Μαθητικό στρες: Οι τεχνικές διαχείρισης του άγχους στη Γ' λυκείου & η αρωγή της οικογένειας

Το άγχος σε αρκετές περιπτώσεις είναι εποικοδομητικό καθώς μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε με περισσότερη ενέργεια και οξυδέρκεια τις προκλήσεις που πρέπει να διαχειριστούμε. Όμως, όταν δεν μπορούμε να το ελέγξουμε σωματοποιείται και τότε εμφανίζονται πονοκέφαλοι, πόνοι στην πλάτη, κατάρρευση, άρνηση, κατάθλιψη ακόμη και ανορεξία.

Ο μαθητής της Γ' λυκείου για πρώτη φορά έρχεται αντιμέτωπος με την πρώτη σοβαρή στρεσογόνα κατάσταση της ζωής του ενώ καλείται να ανταπεξέλθει στο πιεστικό διάβασμα, την παπαγαλία, στα άπειρα διαγωνίσματα και στην πίεση του φροντιστηρίου ώστε να μπορέσει να περάσει στο πανεπιστήμιο ή σε κάποια άλλη σχολή της επιλογής του.

Τόσο ο μαθητής όσο και η ίδια η οικογένεια στοχεύουν στην επιτυχία με αποτέλεσμα από την πρώτη μέρα που ανοίγουν τα σχολεία μέχρι την ημέρα που ξεκινούν οι εισαγωγικές εξετάσεις τα πάντα στο σπίτι να περιστρέφονται γύρω από την απόδοση του παιδιού.

Οι λόγοι της αποτυχίας ενός μαθητή

Οι λόγοι μιας πιθανής αποτυχίας είναι σύνθετοι και ξεκινούν από την έναρξη της σχολικής χρονιάς. Ο πρώτος λόγος είναι η κακή προετοιμασία του μαθητή που οφείλεται είτε στην έλλειψη επαρκούς διαβάσματος, είτε στη μη κατανόηση του μηχανισμού για την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο. Το άγχος είναι υπεύθυνο για τον κακό ύπνο, την έλλειψη συγκέντρωσης και τις ψυχολογικές μεταπτώσεις του παιδιού. Επίσης, όταν το περιβάλλον στο σπίτι δεν είναι ήρεμο και υποστηρικτικό ο μαθητής όσο και να προσπαθεί ίσως να μην καταφέρει να πετύχει τους στόχους του.

Τέλος, τα πάντα θα κριθούν όταν το παιδί θα πάει να γράψει. Αν δεν κατανοήσει τις ερωτήσεις, έχει κενά, έλλειψη κριτικού πνεύματος και δώσει λανθασμένες απαντήσεις είναι προφανές πως δεν θα έχει την «επιτυχία στο τσεπάκι» του.

Πώς μπορεί η οικογένεια να συμβάλει στη μείωση της πίεσης του παιδιού;

Ηρεμία: Πρωτίστως οι ίδιοι οι γονείς πρέπει να είναι χαλαροί και ήρεμοι. Πρέπει να εξηγήσουν στο παιδί τους ότι φέτος θα πρέπει να δώσει όλη του τη δυναμική στο σχολείο και στο φροντιστήριο αλλά πως δεν θα είναι η συντέλεια του κόσμου αν η προσπάθεια δεν στεφθεί με επιτυχία. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι γονείς δεν έχουν προσδοκίες, ούτε και ότι ο μαθητής δεν πρέπει να παλέψει με όλες του τις δυνάμεις για να καταφέρει να περάσει σε μια σχολή. Όμως, η ψυχραιμία είναι πάντα βοηθητική και κατά μια έννοια απελευθερωτική και τις περισσότερες φορές είναι αποτελεσματική. Επίσης, μην ξεχνάτε πόσο σημαντική είναι η ενθάρρυνση και η επιβράβευση.

