Τι είναι η σιωπηλή κρίση πανικού: Συμπτώματα και αντιμετώπιση

Ενώ οι παραδοσιακές κρίσεις πανικού συχνά περιλαμβάνουν ορατά σημάδια, όπως υπεραερισμό ή τρόμο, οι σιωπηλές κρίσεις πανικού μπορεί να εμφανιστούν χωρίς εμφανείς εξωτερικές αντιδράσεις. Ωστόσο, μπορεί να είναι εξίσου ανησυχητικές με τις τυπικές κρίσεις πανικού.

Αυτό το άρθρο εξηγεί πώς να αναγνωρίσετε μια σιωπηλή κρίση πανικού, τι την προκαλεί και συστάσεις ειδικών για τη διαχείριση και την πρόληψή της.

Συμπτώματα σιωπηλής κρίσης πανικού

Ενώ οι σιωπηλές κρίσεις πανικού δεν έχουν πάντα εξωτερικά σημάδια, τα άτομα που τις βιώνουν μπορεί να έχουν έντονα εσωτερικά συμπτώματα, όπως:

Σωματικά συμπτώματα:

1. Γρήγορος καρδιακός παλμός ή αίσθημα παλμών
2. Δύσπνοια ή σφίξιμο στο στήθος
3. Ζαλάδα, αίσθημα αστάθειας ή λιποθυμίας
4. Εφίδρωση ή ξαφνική αίσθηση ότι ζεσταίνεστε πολύ
5. Ναυτία ή δυσφορία στο στομάχι
6. Μυϊκή ένταση, τρέμουλο ή σωματική δυσκαμψία

Γνωστικά συμπτώματα:

1. “Χιονοστιβάδα” σκέψεων και αδυναμία εστίασης
2. Αίσθημα αποσύνδεσης από την πραγματικότητα ή το περιβάλλον
3. Αίσθηση επικείμενης καταστροφής

Συμπτώματα συμπεριφοράς:

1. Πάγωμα και αδυναμία να κινηθείτε ή να ανταποκριθείτε κανονικά
2. Απόσυρση από κοινωνικές καταστάσεις

Τι προκαλεί τις σιωπηλές κρίσεις πανικού

1. Αγχώδεις διαταραχές: Η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή, η κοινωνική αγχώδης διαταραχή και η διαταραχή πανικού μπορούν όλα να συμβάλουν σε απροσδόκητα επεισόδια πανικού.
2. Στρες και συναισθηματικό τραύμα: Καταστάσεις υψηλού στρες, προηγούμενο τραύμα ή συναισθηματική καταστολή μπορεί να οδηγήσουν σε σιωπηλές κρίσεις πανικού χωρίς εμφανή έναυσμα.
3. Υπερσυναίσθηση των αισθήσεων του σώματος: Μερικά άτομα εμφανίζουν αυξημένη ευαισθησία στις σωματικές αισθήσεις (π.χ. αλλαγές στον καρδιακό ρυθμό), οδηγώντας σε κύκλους πανικού που προκαλούνται από φόβο.
4. Ιατρικοί παράγοντες και πυροδότηση από τον τρόπο ζωής: Η καφεΐνη και τα διεγερτικά μπορεί να επιδεινώσουν τον καρδιακό ρυθμό και να πυροδοτήσουν συμπτώματα πανικού. Η στέρηση ύπνου αυξάνει τα επεισόδια άγχους. Τυχόν ορμονικές διακυμάνσεις επιδρούν στον εμμηνορροϊκό κύκλο και σε ανισορροπίες του θυρεοειδούς.

Τι συνιστούν οι ειδικοί για τη διαχείριση των σιωπηλών κρίσεων πανικού

1. Τεχνικές αναπνοής για να ανακτήσετε τον έλεγχο

Δεδομένου ότι οι κρίσεις πανικού συχνά περιλαμβάνουν ρηχή αναπνοή, οι ειδικοί συνιστούν ελεγχόμενες αναπνευστικές ασκήσεις:

• Αναπνοή 4-7-8 – Εισπνεύστε για 4 δευτερόλεπτα, κρατήστε την για 7 δευτερόλεπτα και εκπνεύστε για 8 δευτερόλεπτα.
• Διαφραγματική αναπνοή – Εστιάστε στις βαθιές αναπνοές από την κοιλιά αντί στις ρηχές αναπνοές από το στήθος.

Η ρύθμιση της αναπνοής μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη του υπεραερισμού και στην αποκατάσταση της ηρεμίας.

2. Ασκήσεις γείωσης για να παραμείνετε στο παρόν

Οι τεχνικές γείωσης βοηθούν στην ανακατεύθυνση της εστίασης μακριά από ανήσυχες σκέψεις:

• Μέθοδος 5-4-3-2-1 – Προσδιορίστε στον χώρο γύρω σας 5 πράγματα που βλέπετε, 4 που αγγίζετε, 3 που ακούτε, 2 που μυρίζετε και 1 πράγμα που γεύεστε.
• Θεραπεία ψυχρής αίσθησης – Ρίξτε κρύο νερό στο πρόσωπο ή κρατήστε ένα παγάκι για να ενεργοποιήσετε μια ηρεμιστική απόκριση.

