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς της χώρας. Η καμπάνια με τίτλο «Είμαστε Μαζί», αποτυπώνει την συνεργασία της επιστημονικής κοινότητας με κύριο κορμό την Ε.Μ.Πα.Κ.Α.Ν, με τους καθημερινούς ανθρώπους ενός κατάλληλα επιλεγμένου σημείου της χώρας, σε μία σύμπραξη για την βελτίωση της υγείας όλων των Ελλήνων.
Φάση Γ
Η Φάση Γ έχει ήδη προγραμματιστεί για τις 20-27 Σεπτεμβρίου 2014 κατά την οποία οι ερευνητές θα επισκεφτούν και πάλι το νησί της Ελαφονήσου για τις καθιερωμένες εξετάσεις. Η επιτυχία του προγράμματος οφείλεται κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό και στους κατοίκους της Ελαφονήσου οι οποίοι με την στήριξη και την συνεργασία τους έχουν χτίσει ιδιαίτερα γερούς δεσμούς με την Ε.Μ.Πα.Κ.Α.Ν. και αποτελούν πλέον δείγμα σταθμό για την ετήσια καταγραφή των καρδιομεταβολικών παραγόντων και την συνεισφορά στην πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη όλου του πληθυσμού της Ελλάδας.
Τα καρδιαγγειακά νοσήματα, εξάλλου, είναι γνωστό ότι αποτελούν βασική αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας στην χώρα μας, όπως και σε όλες τις κοινωνίες Δυτικού Τύπου. Στην προσπάθεια λοιπόν αυτή, εκτός από το σημαντικό όφελος στην υγεία των κατοίκων της Ελαφονήσου αλλά και γενικότερα του Ελληνικού πληθυσμού, το πρόγραμμα PERSEAS και τα αποτελέσματα που θα προκύψουν, φαίνεται ότι μπορούν να συμβάλλουν και στην μείωση του οικονομικού κόστους που επιβαρύνει το σύστημα υγείας για τα χρόνια καρδιαγγειακά νοσήματα και των αιτίων που τα προκαλούν .