Καταρράκτης: Πότε χρειάζεται να γίνει η επέμβαση
O καταρράκτης είναι ένα πρόβλημαπου απασχολεί όλο τον πληθυσμό στις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες ο μέσος όρος ηλικίαςπραγματοποίησης επέμβασης καταρράκτη είναι τα 64 έτη, ενώ στην κοντινή μαςΓερμανία είναι τα 68 έτη.
Η πρώτη χώρα στον κόσμο σε επεμβάσειςκαταρράκτη, ανά πληθυσμό, είναι η Γαλλία με 900.000 περιστατικά καταρράκτηετησίως σε έναν πληθυσμό 50.000.000. Οι Ηνωμένες Πολιτείες –άλλη μία χώραπου κρατά σοβαρές στατιστικές– μετρά περίπου 3.000.000 επεμβάσεις ετησίως, γιαέναν πληθυσμό 300.000.000 και, φυσικά, υπάρχει και το οξύμωρο της Ρωσίας, ηοποία είναι επίσης περίπου 300.000.000 σε πληθυσμό και στην οποίαπραγματοποιούνται περίπου στις 300.000 επεμβάσεις καταρράκτη το χρόνο.
Άρα, βλέπουμε αμέσως ότι το αν και πότε θακάνει κάποιος καταρράκτη εξαρτάται σε ποια χώρα μένει, πόσο οργανωμένο είναι τοιατρικό σύστημα και –ας μη γελιόμαστε, ζούμε στο 2013– ποιος θα πληρώσει τοέξοδο της επέμβασης, αν αυτό θα είναι κρατική δαπάνη ή αν αυτό θα είναιπροσωπική δαπάνη του κάθε ασθενούς.
Εγώ σαν γιατρός, φυσικά, η μόνη πλευρά πουμπορώ να δω και να συμβουλεύσω είναι η πλευρά της πάθησης. Βλέπουμε πάραπολλούς ηλικιωμένους Έλληνες στην έκτη και έβδομη δεκαετία της ζωής τους, οιοποίοι, κατά τη γνώμη μου, έχουν σημαντικούς καταρράκτες αλλά οι οποίοι,δυστυχώς, ακόμα και σήμερα αντιμετωπίζονται από το ιατρικό μας σύστημα με βάσημόνο την οπτική οξύτητα που έχουν σε ένα σκοτεινό δωμάτιο με πολύ φωτεινά άσπρακαι μαύρα γράμματα. Μπορεί, θεωρητικά, αυτός ο ασθενής να βλέπει 6/10 και7/10, αλλά είναι ολιγωρία για κάθε οφθαλμίατρο να θεωρήσει ότι αυτός ο ασθενής,με αυτόν τον «ήπιο» καταρράκτη, είναι δεινός και ικανός οδηγός το βράδυ, ότανέρθουν απέναντί του οι προβολείς κάποιας νταλίκας ή κατεβαίνοντας άσπρασκαλοπάτια σε μία πολύ ηλιόλουστη ημέρα, στην οποία οι άκρες των σκαλοπατιώνχάνονται. Άρα, το θέμα του καταρράκτη αφορά όχι μόνο μείωση της οπτικήςοξύτητας, αλλά σημαντική μείωση της ποιότητας όρασης και της καθημερινής λειτουργίας.
Εμείς σαν οφθαλμίατροι έχουμε μεγάληδυσκολία να αξιολογήσουμε και να ταξινομήσουμε την αίσθηση της όρασης, καθώς,όπως όλοι φαντάζονται, είναι εξαιρετικά πολύπλοκη. Έχουμε κάποιουςβασικούς κανόνες αξιολόγησης, αλλά η γνώμη μου είναι ότι με την τεχνολογία του2013, αυτοί οι κανόνες αξιολόγησης είναι πάρα πολύ φτωχοί.
Η επιστημονική μας ομάδα έχει πρωτοστατήσεισε παγκόσμιο επίπεδο στη χρήση μονάδων αίσθησης-αντίθεσης (contrastsensitivity) αλλά και παράθλασης (scatter), σαν ένα πολύ λειτουργικό καιαντικειμενικό εργαλείο αξιολόγησης του καταρράκτη. Βέβαια σε αυτόπροστίθεται και το αν ο 68άρης ή 72άρης ασθενής οδηγεί, ποιες είναι οικαθημερινές του δραστηριότητες, τί είδους καταρράκτης υπάρχει, ποιο είναι τοοικογενειακό ιστορικό και ποια είναι τα άλλα παρελκόμενα πιθανά προβλήματα τουοφθαλμού.
Η επέμβαση καταρράκτη στις ημέρες μας είναιίσως η πιο επιτυχής επέμβαση στην Ιατρική. Είναι από τα λίγα μέρη τουσώματός μας που βρίσκει σχεδόν 100% ίαση.
Πολλά κρατικά και ιδιωτικά Κέντρα έχουνεξαιρετικά αποτελέσματα στη χώρα μας. Εμείς, πάντα στην προσπάθεια ναβρούμε το καλύτερο, έχουμε εδώ και επάνω από μία δεκαετία προσφέρει στηνπαγκόσμια Οφθαλμολογία τη χρήση ενός, τότε, nanolaser, για τη μείωση τηςενέργειας που χρησιμοποιείται στην επέμβαση του καταρράκτη, και την πρώτηεπέμβαση, παγκοσμίως, με τομή κάτω των δύο χιλιοστών. Εδώ και δύο χρόνιαείμαστε η μόνη μονάδα στην Ελλάδα η οποία χρησιμοποιεί laser για τηνεπέμβαση του καταρράκτη, μία τεχνολογία που δείχνει να υπόσχεται πολλά, όσοναφορά τη μεγαλύτερη ακρίβεια, τη μικρότερη πιθανόν καταπόνηση των ευαίσθητωνιστών του ματιού και, όπως πάντα, το βασικότερο γνώμονα για να κρίνει κάποιοςτην πράξη με ιατρική βάση, τη μεγαλύτερη ασφάλεια.
Δρ Αναστάσιος Ι. Κανελλόπουλος καθηγητήςΟφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης
