Το διαβητικό πόδι μάστιγα της κοινωνίας & οικονομίας

Σεσύγχρονο «εφιάλτη» συνεχίζει να αναδεικνύεται μία από τις συχνότερεςεπιπλοκές του σακχαρώδη διαβήτη, το διαβητικό πόδι, καθώςσήμερα πραγματοποιείται παγκοσμίως έναςακρωτηριασμός κάτω άκρου κάποιουσυνανθρώπου μας κάθε 20 δευτερόλεπτα!

Την ίδιαώρα, σοβαρό είναι και το οικονομικό πρόβλημα που συνοδεύει την ασθένεια αυτή,καθώς το οικονομικό κόστος του διαβήτη στην κυριολεξία αποτελεί αιμορραγία γιατα ασφαλιστικά ταμεία.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Διαβήτη (International Diabetes Federation –I.D.F.), το 80% των μη τραυματικών ακρωτηριασμών που διενεργούνται στις μέρες μας σε όλο τον κόσμο αφορά διαβητικούς ασθενείς, οι οποίοι διατρέχουν 25 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να χάσουν το ένα ή και τα δύο πόδια,σε σύγκριση με άλλους.

Οι κύριοιπαράγοντες που οδηγούν στον ακρωτηριασμόείναι τα έλκη των κάτω άκρων. Τόσο τα έλκη, όσο και οιακρωτηριασμοί έχουν τεράστιο αντίκτυποστη ζωή των πασχόντων, οδηγώντας τους συχνά σε περιορισμένη αυτονομία κινήσεων, κοινωνική απομόνωση και ψυχολογικόστρες.

Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το 25% των ατόμων με διαβήτη θαεμφανίσει έλκος στα κάτω άκρα έστω και μία φορά κατά τηδιάρκεια της ζωής τους, ενώ, στατιστικά, περισσότερα από 1.000.000 άτομα με σακχαρώδη διαβήτη αναγκάζονται να υποβληθούν σε ακρωτηριασμόενός άκρου τους σε ετήσια βάση.

Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, τα στοιχεία δείχνουν ότι το 4-5% των διαβητικών ασθενών εμφανίζουνέλκη στα πόδια, γεγονός που σημαίνει ότι 40 - 50.000 άτομα με διαβήτη διατρέχουν αυξημένο κίνδυνοακρωτηριασμού. Στην Ελλάδαπραγματοποιούνται περίπου 2.000 - 3.000 ακρωτηριασμοί κάτω άκρων σε ετήσια βάση.

Παράλληλα με το κοινωνικόκόστος, σοβαρότατο πρόβλημα αποτελείκαι το οικονομικό κόστος τουδιαβητικού ποδιού σε διεθνές επίπεδο. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο στις Η.Π.Α. το άμεσο κόστοςτης νόσου, που προκύπτει από τις νοσηλείες, τη φαρμακευτική αγωγή, τα επιθέματακτλ, υπερβαίνει τις συνολικές δαπάνες αντιμετώπισης και τωνπιο επιθετικών μορφών καρκίνου(μαστού, παχέος εντέρου, πνευμόνων, προστάτη και αιμοποιητικού συστήματος).

ΣτιςΗ.Π.Α. εκτιμάται ότι δαπανώνται κάθε χρόνο περίπου 40 δισεκατομμύρια δολάρια για τιςπαθήσεις του διαβητικού ποδιού, με το συνολικόετήσιο κόστος του σακχαρώδη διαβήτηνα αγγίζει τα 116 δισεκατομμύρια δολάρια.

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, υπολογίζεται ότι το άμεσο ετήσιο κόστος ανά ασθενήμε διαβητικό πόδι είναι περίπου 6.143 ευρώ, χωρίς να υπολογίζεται το έμμεσο κόστος, δηλαδή ανικανότητα για εργασία, επιβάρυνση του κοινωνικού συνόλου κτλ, ενώ το κόστοςθεραπείας του απλού διαβητικού ασθενούςείναι 5 φορές μικρότερο, δηλαδή 1.299 ευρώ. Το συνολικό ετήσιο κόστος από τα έλκη στη χώρα μας ανέρχεται στα 300εκατομμύρια Ευρώ.

Ταυτόχρονα, το κόστος του ακρωτηριασμού κάτω άκρου (κάτω από το γόνατο) ανέρχεται σε περίπου30 - 60.000 Ευρώ, ανάλογα με τομέρος του ποδιού που θα αποκοπεί, τη στιγμή που κάθε χρόνο πραγματοποιούνται σεΕλληνικό έδαφος 2.000 – 3.000ακρωτηριασμοί. Επιπλέον, το συνολικόετήσιο κόστος του διαβητικού ποδιού χωρίς ακρωτηριασμό ανέρχεται σε 200-250 εκατομμύρια ευρώ. Για όλουςαυτούς τους λόγους, υψίστης σημασίαςείναι η σωστή πρόληψη, καθώς από τηνεκπόνηση ειδικών προγραμμάτων πρόληψης– μείωσης των ακρωτηριασμών το ετήσιο οικονομικό όφελος θα ανερχότανσε περίπου 50 εκατομμύρια ευρώ.