Μην είστε πιεστικοί: Οι γονείς πολλές φορές είναι ιδιαίτερα πιεστικοί με αποτέλεσμα να έρχονται σε σύγκρουση με το έφηβο παιδί τους που βιώνει μεγάλη ένταση καθώς πρεσάρεται από το σχολείο, το φροντιστήριο και τη στάση σας. Είναι σημαντικό να συζητάτε με το παιδί σας για το πώς νιώθει, να αναφέρεστε στις προσδοκίες σας αλλά να του δίνετε και εναλλακτικές επιλογές ώστε να ξέρει ότι είστε δίπλα του και όχι απέναντί του ως κριτές και τιμωροί.

Ενθαρρύνετε την προσπάθεια: Αν η απόδοση του παιδιού σας δεν είναι ικανοποιητική μην ξεσπάσετε σε φωνές και απειλές. Αντιθέτως, προσπαθήσετε με όση ψυχραιμία διαθέτετε να πάρετε απαντήσεις για να κατανοήσετε την αιτία της αποτυχίας. Επίσης, ενθαρρύνετε την προσπάθειά του και προσπαθήστε να ενισχύσετε την αυτοπεποίθησή του.

Ζητήστε τη βοήθεια ενός ψυχολόγου αν διαπιστώσετε ακραία συμπτώματα άγχους: Αν διαπιστώσετε ότι το παιδί σας έχει έντονα συμπτώματα άγχους όπως κατάθλιψη, ναυτία, εμετό, πονοκέφαλους, συναισθήματα απόγνωσης, τρέμουλο, ρίγη και κενά μνήμης ζητήστε την αρωγή ενός ειδικού. Μπορεί να σας προτείνει ένα φυτικό ηρεμιστικό ή έναν αριθμό συνεδριών, αν κριθεί απαραίτητο.

Προσέξτε τη διατροφή του παιδιού σας: Μην το ενθαρρύνετε να πίνει καφέ καθώς αυξάνει τη νευρικότητά του. Αντιθέτως, να του προσφέρετε ένα πλήρες πρωινό που περιλαμβάνει γάλα ή γιαούρτι, δημητριακά και φρούτα. Επίσης, δώστε του να φάει ένα τοστ με ψωμί ολικής άλεσης τυρί και ζαμπόν ή βράστε του ένα αυγό. Η διατροφή του πρέπει να περιλαμβάνει όλες τις ομάδες τροφών αλλά είναι απαραίτητο να περιορίσετε την ποσότητα της ζάχαρης και των λιπαρών προκειμένου να θωρακίσετε την υγεία και την πνευματική του διαύγεια αυξάνοντας παράλληλα την ενέργεια και αντοχή του.

Προσπαθήστε να έχετε ένα πρόγραμμα: Σεβαστείτε την ανάγκη του παιδιού σας για ηρεμία. Αποφύγετε να καλείτε φίλους και συγγενείς στο σπίτι, να μιλάτε μεγαλόφωνα και τηρείστε ένα πρόγραμμα το οποίο είναι βασισμένο στις ανάγκες του παιδιού σας καθώς αποτελεί για φέτος προτεραιότητά σας. Η ρουτίνα του φαγητού, του ύπνου και των διαλειμμάτων σε συνδυασμό με τις εξωσχολικές δραστηριότητες δημιουργούν ένα πλαίσιο ασφάλειας.

Δώστε στο παιδί σας επιλογές: Αν το έφηβο παιδί σας θέλει την Παρασκευή ή το Σάββατο το βράδυ να βγει έξω με τους φίλους του να ξεσκάσει μην το πιέσετε να μείνει στο σπίτι για να διαβάσει ή να δει έναν συγγενή. Ενθαρρύνετε τις εξόδους με φίλους και τις δραστηριότητες που το αποσυμπιέζουν. Αφήστε το να πάει στο γυμναστήριο, να πάει μια βόλτα, να δει τηλεόραση ή να ακούσει μουσική. Θυμηθείτε πόσο ήσασταν και εσείς πιεσμένοι στην ηλικία τους και πόσο ευεργετικό για την ψυχολογία σας ήταν να έχετε αντίβαρα.