Έρπης ζωστήρας: Τα συμπτώματα, ο πόνος, η θεραπεία και η μετάδοση
Η πιο κοινή λοίμωξη του νευρικού συστήματος είναι ο έρπηςζωστήρας. Έχει ονομαστεί έτσι γιατί η πιο συνηθισμένη του μορφή εμφανίζεται μετη μορφή φυσαλιδώδους εξανθήματος που «ζώνει» τη μία πλευρά του σώματος.
Ο έρπητας ζωστήρα εμφανίζεται σε όσους έχουν νοσήσει στοπαρελθόν από ανεμοβλογιά, γιατί ο ίδιος ο ιός που προκαλεί την ανεμοβλογιά,προκαλεί και τον έρπητα ζωστήρα. Ο ιός παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση σεορισμένα νευρικά κύτταρα του σώματος και όταν βρει την ευκαιρία,ενεργοποιείται ξανά προκαλώντας τονέρπητα ζωστήρα. Η πιθανότητα ενός υγιούς ατόμου να εμφανίσει έρπητα ζωστήρακατά τη διάρκεια της ζωής του κυμαίνεται από 10-25%.
Τα συμπτώματα του έρπητα ζωστήρα
Τα πρώτα συμπτώματα του έρπητα ζωστήρα είναι έντονοςκαυστικός πόνος που συνοδεύεται από εξαιρετική ευαισθησία σε περιοχή τουδέρματος. Αυτό μπορεί να συμβεί ακόμα και πριν από την εμφάνιση τουεξανθήματος. Ο πόνος μπορεί να διαρκέσει πολύ περισσότερο, γιατί σπανίωςυπάρχει εξάνθημα χωρίς πόνο. Πολλές φορές, ιδίως σε ηλικιωμένους, ο πόνος είναισοβαρός και αρκετά βασανιστικός, ώστε να απαιτείται ειδική αναλγητική θεραπεία.
Ο αφόρητος πόνος του έρπητα ζωστήρα
Ο έρπης ζωστήρ συχνά συνοδεύεται από εξουθενωτικό πόνο, ο οποίοςμπορεί να επιμένει για πολλούς μήνες ή ακόμα και χρόνια, μετά την αντιμετώπισητου εξανθήματος. Γιατί ενεργοποιείται ο ιός και εμφανίζεται πάλι σε υγιή άτομα, δεν είναι ξεκάθαρο. Πιθανώς υπάρχειμια προσωρινή αδυναμία του οργανισμού να καταπολεμήσει τη νόσο. Έτσι επιτρέπειστον ιό να αρχίσει να αναπαράγεται και να μετακινείται δια μέσου των νευρικώνινών προς το δέρμα και εκεί εμφανίζεται ο έρπης ζωστήρας.
Ο έρπης ζωστήρ εμφανίζεται συνήθως μετά τα 50
Το γεγονός ότι η νόσος εμφανίζεται συχνότερα σε ανθρώπουςμεγαλύτερους των 50 ετών υποστηρίζει αυτήν την άποψη, διότι η ανοσολογική«άμυνα» παρατηρείται ότι είναι ασθενέστερη σε μεγάλες ηλικίες. Την εμφάνιση τουέρπητα ζωστήρα μπορεί επίσης να πυροδοτήσουν και άλλοι παράγοντες, όπως κάποιοςτραυματισμός ή και πιθανό stress.
Ο έρπης ζωστήρα είναι μεταδοτικός;
Για άτομα που ήδη παρουσίασαν ανεμοβλογιά, ο έρπηταςζωστήρας δεν είναι μεταδοτικός. Ωστόσο, για τα άτομα που δεν έχουν νοσήσει απόανεμοβλογιά, μπορεί η επαφή με ασθενή να τους προκαλέσει ανεμοβλογιά. Γι αυτότο λόγο θα πρέπει να υπάρχει στενή συνεργασία με το γιατρό.
Έρπης ζωστήρα και χρόνια νοσήματα
Μερικοί ασθενείς με χρόνια νοσήματα είναι επίσης πιθανόν ναπαρουσιάσουν σοβαρές μορφές έρπητα ζωστήρα, λόγω της ανοσοκαταστολής από τηχρόνια πάθηση. Στα άτομα αυτά περιλαμβάνονται ασθενείς με καρκίνο, λευχαιμία ήλέμφωμα, ασθενείς που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία ή ακτινοβολίες, ασθενείςμε AIDS, μεταμοσχευμένοι κ.ά.
Η μεθερπητική νευραλγία
Ένα ακόμη δυσάρεστο σύμπτωμα του έρπητα ζωστήρα είναι η εμφάνισητης μεθερπητικής νευραλγίας. Πρόκειται για έντονο πόνο που επιμένει περισσότεροαπό ένα μήνα μετά την εξάλειψη του εξανθήματος. Πολλές φορές το δέρμα στηνπεριοχή είναι τόσο ευαίσθητο, που ακόμα και η επαφή με τα ρούχα είναιανυπόφορη. Μπορεί να ταλαιπωρεί τον ασθενή για πολύ καιρό, ακόμα και γιαχρόνια. Η μεθερπητική νευραλγία δεν θεραπεύεται εύκολα, αλλά υπάρχουν πλέοναρκετοί τρόποι ελέγχου του πόνου.
Η θεραπεία του έρπητα ζωστήρα και της μεθερπητικής νευραλγία
Η θεραπεία του έρπητα ζωστήρα και της μεθερπητικήςνευραλγίας γίνεται με αναλγητικά για τον πόνο, αντισταμινικά για τον κνησμό(φαγούρα), αντιβιοτικά για τις δευτεροπαθείς λοιμώξεις και αντιϊκά για τηνκαταπολέμηση του ιού.
Ανδρέας Κατσάμπας
Καθηγητής Δερματολογίας, Διευθυντής του ΔερματολογικούΤμήματος στο Θεραπευτήριο «Υγεία»