Επιθετικοί αιματολογικοί καρκίνοι: Θετική γνωμοδότηση σε θεραπεία της Novartis

Η Novartis ειδικότερα, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι η Επιτροπή Φαρμάκων για Ανθρώπινη Χρήση (CHMP) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA) έδωσε θετική γνωμοδότηση για την έγκριση του tisagenlecleucel (γνωστό στο παρελθόν με την ονομασία CTL019) – μιας καινοτόμου εφάπαξ θεραπείας που αξιοποιεί τα Τ κύτταρα του ίδιου του ασθενούς για την καταπολέμηση του καρκίνου.

Η θετική γνωμοδότηση συμπεριλαμβάνει δύο κακοήθειες Β κυττάρων: Β οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία (ALL) που είναι ανθεκτική, υποτροπιάζουσα μετά από μεταμόσχευση ή σε δεύτερη ή μεταγενέστερη υποτροπή σε ασθενείς ηλικίας μέχρι 25 ετών, και διάχυτο από Β μεγάλα κύτταρα λέμφωμα (DLBCL) που παρουσιάζει υποτροπή ή ανθεκτικότητα (r/r) έπειτα από δύο ή περισσότερες γραμμές συστημικής θεραπείας σε ενήλικες.

«Η θετική γνωμοδότηση της CHMP για το tisagenlecleucel αποτελεί ορόσημο για τους παιδιατρικούς και ενήλικες ασθενείς με επιθετικούς αιματολογικούς καρκίνους στην Ευρώπη», ανέφερε η Liz Barrett, Διευθύνουσα Σύμβουλος του Τμήματος Ογκολογίας της Novartis. «Αυτή η θεραπεία που αλλάζει ουσιαστικά την πορεία της νόσου, βοηθά στην αντιμετώπιση μιας σημαντικής ακάλυπτης ανάγκης και η Novartis είναι υπερήφανη που η ηγετική θέση μας στην καινοτομία των CAR-T κυττάρων θα κάνει ουσιαστική διαφορά στους ασθενείς στην ΕΕ».

Σε περίπτωση που εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το tisagenlecleucel θα είναι η πρώτη θεραπεία με CAR-T λεμφοκύτταρα που θα είναι διαθέσιμη στην Ευρωπαϊκή Ένωση για δύο αιματολογικές κακοήθειες: για το Διάχυτο από Β μεγάλα κύτταρα λέμφωμα (DLBCL) και για την Β οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία (B-cell ALL).

Τόσο η B-cell ALL όσο και το DLBCL είναι επιθετικές κακοήθειες με σημαντικά θεραπευτικά κενά για τους ασθενείς. Στην Ευρώπη, η Β οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία (ALL) αντιστοιχεί σε ποσοστό περίπου 80% των περιστατικών λευχαιμίας μεταξύ παιδιών, και για αυτούς τους ασθενείς που υποτροπιάζουν, η πρόγνωση είναι πτωχή. Αυτό το χαμηλό ποσοστό επιβίωσης ισχύει παρόλο που οι ασθενείς μπορούν να υποβληθούν σε διάφορες θεραπείες, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται η χημειοθεραπεία, η ακτινοθεραπεία, η στοχευμένη θεραπεία ή η μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων και τονίζει την ανάγκη νέων θεραπευτικών επιλογών. Το Διάχυτο από Β Μεγάλα Κύτταρα Λέμφωμα (DLBCL) είναι η συνηθέστερη μορφή Λεμφώματος Μη Hodgkin, που αντιστοιχεί σε ποσοστό μέχρι και 40% όλων των περιστατικών παγκοσμίως. Για τους ασθενείς με υποτροπή ή για όσους δεν ανταποκρίνονται στην αρχική θεραπεία, υπάρχουν περιορισμένες θεραπευτικές επιλογές που να παρέχουν ανταποκρίσεις με διάρκεια, ενώ τα ποσοστά επιβίωσης είναι χαμηλά για την πλειονότητα των ασθενών λόγω μη καταλληλότητάς τους για αυτόλογη μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων (ASCT) ή λόγω αποτυχίας της χημειοθεραπείας διάσωσης ή της αυτόλογης μεταμόσχευσης.

