ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

Αρωματοθεραπεία: Ποια αιθέρια έλαια μειώνουν το στρες

Μιχάλης Θερμόπουλος

Μπορεί η ανακούφιση από το άγχος να είναι μια διαδικασία τόσο απλή, όσο να παίρνεις μια βαθιά εισπνοή από κάτι που μυρίζει ευχάριστα;

Αρωματοθεραπεία: Ποια αιθέρια έλαια μειώνουν το στρες
Bigstock

Αυτή είναι η θεωρία πίσω από την αρωματοθεραπεία, μια αρχαία μορφή θεραπείας που συνεχίζει να είναι δημοφιλής μέχρι και σήμερα.

Αλλά αυτή η μορφή συμπληρωματικής και εναλλακτικής ιατρικής για την αντιμετώπιση του στρες, έχει επιστημονική υποστήριξη; Δείτε τι λέει σχετικά η συνεργάτιδα της Cleveland Clinic, ειδική στην λειτουργική ιατρική, δρ. Melissa Young.

Πιθανά οφέλη της αρωματοθεραπείας

Η χρήση της αρωματοθεραπείας χρονολογείται εδώ και χιλιάδες χρόνια. Ο Ιπποκράτης, ο πατέρας της σύγχρονης ιατρικής, τη θεωρούσε κλειδί για την καλή υγεία. Η θεραπεία έχει επίσης τις ρίζες της στην αιγυπτιακή, ινδική και κινεζική παράδοση.

“Η αρωματοθεραπεία έχει ισχυρές ρίζες. Έχει χρησιμοποιηθεί ιστορικά για λόγους υγείας και πολλές μελέτες και έρευνες που κάνουμε σήμερα δείχνουν πόσο χρήσιμη μπορεί να είναι σε ορισμένες περιπτώσεις”, λέει η δρ. Young.

Οι κοινές τεχνικές για την αρωματοθεραπεία περιλαμβάνουν εισπνοή, μασάζ ή λουτρά αιθέριων ελαίων. Ως θεραπεία για το στρες, συμβάλλει στα εξής:

Καλύτερη ποιότητα ύπνου

Το στρες είναι ένα μεγάλο βάρος στον νου και το σώμα: μπορεί να σας κρατήσει ξύπνιους όλη νύχτα. Αλλά η ηρεμιστική επίδραση της αρωματοθεραπείας μπορεί να σας βοηθήσει να παραμερίσετε τις ανησυχίες σας για αρκετό χρόνο ώστε να κοιμηθείτε καλά.

Έρευνα έδειξε ότι η αρωματοθεραπεία με χρήση λεβάντας μείωσε το στρες και βελτίωσε την ποιότητα του ύπνου σε ασθενείς νοσοκομειακής μονάδας εντατικής θεραπείας. Οι ασθενείς που έλαβαν αρωματοθεραπεία παρουσίασαν επίσης μειώσεις στην αρτηριακή πίεση και τον καρδιακό ρυθμό, δύο ζωτικά σημάδια που συνήθως επηρεάζονται από το στρες.

Το αποτέλεσμα φαίνονται και εκτός νοσοκομείου. Μια ανασκόπηση 30 διαφορετικών μελετών που εξέτασαν την αρωματοθεραπεία και την ποιότητα του ύπνου διαπίστωσε ότι η αρωματοθεραπεία βελτιώνει τον ύπνο, μειώνοντας το στρες, τον πόνο, την κατάθλιψη και την κόπωση.

Μειώνει το άγχος

Όπως είναι λογικό, πολλοί ασθενείς βιώνουν υψηλό άγχος πριν κάνουν κάποια χειρουργική επέμβαση. Η αρωματοθεραπεία φαίνεται να διευκολύνει αυτές τις ανησυχίες. Μια ανασκόπηση 27 μελετών έδειξε ότι η αρωματοθεραπεία μείωσε σημαντικά το άγχος σε ασθενείς που περίμεναν να κάνουν από καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις έως απλούστερα χειρουργεία χαμηλού κινδύνου.

Τα αιθέρια έλαια λεβάντας, εσπεριδοειδών και τριαντάφυλλου ήταν τα πιο συνήθη αρώματα στις εν λόγω μελέτες. Οι τρόποι αρωματοθεραπείας περιλάμβαναν κυρίως εισπνοές και μασάζ.

Ενισχύει την ψυχική διάθεση και μειώνει την κατάθλιψη

Διάφορες μελέτες έχουν δείξει πώς το μασάζ αρωματοθεραπείας μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης και στη βελτίωση της συνολικής διάθεσης. Μια άλλη μελέτη προτείνει ότι το μασάζ αρωματοθεραπείας θα μπορούσε να βοηθήσει στην μείωση της επιλόχειας κατάθλιψης.

Το μασάζ αρωματοθεραπείας και η εισπνοή αρωματικών αιθέριων ελαίων έχει επίσης αποδειχθεί ότι μειώνουν τον πόνο και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής κατά την έμμηνο ρύση.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Εάν έχετε συμπτώματα κατάθλιψης, το πρέπον είναι να επισκεφτείτε έναν ψυχολόγο, για να λάβετε μια υπεύθυνη αξιολόγηση και ένα σχέδιο θεραπείας. Η αρωματοθεραπεία σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά την επαγγελματική φροντίδα ψυχικής υγείας.

