Ενδοαυλική αθηρεκτομή: Όταν τα μπαλόνια και τα στεντς δεν μπορούν να δώσουν λύση
Η περιφερική αρτηριακή νόσος αποτελεί μια συχνή πάθηση του κυκλοφορικού συστήματος που μπορεί να προσβάλει μέχρι και το 12% του γενικού πληθυσμού, σε ηλικίες άνω των 50 ετών.
Τα τελευταία χρόνια οι μελέτες δείχνουν μια πραγματική επιδημία της νόσου, λόγω των κακών συνηθειών διατροφής, της έλλειψης σωματικής άσκησης, της αύξησης των ασθενών με διαβήτη, της διάδοσης του καπνίσματος και της αύξησης του μέσου όρου ζωής.
Η νόσος αναφέρεται σε όλες τις αρτηρίες του σώματος, εκτός της καρδιάς και του εγκεφάλου, με μια πολύ συχνή εντόπιση να είναι αυτή των κάτω άκρων. Προκαλεί σκλήρυνση, στένωση ή και απόφραξη των αρτηριών, λόγω σταδιακής ανάπτυξης στα τοιχώματά τους ενός υλικού από λίπη και ουλώδη ιστό. Το υλικό αυτό είναι γνωστό με την ονομασία αθηρωματική πλάκα και αποτελεί την αιτία που οι αρτηρίες δεν μπορούν να μεταφέρουν το αίμα προς την περιοχή προορισμού του.
Τι είναι η ενδοαυλική αθηρεκτομή;
Η ενδοαυλική αθηρεκτομή είναι ένας μοντέρνος τρόπος, εναλλακτικός της κλασικής αγγειοπλαστικής, διάνοιξης των «βουλωμένων» αρτηριών, όπου αφαιρείται σημαντικό ποσοστό αθηρωματικής πλάκας από περιοχές όπου λιγοστεύει σημαντικά ή σταματά εντελώς η αιματική ροή.
Κλασική αγγειοπλαστική και ενδοαυλική αθηρεκτομή - Πού διαφέρουν;
Στην κλασική αγγειοπλαστική γίνεται χρήση ενός μπαλονιού, το οποίο φουσκώνει μέσα στη βουλωμένη αρτηρία και τη διανοίγει, παραμερίζοντας την αθηρωματική πλάκα. Αυτό για να επιτευχθεί, πολλές φορές, χρειάζονται πολύ «σκληρά» μπαλόνια προκειμένου να υπερνικήσουν την αντίσταση της σκληρής αθηρωματικής πλάκας. Τα πολύ σκληρά μπαλόνια, όμως, έχουν κάποια μειονεκτήματα:
- Η διαδικασία παραμέρισης της αθηρωματικής πλάκας είναι αρκετά τραυματική διαδικασία για τα τοιχώματα του αγγείου, ενεργοποιώντας μια διαδικασία αντίδρασης, η οποία στο κοντινό μέλλον (πολλές φορές μέσα σε λίγους μήνες) επαναστενώνει τις βλάβες και οδηγεί σε υποτροπή των συμπτωμάτων.
- Επιπλέον, η ανώμαλη ρήξη της αθηρωματικής πλάκας από ένα «σκληρό μπαλόνι» μπορεί να απαιτήσει τη χρήση ενδοαυλικών ναρθήκων, τα γνωστά στεντς, τα οποία δεν είναι πάντα η καλύτερη λύση. Έτσι, τα μεταλλικά στεντς κοντά σε αρθρώσεις υπόκεινται σε πολλαπλές κινήσεις που αδυνατίζουν σταδιακά το μέταλλό του, περιορίζοντας, έτσι, τον χρόνο ζωής τους.
Αντιθέτως, η ενδοαυλική αθηρεκτομή, αντί να παραμερίσει την αθηρωματική βλάβη, απλώς την αφαιρεί. Το πλεονέκτημά της είναι η διάνοιξη της βλάβης χωρίς μεγάλο τραυματισμό των τοιχωμάτων των αγγείων μειώνοντας έτσι την ανάγκη για χρήση «σκληρών» μπαλονιών ή στεντς, αποφεύγοντας λοιπόν τα προαναφερόμενα προβλήματά τους.
Πώς πραγματοποιείται μια ενδοαυλική αθηρεκτομή;
Όπως η απλή αγγειοπλαστική ή η τοποθέτηση του στεντ, έτσι και η ενδοαυλική αθηρεκτομή αποτελεί μια ελάχιστα επεμβατική τεχνική, όπου οι θεραπευτικές ενέργειες γίνονται διαδερμικά (χωρίς δηλαδή την ανάγκη χειρουργικών τομών) και ενδοαυλικά, μέσα δηλαδή από τον αυλό του αγγείου. Η αφαίρεση της αθηρωματικής πλάκας επιτυγχάνεται με τη βοήθεια συσκευών, όπου με τη χρήση ειδικών λεπίδων «ξυρίζουν» την αθηρωματική πλάκα και ταυτόχρονα την αποθηκεύουν μέσα σε ένα ειδικό διαμέρισμα της συσκευής. Το υλικό αυτό αδειάζεται από το διαμέρισμα εκτός του σώματος για να μπορέσει να ξαναχρησιμοποιηθεί ο ειδικός καθετήρας που «ξυρίζει» τη βλάβη και μαζεύει την αθηρωματική πλάκα. Τα περάσματα της λεπίδας του ειδικού καθετήρα μπορούν να είναι πάνω από ένα και σε διαφορετικές κατευθύνσεις κάθε φορά, προκειμένου να «καθαριστεί» η αρτηρία περιμετρικά σε όλη της τη διάμετρο. Η όλη διαδικασία ελέγχεται με συχνές απλές ακτινογραφίες, οι οποίες παράγονται από ειδικό ακτινοσκοπικό μηχάνημα.
Η διαδικασία της ενδοαυλικής αθηρεκτομής αποτελεί ένα σημαντικό όπλο στη φαρέτρα του αγγειοχειρουργού και μπορεί να φανεί ιδιαίτερα χρήσιμη σε συγκεκριμένες βλάβες και σε συγκεκριμένες περιοχές των κάτω άκρων, αυξάνοντας τα ποσοστά επιτυχίας των ενδοαυλικών επεμβάσεων.
Τσεκούρας Νικόλαος, MD, ECFMG, PHD, Αγγειοχειρουργός - Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Τ. Clinical Fellow Jobst Vascular Institute (Toledo, Ohio) University of Michigan (Ann Arbor) - USA. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.dr-tsekouras.gr ή καλέστε στο 2106215855, 6977741191