Υπνική άπνοια: Ποιες αλλαγές επιφέρει στον εγκέφαλο
Η αποφρακτική υπνική άπνοια αποτελεί μια σοβαρή κατάσταση κατά την οποία η αναπνοή του ατόμου διακόπτεται επαναλαμβανόμενα κατά τη διάρκεια του νυχτερινού ύπνου.
Πρόκειται για κοινή πάθηση η οποία εκτιμάται ότι «πλήττει» περισσότερα από 936 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως και έως και το 30% των ηλικιωμένων.
Νέα μελέτη δείχνει ότι η υπνική άπνοια προκαλεί στον εγκέφαλο τις ίδιες βλάβες με τη νόσο Αλτσχάιμερ, την πιο κοινή μορφή άνοιας η οποία αφορά έως και επτά στα 10 άτομα με άνοια, κύριος παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση της οποίας είναι η ηλικία.
Τα ακριβή αίτια εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ παραμένουν άγνωστα, είναι όμως γνωστό ότι το κύριο σημάδι της νευροεκφυλιστικής νόσου αποτελεί η εναπόθεση πλακών της πρωτεΐνης β-αμυλοειδές.
Οι αυστραλοί και ισλανδοί ερευνητές με επικεφαλής ειδικούς του Πανεπιστημίου RMIT στη Μελβούρνη, διαπίστωσαν ότι στα άτομα με αποφρακτική υπνική άπνοια συσσωρεύονται οι ίδιες ακριβώς πλάκες, οι οποίες ξεκινούν από το ίδιο σημείο του εγκεφάλου και «εξαπλώνονται» με τον ίδιο τρόπο όπως συμβαίνει στα άτομα με Αλτσχάιμερ.
Όπως ανέφερε ο επικεφαλής της έρευνας, καθηγητής στη Σχολή Επιστημών Υγείας και Βιοϊατρικής του RMIT Στίβεν Ρόμπινσον, οι επιστήμονες γνώριζαν ότι οι δύο αυτές σοβαρές καταστάσεις συνδέονται αλλά μέχρι σήμερα παρέμενε ασαφές το τι ακριβώς είναι αυτό που καθοδηγεί τη σύνδεση. «Γνωρίζουμε ότι αν ένα άτομο εμφανίζει αποφρακτική υπνική άπνοια στη μέση ηλικία, αντιμετωπίζει αυξημένες πιθανότητες για νόσο Αλτσχάιμερ σε μεγαλύτερη ηλικία. Γνωρίζουμε επίσης ότι αν ένα άτομο πάσχει από νόσο Αλτσχάιμερ αντιμετωπίζει αυξημένες πιθανότητες να παρουσιάζει και αποφρακτική υπνική άπνοια σε σύγκριση με άλλα άτομα της ηλικίας του» εξήγησε ο καθηγητής.
Η νέα μελέτη είναι η πρώτη που εντοπίζει πλάκες β-αμυλοειδούς όπως αυτές που συσσωρεύονται στον εγκέφαλο των ασθενών με Αλτσχάιμερ και στον εγκέφαλο ασθενών με διαγνωσμένη αποφρακτική υπνική άπνοια.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι όσο βαρύτερη ήταν η υπνική άπνοια τόσο μεγαλύτερη ήταν και η εναπόθεση πλακών β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο. Μάλιστα η θεραπεία με συνεχή θετική πίεση αέρα στους αεραγωγούς (CPAP), η οποία αποτελεί εφαρμόζεται για την αντιμετώπιση της μέτριας ως σοβαρής υπνικής άπνοιας, δεν φάνηκε να μειώνει την ποσότητα των πλακών στον εγκέφαλο των ασθενών.
Οι ερευνητές εξέτασαν ιστό από τον ιππόκαμπο του εγκεφάλου (περιοχή που συνδέεται με τη μνήμη) 34 ατόμων και από το εγκεφαλικό στέλεχος 24 ατόμων με υπνική άπνοια (τα δείγματα ιστού ελήφθησαν από τους ασθενείς μετά θάνατον), αναζητώντας τόσο πλάκες β-αμυλοειδούς, όσο και άλλους σχηματισμούς που δημιουργούνται στον εγκέφαλο εξαιτίας της εναπόθεσης της πρωτεΐνης ταυ, που αποτελούν γνωστούς δείκτες για διάγνωση Αλτσχάιμερ
Οι συσσωματώσεις εμφανίζονται αρχικώς σε μια γειτονική περιοχή του φλοιού και στη συνέχεια μετακινούνται προς τον ιππόκαμπο, προτού εξαπλωθούν στον υπόλοιπο φλοιό. Στους ιστούς ατόμων με υπνική άπνοια, οι συσσωματώσεις εντοπίστηκαν κυρίως στις περιπτώσεις σοβαρής υπνικής άπνοιας. «Στις περιπτώσεις ήπιας υπνικής άπνοιας συσσωματώσεις εντοπίστηκαν μόνο στην περιοχή του φλοιού κοντά στον ιππόκαμπο, ακριβώς στο σημείο όπου πρωτοεντοπίζονται και σε ασθενείς με νόσο Αλτσχάιμερ» σημείωσε ο καθηγητής Ρόμπινσον.
Τα άτομα ο ιστός των οποίων χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη δεν είχαν εμφανίσει κλινικά συμπτώματα άνοιας πριν από τον θάνατό τους, γεγονός πο μαρτυρεί ότι βρίσκονταν σε πρώιμο στάδιο άνοιας. «Ενώ κάποια άτομα πιθανώς εμφάνιζαν ήπια γνωστική διαταραχή ή έπασχαν από αδιάγνωστη άνοια, κανένα δεν είχε παρουσιάσει συμπτώματα τόσο έντονα ώστε να γίνει διάγνωση Αλτσχάιμερ, και αυτό παρότι στον εγκέφαλό τους εντοπίζονταν τόσες πλάκες ώστε να μπορούν να δικαιολογήσουν διάγνωση Αλτσχάιμερ» υπογράμμισε ο δρ Ρόμπινσον.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιθεώρηση «Sleep».
Διαβάστε επίσης:
Υπνική άπνοια: Πόσα λεπτά άσκησης μειώνουν τον κίνδυνο