Η θετική γνωμοδότηση της CHMP βασίζεται σε δύο βασικές, διεθνείς, πολυκεντρικές μελέτες Φάσης ΙΙ με χορηγό τη Novartis, την ELIANA και την JULIET, στις οποίες συμμετείχαν ασθενείς από την Ευρώπη, τις ΗΠΑ, την Αυστραλία, τον Καναδά και την Ιαπωνία.

Η συνεργασία της Novartis και του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια έχει οδηγήσει σε ιστορικά ορόσημα στη θεραπεία με CAR-T λεμφοκύτταρα από το 2012, στα οποία συγκαταλέγονται η έναρξη των πρώτων, διεθνών δοκιμών με CAR-T κύτταρα, ο χαρακτηρισμός PRIME (Φάρμακο Προτεραιότητας) που έχει δοθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων στο tisagenlecleucel για παιδιατρικούς ασθενείς με υποτροπιάζουσα/ανθεκτική Β οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία (B-cell ALL) και η έγκριση του tisagenlecleucel για δύο διακριτές ενδείξεις από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των Ηνωμένων Πολιτειών.

«Το tisagenlecleucel ήδη αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε συγκεκριμένους τύπους λευχαιμίας και λεμφώματος στις Ηνωμένες Πολιτείες και μας δείχνει ότι οι εξατομικευμένες κυτταρικές θεραπείες αποτελούν ένα εξαιρετικά ισχυρό εργαλείο στον αγώνα κατά του καρκίνου», είπε ο Carl June, MD, Καθηγητής στην Έδρα Ανοσοθεραπείας Richard W. Vague στο Τμήμα Παθολογοανατομίας και Εργαστηριακής Ιατρικής και Διευθυντής του Κέντρου Κυτταρικών Ανοσοθεραπειών στο Ογκολογικό Κέντρο Abramson. «Χαιρόμαστε ιδιαίτερα που βλέπουμε ότι, μέσω της συνεργασίας μας με τη Novartis, οι γιατροί σε περισσότερες χώρες ανά τον κόσμο μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτή την καινοτόμο και πρωτοποριακή θεραπεία CAR-T κυττάρων για να βελτιώσουν την έκβαση της θεραπείας των ασθενών τους».

Η ELIANA είναι η πρώτη παιδιατρική, διεθνής προς έγκριση μελέτη θεραπείας με CAR-T κύτταρα, δίνοντας θεραπεία σε ασθενείς σε 25 κέντρα στις Ηνωμένες Πολιτείες, στον Καναδά, στην Αυστραλία, στην Ιαπωνία και σε χώρες της ΕΕ, στις οποίες περιλαμβάνονται οι Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία και Νορβηγία. Η JULIET είναι η πρώτη πολυκεντρική, διεθνής προς έγκριση μελέτη για το tisagenlecleucel σε ενήλικες ασθενείς με ανθεκτικό/υποτροπιάζον Διάχυτο από Β Μεγάλα Κύτταρα Λέμφωμα (r/r DLBCL).

Η JULIET είναι επίσης η μεγαλύτερη, διεθνής μελέτη που αξιολογεί τη θεραπεία με CAR-T κύτταρα σε ασθενείς με DLBCL, στην οποία συμμετέχουν ασθενείς από 27 ερευνητικά κέντρα σε 10 χώρες και συγκεκριμένα στις Ηνωμένες Πολιτείες, στον Καναδά, στην Αυστραλία, στην Ιαπωνία και σε χώρες της ΕΕ, στις οποίες περιλαμβάνονται οι Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Νορβηγία και Ολλανδία.

Η πλατφόρμα παραγωγής CAR-T κυττάρων της Novartis περιλαμβάνει την κρυοσυντήρηση, (τη διαδικασία κατάψυξης κυττάρων που έχουν ληφθεί από τον ίδιο τον ασθενή προκειμένου να συντηρηθούν), γεγονός που δίνει στους ιατρούς την ευελιξία να αποφασίσουν πότε θα πραγματοποιήσουν τη λήψη κυττάρων του ασθενούς και την έγχυση του tisagenlecleucel με βάση την κατάσταση κάθε ασθενούς, και επιτρέπει την εξατομικευμένη προσέγγιση της θεραπείας σε παγκόσμια κλίμακα.

