Βιταμίνη Β12: Αλήθειες & μύθοι
Η βιταμίνη Β 12 παράγεται από αναερόβια βακτήρια. Δεν παράγεται ούτε από κάποιο φυτό, ούτε από κάποιο ζώο.
Άρα για να μπορέσει να εισέλθει στον ανθρώπινο οργανισμό θα έπρεπε θεωρητικά να καταναλώσουμε τα βακτήρια αυτά.
Τα βακτήρια αυτά ευδοκιμούν στην κοπριά, στο χώμα και σε λιμνάζοντα μη φιλτραρισμένα ύδατα. Προφανώς, η κατανάλωση αυτών των ουσιών όχι μόνο δεν συστήνεται αλλά είναι βλαβερή για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Αυτές όμως οι ουσίες είναι ο λόγος που παραδοσιακά έχει σχετιστεί η πρόσληψη βιταμίνης Β12 με την κατανάλωση ζωικών προϊόντων και κυρίως κόκκινου κρέατος, καθότι πριν την μαζική εκτροφή ζώων για κατανάλωση, τα ζώα που βρίσκονταν στη φύση ήταν εκτεθειμένα και κατανάλωναν ελεύθερα τροφή από το χώμα και έπιναν μη φιλτραρισμένο νερό, λαμβάνοντας έτσι βιταμίνη Β12 μέσω τον βακτηριδίων που εισέρχονταν στον οργανισμό τους.
Στην εποχή μας πλέον η συντριπτική πλειοψηφία των ζωικών προϊόντων που διατίθενται προς κατανάλωση προέρχεται από ζώα που έχουν εκτραφεί σε ειδικές δομές, έχουν καταναλώσει επεξεργασμένες τροφές εμπλουτισμένες με διάφορα ιχνοστοιχεία εξασφαλίζοντας την γρήγορη ανάπτυξη τους, έχουν καταναλώσει καθαρό νερό και πολύ συχνά έχουν λάβει και φαρμακευτική/ αντιβιοτική αγωγή. Άρα, τα εν λόγω πλούσια σε Βιταμίνη Β12, βακτήρια αδυνατούν να εισέλθουν στα ζώα.
Αντίστοιχα, τα εξελιγμένα λιπάσματα που πλέον χρησιμοποιούνται στην γεωργία μειώνουν σημαντικά την παρουσία αυτών των βακτηριδίων στο χώμα, άρα και από την εισχώρηση της βιταμίνης Β12 στα περισσότερα φυτά.
Από τα παραπάνω αιτιολογείται γιατί πλέον η έλλειψη Βιταμίνης Β12 είναι όλο και πιο συχνό φαινόμενο. Αρχικά συμπτώματα έλλειψης Β12 είναι αδυναμία, κόπωση, αίσθημα μουδιάσματος και αδυναμία συγκέντρωσης. Μελέτες έχουν δείξει ότι η χρόνια ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 αυξάνει κατά 50% τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας, της νόσου Alzheimer καθώς και της περιφερειακής νευροπάθειας. Επίσης σχετίζεται με την κακοήθη αναιμία.
Υπάρχει ένα συγκεκριμένο είδος αναιμίας που οφείλεται στην έλλειψη της Β12. Η βιταμίνη Β12 είναι εξόχως σημαντική για τη δημιουργία των ερυθρών αιμοσφαιρίων, για την εύρυθμη λειτουργία του νευρικού συστήματος και την εγκεφαλική διαύγεια. Η Β12 συμμετέχει στην παραγωγή μυελίνης, κύριο συστατικό των εγκεφαλικών κυττάρων που επιτρέπει τη μεταξύ τους επικοινωνία.
Είναι επίσης η μόνη βιταμίνη του συμπλέγματος Β που αποθηκεύεται στον οργανισμό, αντί να αποβάλλεται με την ούρηση, όπως συμβαίνει με τις περισσότερες βιταμίνες. Άρα, παρόλο που η ημερήσια συνιστώμενη δόση για έναν υγιή ενήλικα είναι περίπου 2.4 mg δεν απαιτείται καθημερινή λήψη, αλλά συχνή. Για να το εξασφαλίσουμε αυτό αρκεί να εντάξουμε στη διατροφή μας:
1. Δημητριακά (εμπλουτισμένα με Β12)
2. Οστρακοειδή
3. Αυγά
4. Γάλα και Φυτικά ροφήματα (αμυγδάλου, σόγιας, βρόμης)
5. Διατροφική μαγιά ( nutritional yeast) αν και όχι τόσο γνωστή, αποτελεί την κυριότερη πηγή πρόσληψης Β12 για τους vegan, είναι πλούσια σε ποικιλία ιχνοστοιχείων και αντικαθιστά, σε γεύση και υφή, τα κίτρινα τυριά.
6. Το συκώτι συγκεντρώνει την υψηλότερη περιεκτικότητα Β12, σε σχέση με άλλα ζωικά προϊόντα στα οποία, όπως αναφέραμε και παραπάνω, έχει μειωθεί η περιεκτικότητα τους σε Β12 σε σχέση με το παρελθόν.
7. Συμπλήρωμα Β12, όπως αναφέραμε και παραπάνω η Β12 αποθηκεύεται, ως εκ τούτου σε περίπτωση διάγνωσης έλλειψης, η συστηματική λήψη συμπληρώματος Β12, για όσο χρόνο υποδείξει ο θεράπων ιατρός, ανεβάζει και κυρίως διατηρεί τις αποθήκες Β12 του οργανισμού.
8. Σε εξαιρετικές και επείγουσες περιπτώσεις χορηγείται ενδοφλέβια Β12.