Προσοχή στην οστεοπόρωση & σαρκοπενία εξαιτίας της γήρανσης του πληθυσμού

Το συμπέρασμα αυτό προέκυψε μεταξύ άλλων, από το παγκόσμιο Συνέδριο Οστεοπόρωσης – Οστεοαρθρίτιδας και Μυοσκελετικών παθήσεων στην Σεβίλλη της Ισπανίας που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο μήνα, στο οποίο τέθηκαν επί τάπητος όλες οι νέες επιστημονικές εξελίξεις.

Περίπου 4.000 επιστήμονες απ' όλο τον κόσμο παρακολούθησαν 725 υψηλού ενδιαφέροντος παρουσιάσεις με όλες τις νέες επιστημονικές εξελίξεις, από καταξιωμένους επιστήμονες, στο Παγκόσμιο Συνέδριο Οστεοπόρωσης – Οστεοαρθρίτιδας & Μυοσκελετικών Παθήσεων, που διοργανώθηκε από κοινού από το Διεθνές Ίδρυμα Οστεοπόρωσης (IOF) και την Ευρωπαϊκή Εταιρεία των Κλινικών και Οικονομικών πλευρών της Οστεοπόρωσης και Οστεοαρθρίτιδας (ESCEO).

Στο φετινό Συνέδριο, οι συμμετέχοντες ενημερώθηκαν για τις εξελίξεις σχετικά με την επιδημιολογία, παθογένεια, πρόληψη και αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης και οστεοαρθρίτιδας, ενώ μεταξύ άλλων συζητήθηκαν οι σύγχρονες διαθέσιμες θεραπευτικές προσεγγίσεις οι οποίες προσφέρουν ουσιαστικές λύσεις και ανακούφιση στους ασθενείς. Παράλληλα συζητήθηκαν οι αλλαγές στη βιολογία των σκελετικών μυών με τη γήρανση, η σκελετική υγεία κατά την παιδική ηλικία και η διάγνωση και αντιμετώπιση σπανίων παθήσεων όπως η υποφωσφατασία (ένα σπάνιο κληρονομικό νόσημα που είναι συχνότερο στις γυναίκες και χαρακτηρίζεται από ευρήματα ραχίτιδας ενώ βιοχημικά χαρακτηρίζεται από ελάττωση της δραστηριότητας της αλκαλικής φωσφατάσης).

Υπογραμμίστηκε επίσης η σημασία διαχείρισης της σαρκοπενίας - της προοδευτικής ελάττωσης του μυϊκού ιστού και της αναπλήρωσής του από λίπος - που αυξάνεται σταδιακά με την ηλικία. Στοιχεία δείχνουν πως πάνω από 50 εκατ. άτομα παγκοσμίως έχουν σαρκοπενία, οι οποίοι αποτελούν άτομα υψηλού κινδύνου για φυσική ανικανότητα και αδυναμία. Συγκεκριμένα, ο ερευνητής κ. Roger A. Fielding, Διευθυντής του Κέντρου Human Nutrition Research Center on Aging στο Πανεπιστήμιο Tufts, Βοστόνη, τόνισε τη σημασία μιας νέας οδού μέσω της οποίας πιθανώς ρυθμίζεται η μυϊκή απώλεια που εξαρτάται από την ηλικία και συζήτησε πιθανούς θεραπευτικούς στόχους που μπορούν να αναστείλουν την σαρκοπενία.

Ο κ. T. Chevalley, Ειδικός στα νοσήματα των οστών στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Γενεύης, αναφέρθηκε στην ανίχνευση των περιβαλλοντικών παραγόντων που καθορίζουν την δομή των οστών και την ανάπτυξη της δύναμης στα υγιή αγόρια και τη θετική αλληλεπίδραση μεταξύ φυσικής δραστηριότητας και πρόσληψης πρωτεΐνης με την έναρξη της εφηβείας έως το πέρας της. Όπως αναδεικνύεται από τα ευρήματα της οκταετούς μελέτης, η διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες, δρα συνεργικά με την άσκηση βελτιώνοντας τις παραμέτρους της οστικής μάζας/πυκνότητας αλλά και της μικροαρχιτεκτονικής του οστού.

Ο συνιδρυτής και Πρόεδρος του IOF, κ. John A. Kanis, στην ομιλία του αναφέρθηκε στη σημαντική μείωση που παρουσιάζεται τόσο σε σπονδυλικά όσο και σε κλινικά οστεοπορωτικά κατάγματα, με τη χορήγηση ρανελικού στρόντιου, χωρίς να μειώνεται η αποτελεσματικότητά του μετά τη διόρθωση της σοβαρότητας της νόσου και χωρίς την παρουσία αντενδείξεων. Αυτό επιβεβαιώνεται και από την πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ) σχετικά με την επωφελή δράση της εν λόγω θεραπευτικής προσέγγισης για την πρόληψη των καταγμάτων σε ασθενείς με σοβαρή οστεοπόρωση και υψηλό κίνδυνο κατάγματος, για τους οποίους δεν είναι δυνατή η αγωγή με άλλα εγκεκριμένα φάρμακα, λόγω αντενδείξεων ή δυσανεξίας.

