ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

Μηνιγγίτιδα: Οι ψυχικές επιπτώσεις στους ενήλικες

Μιχάλης Θερμόπουλος

Η μηνιγγίτιδα είναι μια φλεγμονή των μηνίγγων, οι οποίες είναι οι προστατευτικές μεμβράνες που καλύπτουν τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Συνήθως οφείλεται σε βακτηριακή ή ιογενή λοίμωξη.

Μηνιγγίτιδα: Οι ψυχικές επιπτώσεις στους ενήλικες
Bigstock

Η ιογενής μηνιγγίτιδα είναι συχνά λιγότερο σοβαρή και υποχωρεί από μόνη της, ενώ η βακτηριακή μηνιγγίτιδα είναι μια επείγουσα ιατρική κατάσταση με μακροπρόθεσμες και δυνητικά απειλητικές για τη ζωή συνέπειες.

Πώς σας επηρεάζει συναισθηματικά η μηνιγγίτιδα

Η μηνιγγίτιδα μπορεί να έχει βαθιές συναισθηματικές και ψυχολογικές επιπτώσεις στους ασθενείς, όπως αποκαλύπτεται από έρευνα με βάση τις αφηγήσεις επιζώντων.

Οι ερευνητές σημείωσαν τα ακόλουθα:

  • Οι περισσότεροι επιζώντες είπαν πως ένιωθαν πιο “εύθραυστοι” ψυχολογικά μετά από μηνιγγίτιδα.
  • Οι ψυχολογικές επιπτώσεις περιελάμβαναν φοβίες, συμπεριφορές που μπορεί να έχουν βλαβερές συνέπειες, κοινωνική απομόνωση, ανασφάλεια, αισθήματα διαφορετικότητας από τους άλλους και αίσθηση ότι “δεν σε καταλαβαίνουν οι άλλοι”.
  • Οι τραυματικές εμπειρίες κατά τη διάρκεια της νοσηλείας και των ιατρικών διαδικασιών οδήγησαν σε διαρκή ψυχολογικά αποτελέσματα, όπως φόβο για ορισμένες ιατρικές επεμβάσεις.
  • Οι ασθενείς συχνά ανέπτυξαν σημαντικές σωματικές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις, όπως μερική παράλυση, προβλήματα ακοής και όρασης, καρδιακά προβλήματα και γνωστικές δυσκολίες. Τα σωματικά προβλήματα απαιτούσαν εκτεταμένη αποκατάσταση, η οποία ήταν συναισθηματικά δύσκολη για πολλούς.
  • Η μηνιγγίτιδα συχνά γινόταν σημείο καμπής στην τροχιά της ζωής ενός ασθενούς, οδηγώντας σε αναπροσαρμογές ταυτότητας και ριζικές αλλαγές στα σχέδια και τους στόχους του.
  • Μερικοί ασθενείς διατύπωσαν μια αίσθηση απώλειας, τραύματος και δυσκολίας προσαρμογής στις σχέσεις και τις κοινωνικές προσδοκίες.

Ένας 48χρονος, που συμμετείχε στην μελέτη, φέρεται να δήλωσε: “Όλοι γύρω μου, τόσο οι συνάδελφοί μου όσο και η σύζυγός μου, πιστεύουν ότι είμαι ένας φυσιολογικός άνθρωπος… αλλά όχι, δεν είμαι πλέον ένας φυσιολογικός άνθρωπος, δεν αντέχω άλλο. Ο κόσμος δεν μπορεί να το καταλάβει (…) δεν είναι σωματική κόπωση, είναι ψυχική κόπωση”.

Ωστόσο, υπήρξαν επίσης περιπτώσεις μετατραυματικής βελτίωσης, όπου οι επιζώντες ένιωσαν περηφάνια που ξεπέρασαν την ασθένεια, απέκτησαν ισχυρό χαρακτήρα και ανέπτυξαν μια νέα προοπτική για τη ζωή.

Μπορεί η μηνιγγίτιδα να προκαλέσει άγχος;

Ναι, η μηνιγγίτιδα μπορεί δυνητικά να προκαλέσει άγχος. Η φλεγμονή, η σοβαρότητα της ασθένειας και η συνολική εμπειρία της αντιμετώπισης μιας απειλητικής για τη ζωή κατάστασης μπορεί να συμβάλλουν σε αυξημένα επίπεδα άγχους.

Μια μελέτη του 2015 ανέφερε ότι έως και το 46% των ασθενών με μηνιγγίτιδα εμφάνισαν σημάδια άγχους και κατάθλιψης.

Μπορεί η μηνιγγίτιδα να επηρεάσει την προσωπικότητά σας;

Ναι, η μηνιγγίτιδα έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει αλλαγές στην προσωπικότητα, ιδιαίτερα όταν συνοδεύεται από επίκτητη εγκεφαλική βλάβη. Στα παιδιά, αλλαγές συμπεριφοράς όπως δυσκολία στον ύπνο και εκρήξεις θυμού, μπορεί να προκύψουν κατά την πρώιμη ανάκαμψη, που συνήθως βελτιώνονται με την πάροδο του χρόνου.

Στους ενήλικες, τα αποτελέσματα μπορεί να περιλαμβάνουν κατάθλιψη, άγχος και προβλήματα εμπιστοσύνης. Πιο σοβαρές μακροπρόθεσμες αλλαγές, όπως εναλλαγές διάθεσης, επιθετικότητα ή αλλαγές προσωπικότητας πιθανότατα συνδέονται με επίκτητη εγκεφαλική βλάβη.

Μακροπρόθεσμες ψυχολογικές επιπτώσεις της μηνιγγίτιδας στους ενήλικες

  • γενικευμένη ανησυχία
  • κατάθλιψη
  • χαμηλή αυτοεκτίμηση
  • έλλειψη αυτοπεποίθησης
  • επιθετικότητα
  • αλλαγές διάθεσης
  • αλλαγές προσωπικότητας
  • απομόνωση
  • λήθαργος

Πόσο διαρκεί η κόπωση μετά από μηνιγγίτιδα

Η διάρκεια της κόπωσης μετά από μηνιγγίτιδα ποικίλλει από ασθενή σε ασθενή. Παράγοντες όπως το πόσο σοβαρή ήταν η λοίμωξη, η γενική υγεία του ατόμου και τυχόν επιπλοκές παίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτό. Η κόπωση μπορεί να επιμείνει για εβδομάδες, μήνες ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμη και χρόνια μετά την ασθένεια.

Έρευνες δείχνουν ότι οι ασθενείς είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν χρόνια κόπωση μετά από ιογενή -παρά από βακτηριακή- μηνιγγίτιδα.

Οι ερευνητές εξηγούν ότι η κόπωση μπορεί να αποδοθεί σε έναν συνδυασμό παραγόντων, όπως φλεγμονή, τοξίνες, μεταβολική δυσλειτουργία στο κεντρικό νευρικό σύστημα και γενική αύξηση της μεταβολικής δραστηριότητας σε όλο το σώμα.

Γιατί η μηνιγγίτιδα προκαλεί ψυχολογικές και συμπεριφορικές αλλαγές

Οι ψυχολογικές αλλαγές ελέω μηνιγγίτιδας μπορεί να προκύψουν από έναν συνδυασμό παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης της φλεγμονής που οφείλεται στην μόλυνση, της ίδιας της λοίμωξης και της ανοσολογικής απόκρισης του σώματός σας.

Αυτές οι αλλαγές συχνά επηρεάζουν περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για τη ρύθμιση της διάθεσης, τη σκέψη και τη συμπεριφορά, με αποτέλεσμα να υπάρχουν επιπτώσεις, όπως εναλλαγές διάθεσης, άγχος, κατάθλιψη, εξασθένηση της μνήμης και αλλαγές στην προσωπικότητα.

Επιπλέον, το ψυχολογικό τραύμα από την αντιμετώπιση μιας σοβαρής και δυνητικά απειλητικής για τη ζωή ασθένειας μπορεί επίσης να παίξει ρόλο στις αλλαγές στην ψυχική υγεία.

Πηγή: healthline.com