Πόσους καλούς φίλους «αντέχει» ο εγκέφαλός μας;
Ερχόμαστε καθημερινά σε επαφή με ανθρώπους στο χώρο εργασίας μας, στο δρόμο ή στα καταστήματα που ψωνίζουμε, ενώ τα διαδικτυακά κοινωνικά δίκτυα μας επιτρέπουν να επικοινωνούμε με δεκάδες ή και εκατοντάδες διαφορετικά άτομα μέσα στην ημέρα.
Πόσοι από αυτούς τους ανθρώπους μπορούν να μπουν τελικά στη λίστα των «εκλεκτών» και να τους... ανακηρύξουμε καλούς μας φίλους;
Την απάντηση δίνει ο διακεκριμένος ανθρωπολόγος Ρόμπιν Ντάνμπαρ από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Ο Ντάνμπαρ ξεκίνησε να μελετά τις κοινωνικές σχέσεις στις αρχές της δεκαετίας του ’90 και είχε υποστηρίξει ότι ο άνθρωπος μπορεί να διατηρήσει κοινωνικές επαφές το πολύ με 150 άτομα, χωρίς βέβαια όλοι αυτοί να θεωρούνται καλοί φίλοι.
Τώρα, χάρη στην τεχνολογία και περίπου 35 εκατομμύρια (ανυποψίαστους) εθελοντές, κατάφερε να επιβεβαιώσει τους ισχυρισμούς του και να ενισχύσει τη θεωρία του σχετικά με τα «κοινωνικά όρια».
Σύμφωνα με τον Ντάνμπαρ, οι κοινωνικές δυνατότητες του ανθρώπου επιτρέπουν να έχει κοινωνικές συναναστροφές με 150 άτομα περίπου, όμως από αυτά μόλις 5 μπορούν να θεωρηθούν «κολλητοί».
Ο Ντάνμπαρ στήριξε αρχικά τη θεωρία του στη μελέτη –και συγκεκριμένα στο μέγεθος– του ανθρώπινου εγκεφάλου. Βάσει των παρατηρήσεών του, είχε «προβλέψει» την κοινωνική σφαίρα των 150 φίλων και γνωστών. Δοκιμές με πραγματικούς ανθρώπους επιβεβαίωσαν τη θεωρία αυτή, με τον ερευνητή να διευκρινίζει ότι η κοινωνική σφαίρα κάθε ανθρώπου χωρίζεται σε διαφορετικά επίπεδα συναισθηματικής εγγύτητας.
Στο πρώτο επίπεδο βρίσκονται οι 5 πιο καλοί μας φίλοι, αμέσως μετά υπάρχει το επίπεδο που περιλαμβάνει 10 αρκετά καλούς φίλους, αμέσως μετά βρίσκεται το επίπεδο των 35 λιγότερο κοντινών φίλων μας και, τέλος, κατατάσσονται οι 100 πιο κοντινοί γνωστοί μας.
Πρόσφατη μελέτη που δημοσίευσε διαδικτυακά ο Ντάνμπαρ στην Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του Κορνέλ παρουσιάζει τα τεκμήρια που επιβεβαιώνουν τελικά τη θεωρία του ερευνητή.
Στο πλαίσιο της μελέτης, ο Ντάνμπαρ και οι συνεργάτες του συνέλεξαν πληροφορίες από δημόσια αρχεία κλήσεων κινητής τηλεφωνίας. Τα αρχεία περιελάμβαναν συνολικά 6 δισεκατομμύρια τηλεφωνικές κλήσεις που έγιναν από 35 εκατομμύρια ανθρώπους σε κάποια χώρα της Ευρώπης (δεν διευκρινίζεται ποια) το 2007. Οι ερευνητές ανέλυσαν με ποιον μιλούσε ο κάθε χρήστης και πόσο συχνά.
Αποκλείοντας τα επαγγελματικά και γρήγορα τηλεφωνήματα και περιλαμβάνοντας μόνο άτομα που είχαν συνομιλήσει με τουλάχιστον 100 άλλους ανθρώπους, το τελικό δείγμα περιελάμβανε 27.000 χρήστες. Τα άτομα αυτά συνομιλούσαν κατά μέσο όρο με 130 άλλα άτομα, κάνοντας 3.500 κλήσεις το χρόνο (περίπου 10 την ημέρα).
Εφαρμόζοντας ειδικούς αλγόριθμους στην ανάλυση των αποτελεσμάτων, επιβεβαιώθηκαν τα επίπεδα εγγύτητας που είχε εξ αρχής προτείνει ο Ντάνμπαρ: στο πρώτο επίπεδο φάνηκε να υπάρχουν 4,1 άτομα, στο δεύτερο 11, στο τρίτο 29,8 και στο τελευταίο 128,9.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ερευνητές έλαβαν υπ’ όψιν το βαθμό εξωστρέφειας των χρηστών και δεν εντόπισαν διαφορές ως προς τον αριθμό των καλών φίλων ή των επιπέδων εγγύτητας.
Διαβάστε επίσης:
Οι καλοί φίλοι καλύτεροι κι από τη... μορφίνη!
