Η ανεργία & τα χρέη ένοχοι για κατάθλιψη και αυτοκτονίες - Τι λένε ΟΟΣΑ και Παγκόσμια Τράπεζα

Της Νατάσσας Ν. Σπαγαδώρου

Χθες, το επανέλαβε και η αναπληρώτρια καθηγήτρια Ψυχιατρικής ΕΚΠΑ στην Α' Ψυχιατρική Κλινική του Αιγινήτειου νοσοκομείου κυρία Μαρίνα Οικονόμου σε ομιλία της στο 2ο συνέδριο Mental Health, κατά την διάρκεια της οποίας, τόνισε εμφατικά, ότι η παρατεταμένη ύφεση και τα χρέη, αποτελούν σοβαρούς παράγοντες εκδήλωσης κατάθλιψης, βαρύτατων προβλημάτων ψυχικής υγείας ακόμη και αυτοκτονιών. Διότι η βάση των αυτοκτονιών, είναι η κατάθλιψη. Πιο επιρρεπείς στις αυτοκτονίες είναι οι άνδρες και μάλιστα νεαρής και παραγωγικής ηλικίας, χωρίς να υπολείπονται όμως και οι γυναίκες.

Μάλιστα όπως επεσήμανε, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει σε εκθέσεις του, ότι είναι αναγκαίο, να δίνονται λύσεις ουσιαστικές σε όσους ανθρώπους αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα με τα χρέη τους και τις κατασχέσεις των σπιτιών τους.

Οι αυτοκτονίες είναι ένας από τους 5 δείκτες ψυχικής υγείας, υπογράμμισε η κυρία Οικονόμου και συνέχισε:

Κάθε ποσοστιαία αύξηση της ανεργίας αναλογεί σε αύξηση της αυτοκτονίας.

Μελέτες μιλούν για οικονομικές αυτοκτονίες. Διεθνείς έρευνες δείχνουν ότι σοβαροί λόγοι για αυτοκτονία είναι τα χρέη και η κατάσχεση οικίας. Στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι περίπου 36% του πληθυσμού στην Ελλάδα, αγγίζουν στα όρια της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.

Μετά την εισαγωγή των μέτρων λιτότητας στην Ελλάδα σημειώθηκε ραγδαία αύξηση των αυτοκτονιών κατά 35%, ειδικότερα σε άντρες παραγωγικής ηλικίας. Τα υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης σημειώθηκαν τόσο στους ανέργους, όσο και στους εργαζόμενους.
Ενώ η κλασική επιδημιολογία αναγνώριζε τις γυναίκες ως μεγάλη πλειοψηφία των καταθλιπτικών ασθενών, στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια λόγω κρίσης επήλθε η μεγάλη ανατροπή. Πλέον η μεγάλη πλειοψηφία των ασθενών με κατάθλιψη είναι οι άντρες.

Η κυρία Marie-Anne Paraskevas, Senior Policy Expert στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ανέφερε ότι η Κομισιόν είχε προβλέψει αρκετά μεγάλο προϋπολογισμό για την ψυχική υγεία. Όμως η Πολιτεία δεν απορρόφησε τους αναγκαίους πόρους καθώς είχε άλλες προτεραιότητες. Πιο συγκεκριμένα είχαν προϋπολογιστεί 295 εκατ. ευρώ αποκλειστικά για την ψυχική υγεία, αλλά το Υπουργείο Υγείας θέλει κυρίως να τα διαθέσει στη δημιουργία νέων μονάδων. Δυστυχώς όμως δεν έχει γίνει κάτι ακόμα.

«Αναμένουμε ένα στρατηγικό πρόγραμμα και μελέτη για τη σωστή κατανομή των πόρων. Επίσης πρέπει, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες της ΕΕ, να συσταθεί ένα country team, αρμόδιο για τη χάραξη του στρατηγικού προγράμματος» ανέφερε η κυρία Παρασκευά. «Η Ελλάδα δυστυχώς δεν έχει κανένα λόγο στην Κομισιόν για αυτό το σοβαρό θέμα» κατέληξε η κυρία Παρασκευά.

