Φραγμένες αρτηρίες: Ποιον παράγοντα κινδύνου ανακάλυψαν οι επιστήμονες
Οι φραγμένες αρτηρίες μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στο καρδιαγγειακό σύστημα, οδηγώντας σε απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις.
Αυτές περιλαμβάνουν -μεταξύ άλλων- την καρδιακή προσβολή, το εγκεφαλικό επεισόδιο και την περιφερική αρτηριακή νόσο.
Η απόφραξη λόγω της συσσώρευσης πλάκας στις αρτηρίες, επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, όπως τα υψηλά επίπεδα LDL χοληστερόλης, η υψηλή αρτηριακή πίεση, το
κάπνισμα, ο διαβήτης και η χρόνια φλεγμονή.
Σύμφωνα με νέα επιστημονική μελέτη, στην απόφραξη των αρτηριών θα μπορούσαν να συμβάλουν και τα μικροπλαστικά.
Όπως ανέφεραν οι ερευνητές σε πρόσφατο συνέδριο της Αμερικανικής Ένωσης Καρδιολογίας, οι λιπαρές πλάκες στις αρτηρίες του λαιμού, μπορεί να περιέχουν πάνω από 50 φορές περισσότερα μικροπλαστικά από αυτά που βρίσκονται σε αρτηρίες χωρίς πλάκες.
Αυτά τα επίπεδα των πλαστικών σωματιδίων στις πλάκες, ήταν ακόμη υψηλότερα σε ασθενείς που είχαν ήδη υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο, μίνι εγκεφαλικό επεισόδιο ή προσωρινή απώλεια της όρασης λόγω φραγμένων αιμοφόρων αγγείων, ανέφεραν οι ερευνητές.
«Αυτού του είδους τα πλαστικά βρίσκονται συνήθως στο περιβάλλον, ιδίως στα σκουπίδια των ωκεανών. Με την πάροδο πολλών ετών, διασπώνται, αναμειγνύονται στο έδαφος και το νερό και μπορούν να περάσουν στην τροφική αλυσίδα», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Δρ. Ross Clark, αγγειοχειρουργός και ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Νέου Μεξικού.
«Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι τα μικρο- και νανοπλαστικά προέρχονται κυρίως από τη χρήση πλαστικών σκευών, σανίδων κοπής, συσκευασιών, μπουκαλιών νερού και άλλων πλαστικών αντικειμένων. Ωστόσο, η κύρια πηγή είναι τα τρόφιμα και το νερό».
Τα νανοπλαστικά είναι πλαστικά σωματίδια με διάμετρο μικρότερη από 1.000 νανόμετρα, αόρατα στο ανθρώπινο μάτι. Συγκριτικά, μια ανθρώπινη τρίχα έχει πλάτος 50.000 έως 80.000 νανόμετρα.
Οι ερευνητές βασίστηκαν σε ιταλική μελέτη του 2024, η οποία βρήκε νανοπλαστικά σε αρτηριακές πλάκες που αφαιρέθηκαν κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης. Οι άνθρωποι με πλάκες με νανοπλαστικά, είχαν περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν ή να υποστούν έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο, σύμφωνα με εκείνη τη μελέτη.
Η νέα έρευνα περιελάμβανε δείγματα ιστού που αφαιρέθηκαν από τις καρωτίδες αρτηρίες 48 ασθενών.
Περίπου το ένα τρίτο των δειγμάτων προέρχονταν από άτομα ηλικίας 60 έως 90 ετών που είχαν αφαιρέσει πλάκες για την αντιμετώπιση εγκεφαλικού επεισοδίου ή μιας κατάστασης που μοιάζει με εγκεφαλικό επεισόδιο, και ένα άλλο τρίτο από άτομα που είχαν αφαιρέσει πλάκες για την πρόληψη πιθανών προβλημάτων υγείας.
Το τελευταίο ένα τρίτο των δειγμάτων προήλθε από δωρητές ιστών που δεν έπασχαν από φραγμένες καρωτίδες.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα νανοπλαστικά σωματίδια στις καρωτίδες ήταν:
- 16 φορές υψηλότερα στις πλάκες μεταξύ των ατόμων με φραγμένες αρτηρίες αλλά χωρίς προβλήματα υγείας.
- 51 φορές υψηλότερες σε πλάκες από άτομα που είχαν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο ή μίνι εγκεφαλικό επεισόδιο λόγω φραγμένων αρτηριών.
Διαπίστωσαν επίσης ότι η ποσότητα των νανοπλαστικών στις αρτηρίες ενός ατόμου δεν φαινόταν να προκαλεί οξεία φλεγμονή.
Ωστόσο, τα επίπεδα των νανοπλαστικών συνδέθηκαν με αλλαγές στη γενετική δραστηριότητα μεταξύ των κυττάρων που βοηθούν στη σταθεροποίηση των πλακών και στον έλεγχο της φλεγμονής.
«Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι οι βιολογικές επιδράσεις των μικρονανοπλαστικών στις λιπώδεις εναποθέσεις είναι πιο σύνθετες και διαφοροποιημένες από το να προκαλούν απλώς ξαφνική φλεγμονή. Είναι πολύ σημαντικό να μελετήσουμε τι κάνουν αυτά τα υλικά στο σώμα μας. Ωστόσο, θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί σχετικά με τα πρώιμα αποτελέσματα αυτής της μελέτης. Δεν θα κατανοήσουμε πλήρως τις βιολογικές επιδράσεις στο προσεχές διάστημα», δήλωσε ο Clark.
