Έμφραγμα και εγκεφαλικό: Ποια αντισυλληπτικά αυξάνουν τον κίνδυνο
Κάποιες ορμόνες αντισύλληψης συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου και εμφράγματος, διαπιστώνει νέα μεγάλη μελέτη από τη Δανία, η οποία βασίζεται σε αρχεία συνταγών για την ακριβέστερη εκτίμηση διαφόρων προϊόντων σε σχέση με προηγούμενες μελέτες.
Οι υψηλότερες εκτιμήσεις κινδύνου αφορούσαν τα προϊόντα που περιέχουν οιστρογόνα, ειδικά τον κολπικό δακτύλιο και το δερματικό επίθεμα.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι ο απόλυτος κίνδυνος παραμένει χαμηλός, αλλά δεδομένης της ευρείας χρήσης αυτών των προϊόντων και της σοβαρότητας των συγκεκριμένων παθήσεων, υποστηρίζουν ότι οι κλινικοί γιατροί θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους αυτούς τους πιθανούς κινδύνους κατά τη συνταγογράφησή τους.
Σχεδόν 250 εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως εκτιμάται ότι χρησιμοποιούν ορμονική αντισύλληψη. Προηγούμενες μελέτες έχουν υποδηλώσει πιθανό αυξημένο κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου και καρδιακής προσβολής λόγω της χρήσης τους, αλλά τα ευρήματα ήταν ασυνεπή.
Υπάρχει επίσης έλλειψη στοιχείων σχετικά με τις επιδράσεις των διαφόρων συνδυασμών ορμονών, τον τρόπο λήψης τους (π.χ. χάπια, εμφυτεύματα, ενέσεις, κολπικοί δακτύλιοι ή δερματικά επιθέματα) και για πόσο χρονικό διάστημα.
Για να καλύψουν αυτό το κενό γνώσης, οι ερευνητές παρακολούθησαν τα εθνικά αρχεία συνταγών για περισσότερες από δύο εκατομμύρια Δανές ηλικίας 15-49 ετών από το 1996 έως το 2021 προκειμένου να διαπιστώσουν αν η χρήση σύγχρονων ορμονικών αντισυλληπτικών αυξάνει τον κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου και καρδιακής προσβολής σε σύγκριση με τη μη χρήση.
Οι διαφορετικοί τύποι αντισύλληψης που συμπεριέλαβαν ήταν συνδυασμός χαπιών οιστρογόνων-προγεστερόνης, κολπικοί δακτύλιοι, επιθέματα, χάπια μόνο με προγεστερόνη, ενδομήτριες συσκευές, υποδόρια εμφυτεύματα και ενδομυϊκές ενέσεις.
Αποκλείστηκαν όσες είχαν ιστορικό θρομβώσεων, καρκίνου, ηπατικής νόσου, νεφρικής νόσου, συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών, ενδομητρίωσης ή θεραπείας υπογονιμότητας, χρησιμοποιούσαν ψυχιατρική φαρμακευτική αγωγή, ορμονοθεραπεία ή είχαν υποβληθεί σε υστερεκτομή.
Καταγράφηκαν οι περιπτώσεις ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου και καρδιακής προσβολής και λήφθηκαν υπόψη άλλοι παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάσουν την κατάσταση, όπως η ηλικία, το μορφωτικό επίπεδο και οι παθήσεις, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και ο διαβήτης.
Το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο ορμονικό αντισυλληπτικό -το συνδυασμένο χάπι οιστρογόνων-προγεστερόνης- συσχετίστηκε με διπλάσιο κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου και καρδιακής προσβολής, που μεταφράζεται σε ένα επιπλέον εγκεφαλικό επεισόδιο για κάθε 4.760 γυναίκες που χρησιμοποιούσαν το συνδυασμένο χάπι για ένα έτος και ένα επιπλέον καρδιακό επεισόδιο για κάθε 10.000 γυναίκες ανά έτος χρήσης.
Τα αντισυλληπτικά μόνο με προγεστερόνη, συμπεριλαμβανομένων των χαπιών και των εμφυτευμάτων, συνδέθηκαν με ελαφρώς αυξημένο κίνδυνο, αν και χαμηλότερο από τα συνδυασμένα χάπια. Τα μη στοματικά συνδυασμένα αντισυλληπτικά, όπως ο κολπικός δακτύλιος και το επίθεμα, είχαν υψηλότερους σχετικούς κινδύνους, με τον κολπικό δακτύλιο να αυξάνει τον κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου 2,4 φορές και τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής 3,8 φορές, ενώ το επίθεμα αύξησε τον κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου 3,4 φορές.
Το ενδομήτριο σύστημα μόνο με προγεστερόνη ήταν το μόνο ορμονικό αντισυλληπτικό που δεν συνδέθηκε με αυξημένο κίνδυνο, καθιστώντας αυτή την επιλογή ασφαλέστερη για την καρδιαγγειακή υγεία. Η διάρκεια χρήσης δεν φάνηκε να επηρεάζει τον κίνδυνο.
«Παρόλο που οι απόλυτοι κίνδυνοι ήταν χαμηλοί, οι κλινικοί γιατροί θα πρέπει να συμπεριλάβουν τον πιθανό κίνδυνο αρτηριακής θρόμβωσης στην αξιολόγηση των οφελών και των κινδύνων κατά τη συνταγογράφηση ορμονικής αντισυλληπτικής μεθόδου», είναι το συμπέρασμα των ερευνητών.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση The BMJ.