Ο ΟΟΣΑ για την ψυχική υγεία

Η εκπρόσωπος του Τομέα Υγείας του ΟΟΣΑ κυρία Emily Hewlett, τόνισε στην ομιλία της:

Ένας πέντε συνανθρώπους μας πάσχει από ψυχική νόσο. Το κόστος αντιμετώπισης ψυχιατρικών διαταραχών φτάνει το 4% του ΑΕΠ των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ. Οι ασθενείς που έχουν ψυχική νόσο στο σχολείο έχουν αυξημένες πιθανότητες να διακόψουν τις σπουδές τους. Ένας μέσος ασθενής-εργαζόμενος αφιερώνει στην αντιμετώπιση της πάθησής του πάνω από 22 ώρες την εβδομάδα.

Έτσι, ο ΟΟΣΑ αναγνωρίζει ότι η αντιμετώπιση των ψυχικών παθήσεων είναι μείζον θέμα κοινωνικής πολιτικής των χωρών του ΟΟΣΑ. Οι κυβερνήσεις αυτών των χωρών θέλουν τη χάραξη συγκεκριμένων πολιτικών για την προστασία των εργαζόμενων ασθενών με γνώμονα την κοινωνική αλληλεγγύη. Ένα μεγάλο βήμα αποτελεί η πρόληψη, κατέληξε.

Η Παγκόσμια τράπεζα

Ο Επικεφαλής του Τομέα Υγείας της Παγκόσμιας Τράπεζας, Συντονιστής της κοινής ομάδας εργασίας της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την Ψυχική Υγεία Patricio Marquez, επεσήμανε μεταξύ άλλων:

Χαιρόμαστε ιδιαίτερα με την ανακοίνωση του νέου νομοσχεδίου για την ψυχική υγεία στην Ελλάδα από τον Υπουργό Υγείας. Η ψυχική υγεία δεν είναι απλά ένα θέμα δημόσιας υγείας, αλλά ένα πολυεπίπεδο πρόβλημα με πολλές κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις.

Οι ψυχιατρικές διαταραχές έχουν σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις. Πολλοί ασθενείς έχουν σημαντικές δυσλειτουργίες, όπως για παράδειγμα οι ασθενείς με μείζονα κατάθλιψη και αυτοκτονικό ιδεασμό.

«Χαμένες θέσεις εργασίας, και απουσία από τη δουλειά, λόγω της φύσης μίας ψυχικής νόσου μειώνουν την παραγωγικότητα. Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν 300 εκατ. καταθλιπτικοί εκ των οποίων τα 20 εκατ. είναι έφηβοι» δήλωσε ο κ. Marquez.

Ακόμα και η αντιμετώπιση ήπιων διαταραχών όπως οι αγχώδεις διαταραχές και η ήπια κατάθλιψη έχουν σημαντικό αντίκτυπο στα συστήματα υγείας, πόσο μάλλον οι σοβαρότερες διαταραχές όπως οι ψυχωτικές διαταραχές. «Το συνολικό κόστος της ψυχικής υγείας θα φτάσει μέχρι το 2030 τα 6 τρις δολάρια. Το 60% αυτού του κόστους είναι έμμεσα κόστη, όπως χαμένες θέσεις εργασίας και ανάγκη για στήριξη των ασθενών στο σπίτι τους» τόνισε ο κ. Marquez.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι πολύ φτωχές χώρες δαπανούν μόλις 8 σεντς του δολαρίου κατά αναλογία γενικού πληθυσμού για τις ψυχικές παθήσεις. Ειδικότερα:

- Οι φτωχές χώρες δαπανούν 0,34 σεντς του δολαρίου το χρόνο

- Οι μεσαίου εισοδήματος χώρες δαπανούν 1,2 δολάρια και

- Οι οικονομικά αναπτυγμένες φτάνουν τα 3,9 δολάρια το χρόνο

Διαβάστε ακόμη:

Η Ελλάδα στα χρόνια της κρίσης: Ανισότητες, λοιμώδη νοσήματα, αυτοκτονίες & δολοφονίες

Ξανθός: Επανεκκίνηση της ψυχικής υγείας - 300 μόνιμες προσλήψεις, έμφαση σε παιδιά & εφήβους