Ωστόσο, με την εφαρμογή μιας πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας που θα περιλαμβάνει στρατηγικές επαρκούς πρόληψης, θεραπευτικήαντιμετώπιση των ελκών από πολλέςιατρικές Ειδικότητες, αποτελεσματική οργάνωση, συνεχή παρακολούθηση και ειδική εκπαίδευση των πασχόντων, μπορεί να αποφευχθεί έως και το 85% των ακρωτηριασμών.

Τα παραπάνω, τόνισαν σεσυνέντευξη τύπου, με αφορμή τη διεξαγωγή του 4ου Πανελληνίου Συνεδρίου με Διεθνή Συμμετοχή, το οποίο διοργανώνει η Εταιρεία ΜελέτηςΠαθήσεων Διαβητικού Ποδιού (Ε.ΜΕ.ΔΙ.Π.), στις 6 – 8 Φεβρουαρίου 2014 στην Αθήνα (ξενοδοχείο Royal Olympic), ο Πρόεδρος Δ.Σ. της Ε.ΜΕ.ΔΙ.Π., Εκπρόσωπος της Ελλάδαςστην Παγκόσμια Ομάδα Εργασίας για το Διαβητικό Πόδι, Παθολόγος με εξειδίκευσηστο Σακχαρώδη Διαβήτη, Διευθυντής του Παθολογικού Τμήματος & ΔιαβητολογικούΚέντρου του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου» κ. Χρήστος Μανές, ο Γενικός Γραμματέαςτης Ε.ΜΕ.ΔΙ.Π., Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Α’Προπαιδευτική Κλινική & Διαβητολογικό Κέντρο Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών«Λαϊκό» κ. ΝικόλαοςΤεντολούρης και η Ταμίας της Ε.ΜΕ.ΔΙ.Π., Αγγειοχειρουργός, Θεραπευτήριο «Υγεία» κ. Κυριακή Καλλιγιάννη.

«Η φροντίδαγια το διαβητικό πόδι θα πρέπει να περιλαμβάνει και την ίδρυση Ιατρείων Διαβητικού Ποδιού σε δευτεροβάθμια και τριτοβάθμιανοσοκομεία», υπογράμμισε ο κ. Μανέ.

Πολλά από τα Ιατρεία ΔιαβητικούΠοδιού λειτουργούν εντός των Εξωτερικών Διαβητολογικών Ιατρείων και δεν υπάρχει επίσημη θεσμοθέτησή τους από την πολιτεία, ενώ η εκπαίδευσητων ιατρών και των νοσηλευτών είναι εθελοντική.Επίσης, οι ειδικοί Ποδολόγοι - Ποδοθεραπευτές,με εκπαίδευση επιπέδου Τ.Ε.Ι., είναιελάχιστοι στην Ελλάδα, ενώ αυτοίαποτελούν τη βάση των αντίστοιχων Ιατρείωνσε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες.

Απλές συμβουλές που αν εφαρμοστούν από τα άτομα μεΔιαβήτη σώζουν τα πόδια:

Δεν περπατάμεποτέ ξυπόλυτοι, ελέγχουμε κάθεβράδυ τα πόδια μας για μικροαμυχές, πληγές ή αλλαγή του χρώματος των δακτύλων, χρησιμοποιούμεκαθρεφτάκι για να ελέγξουμε τα πέλματα αν υπάρχουν πληγές, ελέγχουμε ταπαπούτσια αν υπάρχει καμιά ραφή ή κανένα καρφί που μπορεί να προκαλέσει τραύμα, δεν πλησιάζουμετα πόδια σε θερμαντικά σώματα (υπάρχει κίνδυνος εγκαυμάτων), πλένουμε τα πόδιαμε χλιαρό νερό κάθε βράδυ, αν τα πέλματαείναι ξηρά χρησιμοποιούμε ειδικούς αφρούς, όχι βαζελίνη. Επίσης, κόβουμε τα νύχιασε ευθεία γραμμή ώστε να μην υπάρχουν αιχμές που τραυματίζουν τα πόδια μας και δεν αφαιρούμετους κάλους μόνοι μας, απευθυνόμαστε πάντα σε εξειδικευμένο προσωπικό.