Αυτές οι τεχνικές εμπλέκουν τις αισθήσεις, βοηθώντας στη διακοπή των κύκλων πανικού.

3. Γνωσιακή-Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT)

Η CBT είναι μια από τις πιο αποτελεσματικές θεραπείες για τις κρίσεις πανικού. Βοηθά τους ασθενείς να:

• Προσδιορίσουν και αμφισβητήσουν τα μοτίβα αρνητικών σκέψεων.
• Αναγνωρίσουν τι πυροδοτεί τις κρίσεις πανικού και αναδιαρθρώσουν τις αντιδράσεις τους.
• Εκτεθούν σταδιακά σε αισθήματα φόβου, για να μειώσουν τις συμπεριφορές αποφυγής.

Η CBT συνιστάται από τους ψυχολόγους τόσο για τη διαχείριση των τρεχουσών κρίσεων πανικού όσο και για την πρόληψη μελλοντικών κρίσεων.

Φάρμακα για σοβαρές ή συχνές κρίσεις πανικού

Εάν οι σιωπηλές κρίσεις πανικού είναι συχνές ή εξουθενωτικές, ένας ψυχίατρος μπορεί να συνταγογραφήσει:

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η φαρμακευτική αγωγή θα πρέπει να συζητηθεί με ψυχίατρο και με ψυχολόγο, καθώς δεν είναι μια αυτόνομη θεραπεία, αλλά μέρος μιας συνολικής προσέγγισης.

Πώς να αποτρέψετε τις σιωπηλές κρίσεις πανικού

Για να μειώσετε τη συχνότητα και την ένταση των σιωπηλών κρίσεων πανικού, οι ειδικοί συνιστούν:

1. Τακτική άσκηση – Βοηθά στη ρύθμιση του άγχους απελευθερώνοντας ενδορφίνες.
2. Ενσυνειδητότητα και διαλογισμός – Εκπαιδεύει τον εγκέφαλο να παραμένει στο παρόν και να μην αντιδρά στο στρες.
3. Επαρκής ύπνος και διατροφή – Ο κακός ύπνος και η ανισορροπία του σακχάρου στο αίμα μπορεί να αυξήσουν την ευπάθεια στον πανικό.
4. Αποφυγή διεγερτικών και αλκοόλ – Η καφεΐνη, η νικοτίνη και το αλκοόλ μπορούν να επιδεινώσουν τα συμπτώματα άγχους.
5. Αναζήτηση επαγγελματικής υποστήριξης – Η ψυχοθεραπεία, οι ομάδες υποστήριξης και τα προγράμματα καθοδηγούμενης αυτοβοήθειας μπορούν να είναι αποτελεσματικά στην μακροχρόνια διαχείριση της διαταραχής πανικού.

Συχνές Ερωτήσεις

Πώς διαφέρει η σιωπηλή κρίση πανικού από την τυπική κρίση πανικού;

Οι σιωπηλές κρίσεις πανικού περιλαμβάνουν έντονα εσωτερικά συμπτώματα όπως αιχμηρές σκέψεις, ζάλη και σφίξιμο στο στήθος, αλλά χωρίς ορατά σημάδια όπως υπεραερισμό ή ακραία αγωνία.

Μπορούν μια σιωπηλή κρίση πανικού να μου συμβεί κατά τη διάρκεια του ύπνου;

Ναι, οι νυχτερινές κρίσεις πανικού μπορούν να ξυπνήσουν τα άτομα ξαφνικά με συμπτώματα πανικού, ακόμα κι αν κοιμόντουσαν κανονικά εκ των προτέρων.

Μπορούν να θεραπευτούν οι σιωπηλές κρίσεις πανικού;

Αν και οι κρίσεις πανικού δεν μπορούν πάντα να εξαλειφθούν, μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά και να μειωθούν μέσω θεραπείας, προσαρμογών του τρόπου ζωής και -σε ορισμένες περιπτώσεις- φαρμακευτικής αγωγής.

Σύνοψη

Οι σιωπηλές κρίσεις πανικού μπορεί να είναι εξίσου οδυνηρές με τις τυπικές, αν και συχνά περνούν απαρατήρητες από τους άλλους. Η αναγνώριση των συμπτωμάτων, η κατανόηση των ερεθισμάτων και η εφαρμογή στρατηγικών αντιμετώπισης μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση και την πρόληψη επεισοδίων.

Πηγές:
verywellhealth.com (1)
verywellhealth.com (2)
verywellhealth.com (3)
nimh.nih.gov
ncbi.nlm.nih.gov