Γιατί δυσκολεύει ο ύπνος με την ηλικία – Ποια είναι η λύση
Καθώς μεγαλώνουμε, οι συνήθεις του ύπνου μας τείνουν να αλλάζουν.
Αν και η επαρκής ξεκούραση παραμένει κρίσιμη για τη διατήρηση της συνολικής υγείας, όσο περνούν τα χρόνια πολλοί αντιμετωπίζουν αλλαγές στην ποιότητα και την ποσότητα του ύπνου τους.
Αυτό το άρθρο εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο ο ύπνος αλλάζει με την ηλικία, τα κοινά προβλήματα ύπνου που εμφανίζονται με την πάροδο των ετών, ποιες υποκείμενες παθήσεις μπορεί να είναι η αιτία των διαταραχών του ύπνου και συμβουλές για τη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου.
Πώς αλλάζει ο ύπνος καθώς μεγαλώνετε
Καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, τείνουν να βιώνουν ελαφρύτερους, συντομότερους κύκλους ύπνου. Πολλοί ηλικιωμένοι αναφέρουν ότι περνούν περισσότερο χρόνο ξύπνιοι κατά τη διάρκεια της νύχτας και ξυπνούν νωρίτερα το πρωί. Αυτές οι αλλαγές συχνά συνδέονται με αλλαγές στον λεγόμενο κιρκάδιο ρυθμό, το “εσωτερικό μας ρολόι” που ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου-εγρήγορσης του σώματος.
Επιπλέον, το στάδιο βαθύ ύπνου (ονομάζεται επίσης ύπνος αργών κυμάτων) μειώνεται με την ηλικία, οδηγώντας σε συχνότερες αφυπνίσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας. Το σώμα παράγει επίσης λιγότερη μελατονίνη, την ορμόνη που βοηθά στη ρύθμιση του ύπνου. Αν και οι ηλικιωμένοι εξακολουθούν να χρειάζονται περίπου 7-9 ώρες ύπνου τη νύχτα, η επίτευξη αδιάκοπου ύπνου είναι πιο δύσκολη.
Κοινά προβλήματα ύπνου σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας
- Αϋπνία: Χαρακτηρίζεται από δυσκολία να αποκοιμηθεί κανείς και είναι πιο συχνή σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας.
- Υπνική άπνοια: Μια κατάσταση όπου η αναπνοή στιγμιαία σταματά και ξεκινά επανειλημμένα κατά τη διάρκεια του ύπνου. Είναι πιο διαδεδομένη με την ηλικία.
- Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών (RLS): Το RLS μπορεί να προκαλέσει δυσάρεστες αισθήσεις στα πόδια και την επιθυμία να τα μετακινήσετε, διαταράσσοντας τον ύπνο.
- Συχνά νυχτερινά ξυπνήματα: Η αυξημένη ευαισθησία στον θόρυβο, οι αλλαγές θερμοκρασίας και η ανάγκη χρήσης της τουαλέτας μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερα ξυπνήματα κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Θα μπορούσαν τα προβλήματα ύπνου σας να είναι κάτι άλλο;
Διάφοροι παράγοντες πέρα από την ηλικία μπορούν να συμβάλουν σε προβλήματα ύπνου, όπως:
- Χρόνιες ασθένειες όπως η αρθρίτιδα, οι καρδιακές και οι αναπνευστικές παθήσεις μπορεί να προκαλέσουν πόνο ή δυσφορία που παρεμποδίζει τον ύπνο.
- Φάρμακα: Ορισμένα φάρμακα για καταστάσεις όπως η υπέρταση, η κατάθλιψη και το άσθμα μπορεί να διαταράξουν τον ύπνο.
- Καταστάσεις ψυχικής υγείας: Το άγχος, το στρες και η κατάθλιψη συνδέονται επίσης με την κακή ποιότητα ύπνου.
Εάν οι διαταραχές ύπνου επιμένουν, είναι σημαντικό να αποκλειστούν ιατρικώς τυχόν υποκείμενα ζητήματα υγείας, που μπορεί να επηρεάζουν την ποιότητα του ύπνου.
Συμβουλές ύπνου για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας
Για καλύτερη ποιότητα του ύπνου ακολουθήστε τις ακόλουθες στρατηγικές:
- Σταθερό πρόγραμμα ύπνου: Το να πηγαίνετε για ύπνο και να ξυπνάτε την ίδια ώρα κάθε μέρα βοηθά στη ρύθμιση του “εσωτερικού ρολογιού” του σώματος (κιρκάδιος ρυθμός).
- Δημιουργήστε μια χαλαρωτική ρουτίνα πριν τον ύπνο: Η ενασχόληση με χαλαρωτικές δραστηριότητες, όπως το διάβασμα ή το ζεστό μπάνιο μπορεί να σηματοδοτήσει στο σώμα σας ότι είναι ώρα για ύπνο.
- Αποφύγετε τα διεγερτικά πριν τον ύπνο: Ο περιορισμός καφεΐνης, αλκοόλ και νικοτίνης, ειδικά το βράδυ, μπορεί να βοηθήσει στην προώθηση καλύτερου ύπνου.
- Βελτιώστε το περιβάλλον ύπνου σας: Βεβαιωθείτε ότι η κρεβατοκάμαρα είναι σκοτεινή, ήσυχη και δροσερή. Η επένδυση σε άνετα κρεβάτια και μαξιλάρια μπορεί επίσης να βελτιώσει την ποιότητα του ύπνου.
- Παραμείνετε δραστήριοι κατά τη διάρκεια της ημέρας: Η τακτική σωματική δραστηριότητα προάγει τον καλύτερο ύπνο, αν και καλό είναι να αποφεύγετε την έντονη άσκηση κοντά στην ώρα του ύπνου.
Σύνοψη
Καθώς μεγαλώνουμε, οι αλλαγές στα πρότυπα ύπνου είναι συχνές, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο κακός ύπνος είναι αναπόφευκτος. Αναγνωρίζοντας τα αίτια των διαταραχών του ύπνου και εφαρμόζοντας υγιεινές συνήθειες ύπνου, οι ηλικιωμένοι μπορούν ακόμα να επιτύχουν επανορθωτική ανάπαυση.
Εάν τα προβλήματα ύπνου επιμένουν, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε γιατρό για να αποκλείσετε άλλες καταστάσεις, που μπορεί να επηρεάζουν τον ύπνο.
Πηγές: sleepfoundation.org, yalemedicine.org, verywellmind.com, medlineplus.gov, webmd.com