Πολυκυστικές ωοθήκες και παχυσαρκία: Ένας επικίνδυνος συνδυασμός

Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) χαρακτηρίζεται από αυξημένα επίπεδα ανδρικών ορμονών, αραιές ή ακανόνιστες περιόδους και σχηματισμό μικρών κύστεων στις ωοθήκες.

Νέα μελέτη του Νορβηγικού Πανεπιστημίου Επιστημών και Τεχνολογίας διαπίστωσε ότι οι γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) και παχυσαρκία, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να γεννήσουν μωρά με χαμηλότερο βάρος, μικρότερο μήκος και περίμετρο κεφαλιού.

Στη μελέτη, 390 παιδιά που γεννήθηκαν από γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες, συγκρίθηκαν με περίπου 70.000 παιδιά από τη νορβηγική μελέτη Mother, Father and Child Cohort Study (MoBa).

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι κατά μέσο όρο, τα μωρά που γεννήθηκαν από μητέρες με πολυκυστικές ωοθήκες ζύγιζαν λιγότερο, ήταν μικρότερα και είχαν μικρότερη περίμετρο κεφαλής κατά τη γέννηση. Αυτό συνέβαινε ιδιαίτερα όταν οι μητέρες ήταν παχύσαρκες, δηλαδή είχαν ΔΜΣ πάνω από 30.

Η συνύπαρξη PCOS και παχυσαρκίας έχει τις χειρότερες επιπτώσεις

«Σε γυναίκες φυσιολογικού βάρους με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, διαπιστώνουμε μόνο χαμηλότερο βάρος γέννησης στα παιδιά σε σύγκριση με τις γυναίκες που δεν έχουν πολυστικές ωοθήκες. Αντίθετα, τα παιδιά που γεννιούνται από μητέρες με παχυσαρκία ζυγίζουν λιγότερο, είναι μικρότερα και έχουν μικρότερη περίμετρο κεφαλιού. Η παχυσαρκία επιβαρύνει περαιτέρω τις μητέρες που έχουν πολυκυστικές ωοθήκες καθώς και τα παιδιά τους», δήλωσε η καθηγήτρια Eszter Vanky από το Τμήμα Κλινικής και Μοριακής Ιατρικής του πανεπιστημίου.

Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών είναι μια ασθένεια που ακολουθεί τις γυναίκες για όλη τους τη ζωή και μπορεί να προκαλέσει διάφορες μεταβολικές ασθένειες και προβλήματα, όπως διαβήτη, υψηλή αρτηριακή πίεση και παχυσαρκία. Οι γυναίκες με το σύνδρομο έχουν γενικά περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν υπέρβαρο και παχυσαρκία.

«Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι ότι οι γυναίκες που είναι γενικά υπέρβαρες και παίρνουν πολύ βάρος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, έχουν συνήθως αυξημένο κίνδυνο να γεννήσουν μεγάλα μωρά. Αυτό ισχύει και για τις γυναίκες που αναπτύσσουν διαβήτη κύησης.

«Κατά μέσο όρο, οι γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες έχουν υψηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος, παίρνουν περισσότερο βάρος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και το 25% αναπτύσσουν διαβήτη κύησης. Ωστόσο, το αποτέλεσμα είναι το αντίθετο: οι γυναίκες αυτές γεννούν μωρά που είναι μικρότερα από τον μέσο όρο. Ακόμα δεν ξέρουμε το γιατί, αλλά βλέπουμε ότι επηρεάζεται ο πλακούντας τους», δήλωσε η Vanky.

Παρόλο που ο πλακούντας σε αυτές τις γυναίκες είναι μικρότερος σε μέγεθος, φαίνεται να παρέχει περισσότερα θρεπτικά συστατικά σε σχέση με το σωματικό βάρος του μωρού σε σύγκριση με έναν φυσιολογικό πλακούντα. Οι ερευνητές τον χαρακτηρίζουν «πλακούντα σε υπερδιέγερση».

