Τι γυρεύει η νευροβιολογία στο αδυνάτισμα;

Αναλύοντας τους εγκεφαλικούς μηχανισμούς που μας οδηγούν στην διατροφική ευχαρίστηση, οι νευροεπιστήμονες εξηγούν την επιθυμία μας για φαγητό και πώς να αντισταθούμε.

Η διατροφολόγος Laurent Chevallier δηλώνει «όσο πιο πολύ τρώμε τόση μεγαλύτερη επιθυμία για φαγητό έχουμε. Ο άνθρωπος είναι ένα λαίμαργο όν που δεν μπορεί να διαχειριστεί την διατροφή του». Και όπως είναι γνωστό τίποτα δεν είναι πιο δύσκολο από το να αποφύγουμε έναν πειρασμό και να κρατήσουμε μια υπόσχεση.

Η καινοτομία είναι ότι όλο και περισσότεροι ερευνητές στρέφονται προς τον εγκέφαλο και δεν φαίνονται ικανοποιημένοι με την αυστηρά μηχανιστική προσέγγιση τους που βασίζεται κυρίως στις θερμίδες. Αλλά δεν χαίρονται ούτε και με την άρση της παλιά διχοτομίας γρήγορων και αργών σακχάρων τα οποία διορθώθηκαν από τον γλυκαιμικό δείκτη, δηλαδή η ικανότητα μιας τροφής να ανεβάζει τις τιμές σακχάρων στο αίμα.

Και οι δύο απόψεις είναι σημαντικές. Κανείς δεν αμφισβητεί τον ρόλο των θερμίδων. Ο υπερσιτισμός είναι αυτός που ευθύνεται για τα παραπάνω κιλά μας. Μειώνοντας, λοιπόν, την ποσότητα των γευμάτων μας ο οργανισμός θα παίρνει όση ενέργεια χρειάζεται για τις πραγματικές του ανάγκες.

Αλλά το φαγητό δεν καλύπτει την απαιτούμενη ενέργεια που χρειάζεται ο οργανισμός, γιατί, όπως συμβαίνει και στο υπόλοιπο ζωικό βασίλειο δεν τρώμε παραπάνω από αυτό που έχουμε ανάγκη. Στην πραγματικότητα, η διατροφική συμπεριφορά είναι στενά συνδεδεμένη με το κύκλωμα ανταμοιβής (που απελευθερώνει την ντοπαμίνη) στον εγκέφαλο.

Ο David Linden, καθηγητής νευροβιολογίας στο πανεπιστήμιο John Hopkins της Βαλτιμόρης, στο βιβλίο του «Tous addicts!» (Όλοι εθισμένοι) μιλά για αυτό το θέμα. Για τον καθηγητή Linden ο ρόλος του κυκλώματος ανταμοιβής δεν είναι ασήμαντος και φτάνει πέρα από την ευχαρίστηση της κατανάλωσής του φαγητού.

«Οι περισσότερες από τις εμπειρίες που θεωρούμε υπερβατικές - είτε πρόκειται για παράνομη συμπεριφορά, κοινωνικά καταπιεσμένες τελετουργίες ή κοινές πρακτικές (αθλήματα, προσευχή, διαλογισμός, φιλανθρωπία ...) - ενεργοποιούν ένα συγκεκριμένο κύκλωμα στον εγκέφαλο, βιοχημικά και ανατομικά αφιερωμένο στην ευχαρίστηση», λέει ο Linden.