Γιατί ανεβαίνει η πίεση το βράδυ

Για πολλούς ανθρώπους, είναι συνήθως χαμηλότερη το πρωί και υψηλότερη το βράδυ. Αν και είναι φυσιολογικό η αρτηριακή πίεση να αλλάζει κατά τη διάρκεια της ημέρας με βάση τις δραστηριότητες, το στρες και τα πρότυπα ύπνου, μια σημαντική απότομη αύξηση το βράδυ θα μπορούσε να είναι σημάδι ενός υποκείμενου προβλήματος υγείας. Η κατανόηση του γιατί συμβαίνει αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε την αρτηριακή σας πίεση πιο αποτελεσματικά και να μειώσετε τον κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών, όπως καρδιακές παθήσεις και εγκεφαλικό.

Αυτό το άρθρο εξηγεί γιατί αυξάνεται η αρτηριακή πίεση το βράδυ, τους παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτήν και τι μπορείτε να κάνετε για να διαχειριστείτε καλύτερα την πίεσή σας το βράδυ.

1. Κιρκάδιος ρυθμός και αρτηριακή πίεση

Ο κιρκάδιος ρυθμός, γνωστός και ως “εσωτερικό ρολόι” του σώματος, ρυθμίζει πολλές φυσιολογικές διεργασίες, συμπεριλαμβανομένης της αρτηριακής πίεσης. Κανονικά, η αρτηριακή πίεση ακολουθεί ένα καθημερινό μοτίβο: τείνει να είναι χαμηλότερη κατά τη διάρκεια της νύχτας και νωρίς το πρωί και αυξάνεται καθώς ξυπνάτε και γίνεστε ενεργοί.

Ωστόσο, ορισμένα άτομα εμφανίζουν έναν αμβλύ ή αντίστροφο κιρκάδιο ρυθμό, όπου η αρτηριακή τους πίεση αυξάνεται τη νύχτα αντί να μειώνεται. Αυτό το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την κατανόηση του γιατί η αρτηριακή πίεση αυξάνεται το βράδυ για μερικούς ανθρώπους.

Τι είναι ο κιρκάδιος ρυθμός:

Ο κιρκάδιος ρυθμός ελέγχει το χρόνο των σωματικών λειτουργιών, όπως ο ύπνος, η απελευθέρωση ορμονών και η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.

Η πρωινή αρτηριακή πίεση είναι συνήθως χαμηλότερη λόγω της μειωμένης σωματικής δραστηριότητας και των ηρεμιστικών επιδράσεων του ύπνου, ενώ τα βραδινά επίπεδα μπορεί να αυξηθούν λόγω αυξημένης δραστηριότητας, στρες και ορμονικών διακυμάνσεων.

2. Βραδινό στρες και αρτηριακή πίεση

Ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους για την αύξηση της αρτηριακής πίεσης το βράδυ είναι η αύξηση του στρες (συναισθηματική καταπόνηση). Στρεσογόνοι παράγοντες όπως η εργασία, οι οικογενειακές ευθύνες ή άλλες συναισθηματικές προκλήσεις, μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένη αρτηριακή πίεση. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για άτομα που πασχίζουν να χαλαρώσουν μετά από μια κουραστική μέρα.

Πώς το άγχος επηρεάζει την αρτηριακή πίεση:

• Το άγχος προκαλεί την απελευθέρωση κορτιζόλης, μιας ορμόνης που αυξάνει την αρτηριακή πίεση, συστέλλοντας τα αιμοφόρα αγγεία και αυξάνοντας τον καρδιακό ρυθμό.
• Το βραδινό στρες μπορεί να προκαλέσει προσωρινή αύξηση της αρτηριακής πίεσης εάν δεν αντιμετωπιστεί σωστά.

Τι μπορείτε να κάνετε:

• Εξασκηθείτε σε τεχνικές χαλάρωσης το βράδυ, όπως βαθιά αναπνοή, γιόγκα ή διαλογισμό.
• Ενσωματώστε την άσκηση νωρίτερα μέσα στην ημέρα, για να μειώσετε το βραδινό στρες και να μειώσετε την αρτηριακή πίεση.

3. Κακός ύπνος και αρτηριακή πίεση

Ένας άλλος παράγοντας που συμβάλλει στις απογευματινές αυξήσεις της αρτηριακής πίεσης είναι ο κακής ποιότητας ή ελλιπής ύπνος. Ο ύπνος είναι απαραίτητος για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και της συνολικής καρδιαγγειακής υγείας. Όταν δεν κοιμάστε αρκετά ή αντιμετωπίζετε διακοπτόμενο ύπνο, η αρτηριακή σας πίεση μπορεί να παραμείνει αυξημένη, ιδιαίτερα το βράδυ και κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Η επίδραση του ύπνου στην αρτηριακή πίεση:

• Η έλλειψη ύπνου μπορεί να αυξήσει τη δραστηριότητα του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, γεγονός που οδηγεί σε υψηλότερη αρτηριακή πίεση.
• Η κακή ποιότητα ύπνου επηρεάζει επίσης την παραγωγή ορμονών, ειδικά εκείνων που είναι υπεύθυνες για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και της ισορροπίας των υγρών.

Τι μπορείτε να κάνετε:

• Επιδιώξτε 7-9 ώρες ποιοτικού ύπνου κάθε βράδυ, για να βοηθήσετε στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.
• Δημιουργήστε μια χαλαρωτική ρουτίνα πριν τον ύπνο και αποφύγετε την καφεΐνη ή τον χρόνο μπροστά σε οθόνες για τουλάχιστον μία ώρα πριν πάτε στο κρεβάτι.

