Ο ρόλος του μπαμπά στη 2η εγκυμοσύνη: Τοκετός ή καισαρική;

Όταν μία έγκυος δευτερότοκος, με προηγηθείσα καισαρική τομή αποφασίζει πως θέλει να προσπαθήσει να γεννήσει φυσιολογικά (TOLAC), σε αυτή της την απόφαση, ο ρόλος του συζύγου της είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Ο κολπικός, φυσιολογικός τοκετός μετά από καισαρική τομή VBAC, μπορεί να πραγματοποιηθεί με επιτυχία και ασφάλεια, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων (περίπου 75%) και αποτελεί μια καθοριστική στιγμή στη ζωή του ζευγαριού.

Πολλές φορές όμως η έγκυος, βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πληθώρα, "περιοριστικών", ας τα ονομάσουμε, συναισθημάτων, τόσο από την πλευρά του συντρόφου της όσο και από άλλα άτομα του οικογενειακού ή φιλικού της περιβάλλοντος. Η ελλιπής γνώση και η παραπληροφόρηση σχετικά με το φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική τομή VBAC, κάνει τη διαδικασία αυτή να μοιάζει σαν ένα επικίνδυνο, άπιαστο όνειρο για πολλούς.

Όμως, η σωστά ενημερωμένη έγκυος, που γνωρίζει τη δυναμική του σώματος της, που είναι ώριμη συναισθηματικά ώστε να διεκδικήσει αυτό που επιθυμεί, που έχει όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις για έναν ασφαλή φυσιολογικό τοκετό, έχει μεγάλη ανάγκη την υποστήριξη του συντρόφου της. Είναι γεγονός πως η υποστήριξη αυτή μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στην πραγματοποίηση της επιθυμίας της για έναν υγιή κολπικό φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική τομή.

Η γυναίκα που έχει το σύντροφο της στο πλευρό της στην απόφαση της αυτή, που αντιλαμβάνεται πως ο σύζυγος της νοιάζεται σε βάθος για εκείνη και σέβεται τα συναισθήματα της, είναι πιο ήρεμη και νοιώθει ακόμα πιο ασφαλής. Τι καλύτερο για έναν φυσιολογικό τοκετό.

Σε αντίθετη περίπτωση, όταν στην απόφαση της για φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική τομή VBAC ο σύντροφος της είναι αντίθετος και αρνητικός, όταν φοβάται και έχει ενδοιασμούς, τότε τα αρνητικά αυτά συναισθήματα μπορεί να λειτουργήσουν ως πραγματική τροχοπέδη, και να αποτελέσουν ανασταλτικό παράγοντα στην επιτυχή έκβαση του VBAC τοκετού.

Είναι αποδεκτό και εντελώς ανθρώπινο ο σύντροφος της εγκύου να έχει ενστάσεις σχετικά με το VBAC. Σας αναφέρω μερικούς από τους πιθανούς λόγους, που η εμπειρία μας έχει διδάξει γιατί μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο:

• Να φοβάται τη διαδικασία, να φοβάται για την ασφάλεια της συζύγου και του μωρού του

• Να έχει ακούσει μόνο αρνητικά σχόλια για το VBAC

• Να μην πιστεύει στο ότι πράγματι μπορεί το VBAC να πραγματοποιηθεί με επιτυχία

• Να δέχεται πιέσεις από δικούς του ανθρώπους (πχ γονείς και αδέλφια του) ή ακόμα και από τους γονείς της συντρόφου του

• Να προτιμάει να ακολουθήσει την "πεπατημένη", αυτό που γνωρίζει ήδη, και να απορρίπτει κάτι καινούργιο, άγνωστο για αυτόν

• Να μη θέλει/ να νοιώθει άβολα/ να μην τον ενδιαφέρει να συμμετέχει στην προετοιμασία της εγκύου για το φυσιολογικό τοκετό.