 Essential-Oils-Lemon-Thyme-Oregano-Rosemary-Sage

Πώς λειτουργεί η αρωματοθεραπεία

Λοιπόν, πώς μια απλή οσμή ορισμένων αιθέριων ελαίων προκαλεί τέτοιου είδους αποτελέσματα; Η εξήγηση βρίσκεται στο πώς ο εγκέφαλος και το υπόλοιπο νευρικό σύστημα ανταποκρίνονται στα αρωματικά ερεθίσματα:

  1. Τα αιθέρια έλαια απελευθερώνουν μικροσκοπικά μόρια στον αέρα που εισέρχονται στην μύτη σας όταν εισπνέετε.
  2. Οι υποδοχείς στην μύτη παίρνουν το άρωμα και ειδοποιούν τον εγκέφαλο μέσω του οσφρητικού νεύρου.
  3. Αυτό ενεργοποιεί (συμπεριλαμβανομένης της απελευθέρωσης ορμονών) το τμήμα του εγκεφάλου που ελέγχει τα συναισθήματα.

“Οι μυρωδιές επηρεάζουν τον εγκέφαλο και το νευρικό μας σύστημα. Είναι πραγματικά μια απίστευτη διαδικασία”, σχολίασε η δρ. Young.

Ποια αιθέρια έλαια στοχεύουν στο στρες

Τα αιθέρια έλαια είναι εκχυλίσματα υψηλής συγκέντρωσης, που παράγονται από άνθη, σπόρους, μίσχους, φύλλα και άλλα μέρη φυτών. Το λάδι εξάγεται από το φυτό με απόσταξη, ατμό ή μηχανική ψυχρή πρέσα.

Διαφορετικά λάδια στοχεύουν σε διαφορετικές καταστάσεις. Η λεβάντα χρησιμοποιείται συχνά για ανακούφιση από το στρες και το άγχος. Το ίδιο ισχύει για το χαμομήλι, το φασκόμηλο και το γεράνι.

Άλλα αιθέρια έλαια που σχετίζονται με την ανακούφιση από το στρες:

  • Περγαμόντο
  • Λιβάνι
  • Γιασεμί
  • Δάφνη
  • Λεμόνι
  • Μανταρίνι
  • Πατσουλί
  • Πεύκο
  • Τριαντάφυλλο
  • Σανταλόξυλο
  • Γλυκό πορτοκάλι

Δεδομένης της συμπυκνωμένης αντοχής τους, τα αιθέρια έλαια πρέπει να αραιώνονται με τα λεγόμενα έλαια μεταφοράς, για ασφαλή χρήση στο δέρμα σε μασάζ αρωματοθεραπείας ή λουτρά. Παραδείγματα ελαίων μεταφοράς είναι το λάδι καρύδας, το έλαιο σταφυλιού και το ελαιόλαδο.

Ποιοι πρέπει να αποφεύγουν την αρωματοθεραπεία

Η αρωματοθεραπεία δεν συνιστάται εάν έχετε ή αντιμετωπίζετε προβλήματα υγείας που αφορούν:

  • Άσθμα ή άλλες ασθένειες του αναπνευστικού
  • Αλλεργίες
  • Επιληψία
  • Πονοκέφαλοι ημικρανίας
  • Επιληπτικές κρίσεις

Μιλήστε με τον γιατρό σας προτού δοκιμάσετε κάποια μέθοδο αρωματοθεραπείας, εάν είστε έγκυος ή παίρνετε συνταγογραφούμενα φάρμακα. Μπορεί να συστήσει να αποφύγετε ορισμένα αιθέρια έλαια ή τεχνικές.

Συμβουλές ασφαλείας για αιθέρια έλαια

Αποφύγετε τη χρήση τους κοντά σε ανοιχτή φλόγα, καθώς τα αιθέρια έλαια είναι εύφλεκτα. Δεν είναι καν καλή ιδέα να τα αφήσετε σε ένα ζεστό αυτοκίνητο.

  • Μην τα καταναλώνετε από το στόμα
  • Περιορίστε τη χρήση αιθέριων ελαίων γύρω από κατοικίδια και παιδιά
  • Αποφύγετε την εφαρμογή αιθέριων ελαίων στο δέρμα σας πριν βγείτε στον ήλιο, καθώς μπορεί να προκαλέσουν φωτοευαισθησία

Η καθαρότητα και η ποιότητα των αιθέριων ελαίων στην αγορά μπορεί επίσης να είναι ένα ζήτημα. Παρά το γεγονός ότι χρησιμοποιούνται για θέματα υγείας, τα αιθέρια έλαια δεν ελέγχονται αυστηρά ως θεραπευτικά φαρμακευτικά προϊόντα. Αντίθετα, τα περισσότερα αιθέρια έλαια εμπίπτουν στην κατηγορία των καλλυντικών, που έχει άλλα πρότυπα ασφαλείας.

Η εύρεση ποιοτικών αιθέριων ελαίων ξεκινά με την έρευνα για να εντοπίσετε έναν αξιόπιστο κατασκευαστή. Αναζητήσετε προϊόντα με την ένδειξη “βιολογικό” ή “θεραπευτικού βαθμού”. Ελέγξτε επίσης την ετικέτα για την λατινική ονομασία του βασικού ελαίου.

Τέλος, μείνετε μακριά από αορίστως αρωματικά προϊόντα, καθώς αυτά περιλαμβάνουν συχνά συνθετικά συστατικά. Και ενώ σε όλους μας αρέσει μια καλή προσφορά αγοράς, πρέπει να είστε προσεκτικοί με τα φθηνά αιθέρια έλαια.

Πηγή: clevelandclinic.org