4. Ορμονικές αλλαγές και αρτηριακή πίεση

Οι ορμόνες παίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. Οι βραδινές αιχμές της αρτηριακής πίεσης μπορεί μερικές φορές να συνδέονται με ορμονικές διακυμάνσεις. Για παράδειγμα, η ορμόνη αλδοστερόνη, η οποία ρυθμίζει την ισορροπία νατρίου και νερού, μπορεί να προκαλέσει κατακράτηση υγρών και αύξηση της αρτηριακής πίεσης εάν είναι αυξημένη το βράδυ.

Ορμονικοί παράγοντες που επηρεάζουν την αρτηριακή πίεση:

• Η αλδοστερόνη αυξάνει την κατακράτηση αλατιού και νερού, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερη αρτηριακή πίεση.
• Η κορτιζόλη (η ορμόνη του στρες) κορυφώνεται φυσικά το πρωί, αλλά το χρόνιο στρες ή οι ακανόνιστες συνήθειες ύπνου μπορεί να προκαλέσουν αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης το βράδυ, συμβάλλοντας σε αυξήσεις της αρτηριακής πίεσης.

Τι μπορείτε να κάνετε:

• Λάβετε ιατρική αξιολόγηση για τυχόν υποκείμενες ορμονικές ανισορροπίες, ιδιαίτερα εάν έχετε ιστορικό ενδοκρινικών διαταραχών.
• Εξασκηθείτε σε τεχνικές μείωσης του στρες και εξασφαλίστε καλές πρακτικές/συνήθειες ύπνου για ρύθμιση της κορτιζόλης και άλλων ορμονών.

5. Μη ελεγχόμενες αιχμές υπέρτασης και αρτηριακής πίεσης

Για άτομα με υπέρταση (υψηλή αρτηριακή πίεση), οι βραδινές αιχμές μπορεί να είναι σημάδι ότι η αρτηριακή πίεση δεν ελέγχεται καλά. Η υπέρταση είναι συχνά παρούσα χωρίς εμφανή συμπτώματα, αλλά χωρίς θεραπεία, μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνιες καρδιαγγειακές επιπλοκές.

Γιατί η υπέρταση προκαλεί βραδινές αιχμές πίεσης:

• Τα άτομα με ανεξέλεγκτη υπέρταση μπορεί να παρουσιάσουν αυξήσεις της αρτηριακής πίεσης το βράδυ, ειδικά εάν δεν λαμβάνουν τα φάρμακά τους με συνέπεια ή δεν ακολουθούν άλλες συνιστώμενες αλλαγές στον τρόπο ζωής.
• Τα φάρμακα που λαμβάνονται το πρωί μπορεί να εξαφανιστούν μέχρι το βράδυ, οδηγώντας σε αύξηση των επιπέδων της αρτηριακής πίεσης.

Τι μπορείτε να κάνετε:

• Διασφαλίστε τη συνεπή χρήση των φαρμάκων για την αρτηριακή πίεση, όπως σας έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός σας.
• Παρακολουθείτε τακτικά την αρτηριακή σας πίεση σε διαφορετικές ώρες της ημέρας, για να εντοπίσετε τυχόν σημαντικές αλλαγές.
• Πραγματοποιήστε αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η μείωση της πρόσληψης νατρίου, η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας και η διαχείριση του βάρους.

6. Διατροφικοί παράγοντες αυξημένης πίεσης το βράδυ

Το τι τρώτε επηρεάζει την αρτηριακή σας πίεση και ορισμένες τροφές μπορεί να συμβάλλουν σε αύξηση της αρτηριακής πίεσης το βράδυ. Τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο, το αλκοόλ και η καφεΐνη είναι γνωστό ότι ανεβάζουν προσωρινά την αρτηριακή πίεση.

Τι πρέπει να αποφεύγετε το βράδυ:

• Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο (επεξεργασμένα τρόφιμα, σούπες σε κονσέρβες, αλμυρά σνακ).
• Καφεΐνη (καφές, αναψυκτικά, ενεργειακά ποτά).
• Αλκοόλ (μπορεί να προκαλέσει βραχυπρόθεσμες αυξήσεις της αρτηριακής πίεσης).

Τι μπορείτε να κάνετε:

• Επιλέξτε μια χαμηλή σε νάτριο (αλάτι) διατροφή και αποφύγετε τα βαριά γεύματα κοντά στην ώρα του ύπνου.
• Περιορίστε την κατανάλωση καφεΐνης και αλκοόλ, ειδικά αργά το απόγευμα και το βράδυ.

Σύνοψη

Οι διακυμάνσεις της αρτηριακής πίεσης κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι φυσιολογικές, αλλά οι σημαντικές αιχμές το βράδυ μπορεί να σηματοδοτούν υποκείμενα προβλήματα υγείας. Το άγχος, η κακή ποιότητα ύπνου, οι ορμονικές αλλαγές, η μη ελεγχόμενη υπέρταση και οι διατροφικοί παράγοντες μπορούν όλα να συμβάλουν στις βραδινές αυξήσεις της αρτηριακής πίεσης. Για να διαχειριστείτε αυτές τις αιχμές, εστιάστε στην μείωση του στρες, στη βελτίωση του ύπνου, στην τακτική σωματική δραστηριότητα και στις υγιεινές διατροφικές συνήθειες.

Εάν παρατηρήσετε συχνές απογευματινές αιχμές στην αρτηριακή σας πίεση, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε γιατρό, για να αντιμετωπίσετε πιθανές υποκείμενες αιτίες και να διασφαλίσετε ότι η αρτηριακή σας πίεση παραμένει εντός υγιούς εύρους.

Πηγές:
webmd.com
healthline.com
verywellfit.com
ncbi.nlm.nih.gov
mayoclinic.org