Κορτιζόλη: Πότε προκαλεί πρόωρη γήρανση

Ένας άλλος σημαντικός ρόλος της είναι ότι βοηθά τον οργανισμό να ανταποκριθεί στο στρες και το άγχος.

Συντίθεται στο φλοιό των επινεφριδίων και στη συνέχεια μεταφέρεται μέσω του αίματος σε όλο το σώμα.

Σχεδόν κάθε κύτταρο διαθέτει υποδοχείς κορτιζόλης και έτσι μπορεί να αποκτά πολλές δράσεις ανάλογα με το είδος των κυττάρων στα οποία ενεργεί.

Αυτές οι δράσεις περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:

- τον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου στο αίμα
- τον έλεγχο του ισοζυγίου νερού και άλατος επιδρώντας έτσι στην αρτηριακή πίεση
- τη μνήμη και την ανοσοαπόκριση
- κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η αυξημένη εμβρυϊκή παραγωγή κορτιζόλης, μεταξύ της 30 και 32ης εμβδομάδας της κύησης, οδηγεί στην παραγωγή του εμβρυϊκού επιφανειοδραστικού πνεύμονα για την προώθηση της ωρίμανσης των πνευμόνων.

Τα χαμηλά επίπεδα της κορτιζόλης στους ηλικιωμένους συμβάλλουν σημαντικά στη διαδικασία της γήρανσης, μέσω της πρόκλησης φλεγμονωδών αποκρίσεων στον οργανισμό, σύμφωνα με τα ευρήματα νέας μελέτης.

Οι επιστήμονες Alexandra K. Kiemer και Jessica Hoppstädter από το Πανεπιστήμιο Saarland, στη Γερμανία, διαπίστωσαν ότι τα χαμηλά επίπεδα κορτιζόλης και μιας πρωτεΐνης γνωστής ως GILZ, μπορούν να πυροδοτήσουν χρόνιες φλεγμονώδεις αποκρίσεις στο σώμα που συντελούν στη γήρανση.

Το φαινόμενο της γήρανσης στον άνθρωπο είναι αποτέλεσμα μιας πολύπλοκης αλληλεπίδρασης διαφόρων παραγόντων, στην οποία το ανοσοποιητικό σύστημα παίζει πρωτεύοντα ρόλο. Πιο αναλυτικά, η έμφυτη μη ειδική ανοσία, δηλαδή η πρώτη γραμμή άμυνας ενάντια στα διάφορα παθογόνα, γίνεται υπερδραστήρια καθώς μεγαλώνουμε, με αποτέλεσμα τη χρόνια φλεγμονή.

Η μόνιμη κατάσταση φλεγμονής μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στο σώμα μας. Αυτό που μέχρι τώρα δεν ήταν γνωστό, είναι το τι πραγματικά προκαλεί την έξαρση στις φλεγμονώδεις αυτές αποκρίσεις.

Όπως υποδεικνύουν τα αποτελέσματα της νέας μελέτης, η φλεγμονώδης διαδικασία συνδέεται με το γεγονός ότι η ποσότητα της κορτιζόλης που παράγει το σώμα μειώνεται καθώς μεγαλώνουμε.

«Τα επίπεδα κορτιζόλης στο σώμα είναι χαμηλότερα στους ηλικιωμένους. Τα μακροφάγα, ένα σημαντικό είδος ανοσοκυττάρων, μπορούν να μετατρέψουν την ανενεργή κορτιζόνη σε ενεργή κορτιζόλη, όμως η ικανότητα αυτή φθίνει με την πάροδο του χρόνου. Καταλήγουμε, λοιπόν, σε μια διαταραχή στη λειτουργία των μακροφάγων που προκαλείται από την ηλικία», αναφέρει η Δρ. Hoppstädter.

Σύμφωνα με τη μελέτη, μία είναι η πρωτεΐνη που εμπλέκεται στην κακή λειτουργία των μακροφάγων στους γηραιότερους. Πρόκειται για την πρωτεΐνη GILZ, τα επίπεδα της οποίας ρυθμίζονται εν μέρει από την κορτιζόλη.

«Γνωρίζαμε ότι η GILZ παίζει σημαντικό ρόλο στο ανοσοποιητικό σύστημα, σταματώντας τη φλεγμονώδη απόκριση των μακροφάγων, κι έτσι υποθέσαμε ότι η απώλειά της συνεισφέρει στη φλεγμονή που προκαλούν τα μακροφάγα στους ηλικιωμένους», εξηγεί η Δρ. Hoppstädter.

Τα δεδομένα δείχνουν ότι τα χαμηλότερα επίπεδα κορτιζόλης προκαλούν τη μικρότερη παραγωγή της GILZ από τα μακροφάγα, πράγμα που σημαίνει ότι τα κύτταρα αυτά συνεχίζουν να απελευθερώνουν τα φλεγμονώδη μόρια.

Το συμπέρασμα αυτό αποτελεί τη βάση για περαιτέρω μελέτες, στις οποίες οι επιστήμονες ευελπιστούν να βρουν μια ουσία ικανή να αναστείλει την εξέλιξη των φλεγμονωδών διαδικασιών που σχετίζονται με την ηλικία ή να εμποδίσει τη γήρανση των μακροφάγων κυττάρων.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Aging Cell.

Διαβάστε επίσης:

Άσκηση: Ποια είδη μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση του στρες

Κορτιζόλη: Οι επιπτώσεις της ορμόνης του στρες στον εγκέφαλο

Λίπος στην κοιλιά: Πέντε αιτίες που το προκαλούν και η αντιμετώπισή τους