Τα συμπτώματα που «δείχνουν» σχιζοφρένεια και η αντιμετώπιση της νόσου

Ό,τι κι αν ισχύει στη δική σας περίπτωση, το γεγονός είναι ότι η σχιζοφρένεια αποτελεί τη σκληρή πραγματικότητα για εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο και το πλέον ανησυχητικό στοιχείο είναι ότι δεν κάνει διακρίσεις. Πρόκειται για μια χρόνια ψυχική διαταραχή που σχετίζεται με γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες και παρουσιάζεται σε περίπου 1 στους 100 ανθρώπους, ανεξαρτήτως καταγωγής, κοινωνικοοικονομικής και πολιτισμικής κατάστασης. Διακρίσεις δεν κάνει ούτε στο φύλο, αφού επηρεάζει με την ίδια συχνότητα άνδρες και γυναίκες.

Ποια είναι λοιπόν τα συμπτώματα που «δείχνουν» σχιζοφρένεια και τι κάνουμε σήμερα για να τα αντιμετωπίσουμε; Έχουμε σημειώσει την απαιτούμενη πρόοδο ή απέχουμε ακόμη πολλά βήματα από το επιθυμητό αποτέλεσμα;

Τα ανησυχητικά «σημάδια»

Τα συμπτώματα της σχιζοφρένειας ποικίλλουν, ωστόσο τα περισσότερα άτομα που υποφέρουν από την ψυχική αυτή ασθένεια έχουν ψευδαισθήσεις, δηλαδή ακούν ή βλέπουν πράγματα που είναι μόνο στη φαντασία τους. Παράλληλα, έχουν αυταπάτες, παραληρητικές ιδέες, αποδιοργάνωση λόγου ή συμπεριφοράς, μειωμένη ικανότητα, γνωστικά ελλείμματα και πολλά ακόμη προβλήματα που μπορεί να επηρεάσουν πολύ πολλούς τομείς της ζωής τους.

Όπως εύκολα γίνεται κατανοητό, η ζωή ενός ατόμου που πάσχει από σχιζοφρένεια, καθώς και της οικογένειάς του, κάθε άλλο παρά εύκολη είναι. Το στρες είναι μεγάλο, όπως επίσης η οικονομική επιβάρυνση, λόγω της φροντίδας των ασθενών, εξαιτίας και των συχνών εισαγωγών στο νοσοκομείο, αλλά και των υποτροπών.

Τα προβλήματα και οι εξελίξεις στην αντιμετώπιση της σχιζοφρένειας

Γιατί συμβαίνουν τόσο συχνά αυτές οι υποτροπές; Διότι, μεταξύ άλλων, οι ασθενείς δυσκολεύονται με την τήρηση της καθημερινής φαρμακευτικής αγωγής που ακολουθούν και η οποία απαιτεί υψηλή συμμόρφωση. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι το 89% των ασθενών με σχιζοφρένεια δεν τηρούν ή τηρούν εν μέρει τη φαρμακευτική αγωγή τους* και η μη τήρηση ή η διακοπή της συνεπάγεται πέντε φορές μεγαλύτερο κίνδυνο υποτροπής μετά από ένα πρώτο ψυχωτικό επεισόδιο!

Τα νέα είναι, ευτυχώς, αισιόδοξα, αφού η εξέλιξη της φαρμακευτικής έρευνας μας φέρνει σήμερα νέες προοπτικές όσον αφορά τη θεραπεία της νόσου, δίνοντας τη δυνατότητα στους ασθενείς να έχουν μεγαλύτερη ανεξαρτησία και καλύτερη ποιότητα ζωής, απαλλαγμένοι από το άγχος της συχνής λήψης της φαρμακευτικής αγωγής. Αυτό είναι, άλλωστε, το ζητούμενο και αυτός είναι ο λόγος που η κυκλοφορία των άτυπων Αγωγών Μακράς Δράσης επέφερε σημαντική πρόοδο στη θεραπεία της σχιζοφρένειας. Συμβάλλουν στην τήρηση της θεραπείας, γεγονός πολύ σημαντικό όσον αφορά τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ασθενών και των οικογενειών τους.

Είναι συνεπώς σημαντικό να συνεχιστούν οι έρευνες και η ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών με ανθρωποκεντρική προσέγγιση, όπως συμβαίνει άλλωστε με τη δράση της Janssen, της μεγάλης φαρμακευτικής εταιρείας του ομίλου Johnson & Johnson.

Ελπίδες για ένα καλύτερο μέλλον

Ας ελπίσουμε ότι τα «καλά νέα» όσον αφορά τη θεραπεία της σχιζοφρένειας θα συνεχίσουν να έρχονται. Το σίγουρο είναι πως η σωστή φαρμακευτική αγωγή, σε συνδυασμό με τις κατάλληλες ψυχοκοινωνικού τύπου παρεμβάσεις, μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς να ελέγξουν ικανοποιητικά τα συμπτώματά της νόσου και να αναβαθμίσουν την ποιότητας ζωής τους, περιορίζοντας έτσι τις αρνητικές συνέπειες τόσο στους ίδιους όσο και στις οικογένειές τους.

Το γεγονός ότι οι νευροψυχιατρικές παθήσεις είναι οι πιο σημαντικοί παράγοντες επιβάρυνσης από πλευράς ασθενειών στις χώρες με υψηλά εισοδήματα και αναμένεται ότι θα αυξηθούν σε πολλές περιοχές του κόσμου καθώς αυξάνει το βιοτικό επίπεδο, «δείχνει» σίγουρα ότι σαν κοινωνία αξίζει να εστιάσουμε σε αυτές.

*Kishimoto T et al. J Clin Psychiatry 2013;74:957–965