Σημαντική ήταν η ομιλία του Καθηγητή Serge Ferrari στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Γενεύης, από την οποία προέκυψε ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι ο διαβήτης συνυπάρχει με αυξημένη ευθραυστότητα των οστών παρόλο που η οστική πυκνότητα των διαβητικών τύπου 2 είναι κατά μέσο όρο μεγαλύτερη από αυτή των μη διαβητικών. Αυξημένος κίνδυνος πτώσεων και αλλαγές στη ποιότητα των οστών όπως διαταραχές των δεσμών του κολλαγόνου και αλλαγές στη μικροαρχιτεκτονική αποτελούν πιθανούς παθογενετικούς παράγοντες αν και οι μοριακοί μηχανισμοί που συνδέουν το μεταβολισμό της γλυκόζης του λιπώδους ιστού και των οστών είναι πολύπλοκοι.

Από την πλευρά της η κυρία Juliet Compston, Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, παρουσίασε τα δεδομένα μιας εκτεταμένης μελέτης για τη σχέση βάρους, ύψους και Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) με τον κίνδυνο κατάγματος σε διαφορετικά σημεία του σώματος στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Τα ευρήματα καταδεικνύουν ότι υπάρχει μια αρνητική συσχέτιση του ΔΜΣ με τα κατάγματα του ισχίου, των κλινικών σπονδυλικών και των καταγμάτων του καρπού, ενώ αντίθετα μια θετική συσχέτιση με τα κατάγματα των σφυρών. Μη γραμμική συσχέτιση διαφαίνεται μεταξύ του ΔΜΣ και των καταγμάτων της κλείδας και λεκάνης, διαπιστώνοντας αρνητική συσχέτιση στις χαμηλές τιμές και θετική στις υψηλές. Στην Ελλάδα βάσει μελέτης από το ΕΛΙΟΣ το 66% των γυναικών με οστεοπόρωση έχουν αυξημένο σωματικό βάρος ενώ το 14.6% είναι παχύσαρκες.

Άλλες παρουσιάσεις αναφέρθηκαν:

• στα ευρήματα από 9 μελέτες που καταδεικνύουν ότι οι υπέρηχοι αποτελούν ένα ανεξάρτητο προγνωστικό δείκτη του κινδύνου κατάγματος των οποίων όμως η αξία μειώνεται με το χρόνο μετά την πρώτη βασική τιμή
• στα πλεονεκτήματα της αρθροπλαστκής του γόνατος στην ποιότητα της ζωής ασθενών με οστεοαρθρίτιδα
• στα ευρήματα που προκύπτουν από Μαγνητική τομογραφία των γονάτων όπως π.χ. αλλοιώσεις του μυελού των οστών και ο όγκος του υμενικού υγρού,
• στο γεγονός ότι στις γυναίκες και όχι στους άνδρες με νόσο του θυρεοειδούς, υπάρχει συσχέτιση της χαμηλής τιμής TSH στον ορό με αυξημένο κίνδυνο κατάγματος του ισχίου
• Σε δεδομένα συνεχούς χορήγησης αναστολέα της καθεψίνης Κ για 8 χρόνια
• Σε δεδομένα μείωσης των μη σπονδυλικών καταγμάτων για 7 χρόνια συνεχούς χορήγησης Denosumab
• Περιπτώσεις άτυπων διατροχαντήριων καταγμάτων και οστεονέκρωσης που παρατηρήθηκαν με τη χορήγηση Denosumab
• Την επίδραση της τεριπαρατίδης στην πώρωση άτυπων καταγμάτων του μηριαίου.

Λίγα λόγια για το Ελληνικό Ίδρυμα Οστεοπόρωσης
Το Ελληνικό Ίδρυμα Οστεοπόρωσης (ΕΛ.Ι.ΟΣ) είναι ένα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα Επιστημονικό Σωματείο που αποβλέπει στην πρόληψη και καλύτερη αντιμετώπιση των Μεταβολικών Νοσημάτων των Οστών μέσω της συνεχούς εκπαίδευσης των Ελλήνων Ιατρών. Την εκπαιδευτική αυτή δράση, την επιτυγχάνει με τη διοργάνωση εκδηλώσεων, σεμιναρίων και συνεδρίων, αλλά και με την έκδοση του τριμηνιαίου περιοδικού "Σκελετική Υγεία" καθώς και βιβλίων της σειράς "Μονογραφίες ΕΛΙΟΣ".

Σχετικά με την ESCEO
Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία των Κλινικών & Οικονομικών πλευρών της Οστεοπόρωσης και Οστεοαρθρίτιδας (ESCEO) είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, που ασχολείται με την αλληλεπίδραση των κλινικών επιστημόνων που ασχολούνται με τις παθήσεις των οστών, των μυών και των αρθρώσεων και τη φαρμακευτική βιομηχανία για την ανάπτυξη νέων εξελιγμένων θεραπειών, για τα οποία αρμόδιοι είναι οι ρυθμιστικές αρχές και οι φορείς χάραξης πολιτικής για την Υγεία. Στόχος της ESCEO είναι επίσης να ενσωματώσει τη διαχείριση της οστεοπόρωσης και της οστεοαρθρίτιδας σ' ένα συνολικό πλαίσιο για την αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων για την Υγεία. Επιπλέον στόχος της ESCEO είναι να παρέχει στους επαγγελματίες Υγείας τις πιο πρόσφατες κλινικές και οικονομικές πληροφορίες γύρω από την οστεοπόρωση και την οστεοαρθρίτιδα.