«Ο πλακούντας παρέχει θρεπτικά συστατικά στο μωρό μέσω του ομφάλιου λώρου. Στις γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες, βλέπουμε ότι ο πλακούντας είναι γενικά μικρότερος σε μέγεθος. Ταυτόχρονα, πρέπει να παρέχει όλα όσα χρειάζεται το μωρό, οπότε πρέπει να δουλέψει πολύ σκληρά για να ανταποκριθεί σε αυτές τις απαιτήσεις. Μερικές φορές, όμως, ο πλακούντας δεν μπορεί να συμβαδίσει, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε πλακουντιακή ανεπάρκεια και, σε σπάνιες περιπτώσεις, σε θάνατο του εμβρύου», δήλωσε η Vanky. Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν γιατί συμβαίνει αυτό.

«Κάνουμε πολλές υποθέσεις, αλλά δεν νομίζω ότι έχουμε οριστική απάντηση. Παλαιότερα πιστεύαμε ότι η αιτία συνδέεται με τα υψηλά επίπεδα των ανδρικών σεξουαλικών ορμονών, αλλά δεν έχουμε καταφέρει να συνδέσουμε πλήρως τα δύο. Γνωρίζουμε επίσης ότι οι γυναίκες με PCOS έχουν ελαφρώς διαφορετικό ανοσολογικό προφίλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης», δήλωσαν οι ερευνητές.

Παρακολούθηση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι πρόκειται για σημαντικές πληροφορίες τόσο για τις πάσχουσες γυναίκες όσο και για τους επαγγελματίες υγείας.

«Ένα νεογέννητο μωρό δεν είναι μια λευκή πλάκα. Μεγάλο μέρος της μακροπρόθεσμης υγείας μας εγκαθιδρύεται στη μήτρα. Δεν παίζουν ρόλο μόνο τα γονίδια αλλά και το περιβάλλον της μήτρας», εξήγησε η Vanky.

Οι ερευνητές θέλουν να μάθουν περισσότερα για το τι συμβαίνει στην υγεία των παιδιών.

«Ποιες είναι οι συνέπειες της διάγνωσης συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών στη μητέρα για το παιδί; Υπάρχει κάτι που μπορεί να γίνει πριν ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ώστε οι μέλλουσες μητέρες με PCOS να μην παίρνουν υπερβολικό βάρος; Μπορεί να υπάρξει παρακολούθηση και καλή ρύθμιση της γλυκόζης ώστε το παιδί να έχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα; Όλα αυτά εξαρτώνται από τη γνώση περισσότερων στοιχείων για την κατάσταση της μητέρας», δήλωσε η Vanky.

Επηρεάζεται καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής

Οι ερευνητές παρακολούθησαν επίσης ορισμένα από τα παιδιά όταν ήταν 7 ετών.

«Είδαμε ότι τα παιδιά που γεννήθηκαν από μητέρες με πολυκυστικές ωοθήκες είχαν γενικά μεγαλύτερη κεντρική παχυσαρκία, δηλαδή είχαν μεγαλύτερη περίμετρο μέσης», δήλωσε η Vanky.

Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που γεννιούνται από μητέρες με PCOS διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν υπέρβαρο και παχυσαρκία σε νεαρή ηλικία. Έρευνες έχουν επίσης δείξει ότι το χαμηλό βάρος γέννησης συνδέεται με την ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2 και καρδιαγγειακών παθήσεων αργότερα στη ζωή.

«Βλέπουμε διαφορές στα παιδιά ήδη από την ηλικία των επτά ή οκτώ ετών, όπου τα παιδιά που γεννιούνται από μητέρες με PCOS έχουν μεγαλύτερη περίμετρο μέσης και υψηλότερο ΔΜΣ. Δείχνουν μικρά σημάδια ότι η μητέρα τους έχει PCOS. Επομένως, μπορεί να είναι πλεονέκτημα να γνωρίζουμε περισσότερα γι' αυτό, ώστε να μπορούμε να παρέχουμε καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο ζωής και τη διατροφή», δήλωσε η Vanky.

Τα ευρήματα δημοσιεύονται στην επιστημονική επιθεώρηση JAMA Network Open.