«Η σημερινή θετική γνωμοδότηση από την Επιτροπή Φαρμάκων για Ανθρώπινη Χρήση (CHMP) σηματοδοτεί μια πραγματικά συναρπαστική στιγμή για όσους έχουν πληγεί από αυτούς τους δύο τύπους προχωρημένων και επιθετικών κακοηθειών των Β κυττάρων», ανέφερε ο Δρ. Ulrich Jäger, Καθηγητής Αιματολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βιέννης και Επικεφαλής του Τμήματος Αιματολογίας στο Γενικό Νοσοκομείο της Πόλης της Βιέννης. «Οι Ευρωπαίοι ασθενείς και ιατροί περιμένουν με ανυπομονησία τον ερχομό του tisagenlecleucel, καθώς θα επιφέρει σημαντική πρόοδο στο θεραπευτικό τοπίο για αυτούς τους ασθενείς με πτωχή πρόγνωση».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξετάσει τώρα τη σύσταση της CHMP, προκειμένου να εκδώσει την τελική της απόφαση, η οποία θα ισχύει για το σύνολο των 28 κρατών μελών της ΕΕ καθώς και για την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία.
«Αυτή η απόφαση της CHMP φέρνει μια καινοτόμο επιλογή πιο κοντά στους Ευρωπαίους ασθενείς οι οποίοι έχουν εξαντλήσει τις περισσότερες από τις εναλλακτικές θεραπείες», δήλωσε ο Zack Pemberton-Whiteley, Πρόεδρος του Διεθνούς Δικτύου Υποστήριξης για την Οξεία Λευχαιμία και Διευθυντής Εκστρατειών και Υποστήριξης στην οργάνωση Leukaemia Care. «Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η θεραπεία CAR-T κυττάρων μπορεί να είναι κατάλληλη για περιορισμένη ομάδα ασθενών. Η συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας προκειμένου να επιτευχθεί η ασφαλής και έγκαιρη πρόσβαση στη θεραπεία για όσους τη χρειάζονται θα είναι ζωτικής σημασίας».
Επιπλέον αιτήσεις για την έγκριση του tisagenlecleucel εξετάζονται από τις ρυθμιστικές αρχές στον Καναδά, στην Ελβετία, στην Αυστραλία και στην Ιαπωνία.

Σχετικά με την CAR-T θεραπεία

Η θεραπεία με CAR-T κύτταρα είναι διαφορετική από τα συνήθη μικρά μόρια ή τις βιολογικές θεραπείες επειδή παράγεται για τον κάθε ασθενή ξεχωριστά χρησιμοποιώντας τα δικά του κύτταρα. Κατά τη διαδικασία της θεραπείας, λαμβάνονται τα Τ λεμφοκύτταρα από το αίμα του ασθενούς και επαναπρογραμματίζονται στο εργαστήριο ώστε να δημιουργηθούν Τ κύτταρα που έχουν κωδικοποιηθεί γενετικά ώστε να αναγνωρίζουν και να καταπολεμούν τα καρκινικά κύτταρα του ασθενούς και άλλα Β κύτταρα που εκφράζουν ένα συγκεκριμένο αντιγόνο.

Ηγετική θέση της Novartis στην Ανοσο-Ογκολογία

Η Novartis βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της ερευνητικής ανοσοκυτταρικής θεραπείας, ως η πρώτη φαρμακευτική εταιρεία η οποία έχει ξεκινήσει παγκόσμιες δοκιμές με CAR-T κύτταρα, έχει επενδύσει σημαντικά στην έρευνα των CAR-T και έχει συνεργαστεί με πρωτοπόρους του κλάδου. Το tisagenlecleucel, η πρώτη εγκεκριμένη θεραπεία CAR-T κυττάρων, είναι ο ακρογωνιαίος λίθος αυτής της στρατηγικής. Προγράμματα ενεργούς έρευνας βρίσκονται σε εξέλιξη, τα οποία στοχεύουν άλλες αιματολογικές κακοήθειες και συμπαγείς όγκους και περιλαμβάνουν προσπάθειες που εστιάζονται στα επόμενης γενιάς CAR-T κύτταρα με εξελιγμένα προγράμματα παραγωγής και γονιδιακά επεξεργασμένα κύτταρα.