• Να είναι "παραδοσιακός" και να θεωρεί πως την απόφαση την παίρνει ο γιατρός και αν εκείνος πει "μια φορά καισαρική πάντα καισαρική" αυτό είναι.

• Να έχει δυσκολίες στο να αντιμετωπίσει ένα μεγαλύτερο κόστος στην περίπτωση που το ζευγάρι μένει στην επαρχία και πρέπει να μετακινηθεί ενδεχομένως σε ένα αστικό κέντρο όσο πλησιάζει ο τοκετός.

Όλα αυτά και ίσως και κάποια άλλα ακόμα που αυτή τη στιγμή μου διαφεύγουν, είναι απόλυτες φυσιολογικές αντιδράσεις και σε καμία περίπτωση δεν υποδηλώνουν πως ο σύζυγος δεν αγαπά, δε νοιάζεται και δε σέβεται τη γυναίκα του.

Απλά, εάν η προσπάθεια για φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική τομή VBAC είναι τόσο σπουδαία για μια έγκυο γυναίκα, η οποία όμως έχει το πλεονέκτημα να γνωρίζει το σώμα της και να το εμπιστεύεται πως μπορεί να τα καταφέρει, φανταστείτε πόσο δύσκολο μπορεί να φαίνεται αυτό για το σύζυγο της, που καλείται πρακτικά ως "τρίτος" να συμμετέχει σε μια τόσο καθοριστικής σημασίας απόφαση.

Τι μπορεί λοιπόν να κάνει μια έγκυος ώστε να έχει την συμπαράσταση του συντρόφου της για φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική τομή;

Αρχικά, πρέπει να του εκφράσει την επιθυμία της να γεννήσει φυσιολογικά με VBAC όσο νωρίτερα το αποφασίσει. Πολλές είναι οι γυναίκες σήμερα που επισκέπτονται το γιατρό της επιλογής τους ώστε να εκφράσουν την επιθυμία τους αυτή, ακόμα και πριν η δεύτερη εγκυμοσύνη συμβεί.

Στο ραντεβού λοιπόν αυτό είναι πολύ σημαντικό να συμμετέχει και ο σύντροφος. Γιατί στο ραντεβού αυτό συνήθως ξεδιπλώνονται με μεγάλη λεπτομέρεια όλα τα συναισθήματα, οι απορίες, οι ανασφάλειες και οι επιθυμίες της κάθε γυναίκας. Όλα δηλαδή εκείνα που πρέπει να γνωρίζει ο γιατρός αλλά ΚΑΙ ο σύζυγος.

Κατόπιν, να ενημερωθούν σωστά και από διαφορετικές πηγές (ιατρούς, μαίες, εκπαιδευτικά σεμινάρια, ομάδες εγκύων, παρόμοιες εμπειρίες φίλων η/και συγγενών, ασφαλείς, ιατρικώς τεκμηριωμένες πηγές στο διαδίκτυο) σχετικά με το τι ακριβώς σημαίνει προσπάθεια για φυσιολογικό κολπικό τοκετό μετά από καισαρική τομή TOLAC και ποιες είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις για ένα ασφαλή VBAC τοκετό.

Η σωστά τεκμηριωμένη γνώση όχι μόνο είναι δύναμη, αλλά αποτελεί το μόνο όπλο απέναντι στο φόβο και την ανασφάλεια. Μη ξεχνάτε πως ο σύζυγος νοιώθει πως έχει την ευθύνη για την έγκυο, το πρώτο τους παιδάκι και το μωράκι στην κοιλιά της.

Σε κάθε περίπτωση η έγκυος πρέπει, ακόμα και αν η ίδια είναι συναισθηματικά φορτισμένη, να προσπαθήσει να δει την κατάσταση και μέσα από τα δικά του μάτια και συναισθήματα και να τον βοηθήσει να καταλάβει γιατί η ίδια επιθυμεί VBAC. Όχι όμως πηγαίνοντας του κόντρα και κατακρίνοντας τον πως δεν της συμπαραστέκεται και δε την καταλαβαίνει ή θυμώνοντας διαρκώς μαζί του και επιρρίπτοντας του ευθύνες για το άγχος που πιθανώς και η ίδια βιώνει.

