Τι πρέπει να ξέρετε για τη σχέση εμμηνόπαυσης και άνοιας

Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες αντιμετωπίζουν τριπλάσιο κίνδυνο να αναπτύξουν Αλτσχάιμερ σε σύγκριση με τους άνδρες.

Για να βρουν τι μπορεί να συμβάλλει σε αυτό, οι ειδικοί ανέλυσαν στοιχεία για 896 γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, οι οποίες υποβλήθηκαν σε δημογραφικές, γνωστικές και συμπεριφορικές αξιολογήσεις.

Τους ζητήθηκε να καταγράψουν τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσής τους, όπως ακανόνιστες περιόδους, εξάψεις, ρίγη, κολπική ξηρότητα, αύξηση βάρους, επιβράδυνση μεταβολισμού, νυχτερινές εφιδρώσεις, προβλήματα ύπνου, διαταραχές διάθεσης, απροσεξία ή λήθη ή οτιδήποτε άλλο.

Η γνωστική λειτουργία μετρήθηκε με τη χρήση μιας κλίμακας που αξιολογεί τις αλλαγές στη μνήμη, τη γλώσσα, τις οπτικοχωρικές και αντιληπτικές ικανότητες, τον προγραμματισμό, την οργάνωση και την εκτελεστική λειτουργία.

Επιπλέον, αξιολογήθηκαν τα νευροψυχιατρικά συμπτώματα με τη χρήση μιας κλίμακας που εστιάζει στις συναισθηματικές και συμπεριφορικές αλλαγές.

Η ανάλυση αποκάλυψε ότι οι γυναίκες που ανέφεραν μεγαλύτερο αριθμό συμπτωμάτων σημείωσαν χειρότερη βαθμολογία στα γνωστικά τεστ και ήταν πιο πιθανό να εμφανίσουν σημάδια νευροψυχιατρικών προβλημάτων καθώς γερνούσαν.

Οι ερευνητές δήλωσαν ότι η απώλεια των οιστρογόνων, τα οποία πέφτουν κατακόρυφα κατά την εμμηνόπαυση, θα μπορούσε να εξηγήσει αυτή τη σχέση.

Η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης (HRT), η οποία χρησιμοποιείται συχνά για τη διαχείριση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, βρέθηκε ότι συνδέεται με λιγότερα νευροψυχιατρικά συμπτώματα στο μέλλον, αλλά δεν είχε την ίδια επίδραση στη γνωστική λειτουργία.

Η καθηγήτρια Anne Corbett, από το Πανεπιστήμιο του Exeter, δήλωσε: «Οι αλλαγές στη γνωστική λειτουργία αποτελούν μέρος της φυσιολογικής διαδικασίας γήρανσης και συχνά δεν είναι κάτι ανησυχητικό. Γνωρίζουμε ωστόσο ότι η νόσος Αλτσχάιμερ αρχίζει πολύ πριν από τη διάγνωση και ο εντοπισμός των πρώτων παραγόντων που επηρεάζουν την εξέλιξή της είναι ζωτικής σημασίας για να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να έχουν πρόσβαση στην καλύτερη δυνατή θεραπεία και υποστήριξη.
Η μελέτη αυτή υποδηλώνει ότι η φάση της εμμηνόπαυσης θα μπορούσε να είναι μια σημαντική περίοδος για την εκτίμηση του κινδύνου άνοιας. Είναι σημαντικό ωστόσο να διευκρινιστεί ότι ο κίνδυνος άνοιας περιλαμβάνει πολλούς διαφορετικούς παράγοντες.
Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε σε αυτό το στάδιο πόσο μεγάλη επίδραση έχουν πραγματικά τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης και χρειάζονται περισσότερες έρευνες προτού μπορέσουμε να πούμε με βεβαιότητα αν η σοβαρότητα της εμμηνόπαυσης θα πρέπει να θεωρηθεί σημαντικός παράγοντας κινδύνου. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι ο καλύτερος τρόπος για να μειώσουμε τον κίνδυνο άνοιας είναι να παραμείνουμε σωματικά δραστήριοι, να διατηρήσουμε ένα υγιές βάρος και να διαχειριστούμε άλλα προβλήματα υγείας».

Ο Δρ. Zahinoor Ismail, από το Πανεπιστήμιο του Calgary, δήλωσε ότι είναι «συναρπαστικό» το γεγονός ότι φαίνεται να υπάρχει σύνδεση μεταξύ των συμπτωμάτων που βιώνει μια γυναίκα στην εμμηνόπαυση και των επακόλουθων αλλαγών στη νόηση και τη συμπεριφορά. Οι άνθρωποι πρέπει να γνωρίζουν ότι η εμμηνόπαυση και η νόσος Αλτσχάιμερ συνδέονται και ότι η έγκαιρη εξέταση του κινδύνου άνοιας μπορεί να δώσει χρόνο για περισσότερες προληπτικές παρεμβάσεις. Αυτές οι παρεμβάσεις δεν περιλαμβάνουν μόνο τη διαχείριση των ορμονών αλλά και των παραγόντων αγγειακού κινδύνου, τη μείωση της φλεγμονής λόγω της δυτικής διατροφής και την απαλλαγή από περιβαλλοντικές τοξίνες, τη βελτιστοποίηση της υγείας του εντέρου και την υποστήριξη των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων».

Σχολιάζοντας τη μελέτη, η Aimee Spector, καθηγήτρια κλινικής ψυχολογίας της γήρανσης στο University College του Λονδίνου, δήλωσε ότι θα μπορούσαν να υπάρχουν «πολλοί πιθανοί λόγοι» για τους οποίους οι γυναίκες με περισσότερα συμπτώματα εμμηνόπαυσης μπορεί να εμφανίσουν γνωστικές αλλαγές, όπως κατάθλιψη ή σωματικές παθήσεις.

«Δεν νομίζω ότι η μελέτη μπορεί να μας πει κάτι για τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης και τον κίνδυνο άνοιας, καθώς τα υποκειμενικά γνωστικά προβλήματα δεν υποδηλώνουν ότι το άτομο έχει ή θα πάθει άνοια», πρόσθεσε η ίδια.

Η Δρ. Sheona Scales, διευθύντρια έρευνας στο Alzheimer's Research UK, δήλωσε ότι η έρευνα «συμβάλλει στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η εμμηνόπαυση μπορεί να σχετίζεται με την υγεία του εγκεφάλου των γυναικών στο μέλλον».

Αν και «δεν δείχνει ότι οι γυναίκες αυτές είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν άνοια».

«Ορισμένα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, όπως η "ομίχλη εγκεφάλου" ή η λήθη, είναι παρόμοια με τα συμπτώματα της πρώιμης άνοιας. Απαιτούνται μακροπρόθεσμες μελέτες για να καθοριστεί αν οι αλλαγές που σχετίζονται με την εμμηνόπαυση, έχουν μόνιμες επιπτώσεις και αν παρεμβάσεις όπως η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης θα μπορούσαν να διαδραματίσουν προστατευτικό ρόλο. Δεδομένου ότι οι γυναίκες αποτελούν τα δύο τρίτα των ανθρώπων που ζουν με άνοια στο Ηνωμένο Βασίλειο, είναι ζωτικής σημασίας να επενδύσουμε σε μελέτες που διερευνούν γιατί οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν την πάθηση».

Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Plos One.