Διπολική διαταραχή: από το άσπρο στο μαύρο

Η διπολικήδιαταραχή, ευρύτερα γνωστή και ως μανιοκατάθλιψη, είναι μια πάθηση που προκαλείαποπροσανατολισμό και ακραίες διακυμάνσεις στη διάθεση του ατόμου. Έναςμανιοκαταθλιπτικός μπορεί για ολόκληρες εβδομάδες να αισθάνεται ότι είναι οβασιλιάς του κόσμου και ξαφνικά να βυθιστεί στην κατάθλιψη. Η διάρκεια της κάθεφάσης διαφέρει σημαντικά σε κάθε άτομο.

Κατάθλιψη

Χωρίς τηναπαραίτητη θεραπεία, ένα άτομο με διπολική διαταραχή μπορεί να εκδηλώσει σοβαράεπεισόδια κατάθλιψης. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν τη λύπη, το άγχος, τη μειωμένηενεργητικότητα, την απελπισία και τη δυσκολία συγκέντρωσης. Ο ασθενής μπορεί ναχάσει κάθε ενδιαφέρον σε δραστηριότητες που παλαιότερα θεωρούσε ευχάριστες. Μπορείεπίσης να χάσει ή να πάρει βάρος, να κοιμάται πολύ λίγο ή πάρα πολύ και νασκέπτεται συχνά την αυτοκτονία.

Συμπτώματα μανίας

Σε ένα μανιακόεπεισόδιο, ο ασθενής συχνά αισθάνεται ευφορία και πιστεύει πως μπορεί νακαταφέρει τα πάντα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την τόνωση του «εγώ», την ταραχή,τη μειωμένη ανάγκη ύπνου, την ομιλητικότητα, τη διάσπαση της προσοχής και τηγρήγορη ροή της σκέψης. Η απερίσκεπτη και παράτολμη συμπεριφορά, όπως ηυπερκατανάλωση, τα ερωτικά ατοπήματα, η γρήγορη οδήγηση και η κατάχρηση ουσιώνείναι επίσης συχνό φαινόμενο σε ένα επεισόδιο μανίας. Η εκδήλωση τριών ήπερισσότερων από αυτά τα συμπτώματα σε καθημερινή σχεδόν βάση για μία εβδομάδαυποδεικνύει την ύπαρξη μανιακού επεισοδίου.

Διπολική διαταραχή τύπου 1 & 2

Τα άτομα πουπάσχουν από διπολική διαταραχή τύπου 1 εκδηλώνουν μανιακά επεισόδια ή μικτάεπεισόδια (αναλύονται παρακάτω), ενώ παράλληλα παρουσιάζουν ένα ή και περισσότερα επεισόδιακατάθλιψης. Τα άτομα με διπολική διαταραχή τύπου 2 εκδηλώνουν σοβαρόταταεπεισόδια κατάθλιψης και πιο ήπιας μορφής μανία· πάσχουν από την ονομαζόμενη υπομανία, μιαπάθηση που είναι μικρότερη σε ένταση σε σχέση με τη μανία ή διαρκεί λιγότεροαπό μία εβδομάδα. Σε αυτήν την περίπτωση, το άτομο μοιάζει να είναι «η ψυχή τηςπαρέας», γεμάτο γοητεία και χιούμορ. Αισθάνεται και λειτουργεί φυσιολογικά,ακόμη κι αν οι φίλοι και οι συγγενείς παρατηρούν τις διακυμάνσεις της διάθεσης.Η υπομανία μπορεί να εκδηλώνεται πιο ήπια, μπορεί όμως να οδηγήσει στη μανία ήτην κατάθλιψη.

Μικτό επεισόδιο

Τα άτομα πουεκδηλώνουν μικτά επεισόδια βιώνουν ταυτόχρονα μανία και κατάθλιψη. Αυτό έχει ωςσυνέπεια την απρόβλεπτη συμπεριφορά, όπως λύπη κατά τη διάρκεια μιας ευχάριστηςδραστηριότητας ή υπερβολική ενεργητικότητα. Αυτού του τύπου επεισόδια είναισυχνότερα στα άτομα που έχουν εκδηλώσει διπολική συμπεριφορά σε μικρή ηλικία,ειδικότερα στην εφηβεία. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, έως και 70% των μανιοκαταθλιπτικώνεκδηλώνει μικτά επεισόδια.

Τα αίτια της διπολικής διαταραχής

Οι επιστήμονεςδεν είναι απόλυτα βέβαιοι σχετικά με τα αίτια της διπολικής διαταραχής. Η κυρίαρχηθεωρία είναι ότι οι χημικές ουσίες που υπάρχουν στον εγκέφαλο παρουσιάζουν μηφυσιολογικές διακυμάνσεις. Όταν τα επίπεδα μιας ορισμένης ουσίας ανεβαίνουνυπερβολικά ο ασθενής εκδηλώνει μανία, ενώ όταν πέφτουν πολύ χαμηλά μπορεί ναπαρουσιάσει κατάθλιψη.

Η διπολική διαταραχήείναι μια αρκετά συνήθης ψυχική νόσος. Οι συμβουλές του γιατρού και το καλό υποστηρικτικό πλαίσιο μπορούν να βοηθήσουν έναν ασθενή να έχει μια λειτουργικήζωή.