Αλλά με όμορφο τρόπο, δημιουργώντας τις απαραίτητες συνθήκες ώστε ο σύζυγος να γίνει και αυτός ουσιαστικός "συμμέτοχος" σε αυτό το θαυμάσιο φαινόμενο που λέγεται εγκυμοσύνη. Εάν η ίδια είναι ψύχραιμη και σίγουρη για τον εαυτό της και τις αποφάσεις της, θα μπορέσει να μεταφέρει όλα αυτά τα θετικά συναισθήματα και στο σύντροφο της.

Να θυμάστε πως ο άντρας σας, ακόμα και αν είναι ο καλύτερος σύντροφος του κόσμου, είναι ένας άνθρωπος διαφορετικός από εσάς, και πως όσο συμπονετικός και αν είναι, να αδυνατεί να καταλάβει γιατί είναι τόσο σημαντικό για εσάς να γεννήσετε φυσιολογικά. Μεταφέρετε με όσο μεγαλύτερη λεπτομέρεια μπορείτε τα συναισθήματα σας, χωρίς όπως περιττά σχόλια ή περιγραφές που να κουράζουν και να ξεφεύγουν από τα πραγματικά σας θέλω.

Δηλαδή, εάν θέλετε να γεννήσετε φυσιολογικά μετά από καισαρική για ένα μόνο λόγο, δε χρειάζεται να του παραθέσετε και άλλους πέντε που δεν αφορούν εσάς πρωταρχικά αλλά ενδεχομένως άλλες γυναίκες που γνωρίζετε ή έχετε διαβάσει σχετικά. Να είσαστε ξεκάθαρες στα θέλω σας και πιστές στους στόχους σας ώστε ο σύζυγος σας να γνωρίζει ακριβώς τις ανάγκες σας και να σας στηρίξει και αυτός με τη σειρά του όπως και όπου μπορεί.

Κάθε γυναίκα έχει δικαίωμα στον τοκετό που αξίζει, στον τοκετό που επιθυμεί. Ο σύντροφος της παίζει καθοριστικό ρόλο στη ομαλή εξέλιξη τόσο της εγκυμοσύνης όσο και του τοκετού. Ιδιαίτερα στην προσπάθεια της εγκύου για φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική τομή VBAC έχει εξίσου σημαντικό ρόλο όπως τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας, τη μαία και το γιατρό.

Είτε βρίσκεται στο πλάι της στη διάρκεια του τοκετού, να της κρατάει το χέρι και να μοιράζεται τον πόνο και την αγωνία της είτε, από επιλογή, βρίσκεται έξω από την αίθουσα του τοκετού, και περιμένει με θετική σκέψη να ενημερωθεί για τη γέννηση του δεύτερου ή και τρίτου παιδιού του, όπως και να είναι, η συμπαράσταση του είναι ανεκτίμητης αξίας. Και ακόμα και αν το αποτέλεσμα, παρά την προσπάθεια για φυσιολογικό τοκετό, είναι επαναληπτική καισαρική CBAC, γεγονός που μπορεί να συμβεί στο 20-25% των περιπτώσεων, είναι πολύ σημαντικό για τη γυναίκα να γνωρίζει πως προσπαθήσανε και οι δυο.

Δημήτρης Α. Μπιλάλης MBBCH MMedSc CCST FRCOG

Μαιευτήρας - Γυναικολόγος / Λαπαροσκόπος Χειρουργός
Διαπιστευμένος ακόλουθος του Βασιλικού Κολεγίου Μαιευτήρων Γυναικολόγων Μεγ. Βρετανίας
Επιστημονικός Συνεργάτης Μαιευτηρίου Λητώ

www.dbilalis.gr