ΥΓΕΙΑ

Παιδικό τραύμα: Πώς επηρεάζει τον εγκέφαλο

Σινάνη Αικατερίνη

Η μεγαλύτερη μελέτη που έχει γίνει παγκοσμίως για το πώς το παιδικό τραύμα επηρεάζει τον εγκέφαλο, προσφέρει νέες ελπίδες στους επιζώντες.

Παιδικό τραύμα: Πώς επηρεάζει τον εγκέφαλο

Με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης, οι ερευνητές επανεξέτασαν εκατοντάδες τομογραφίες εγκεφάλων ανθρώπων που βίωσαν κακοποίηση και οξύ συναισθηματικό πόνο ως παιδιά.

Η μελέτη, με επικεφαλής τους ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Essex, διαπίστωσε ότι το τραύμα αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται ο νεαρός εγκέφαλος και επηρεάζει τομείς, όπως είναι η επίλυση προβλημάτων και η ενσυναίσθηση.

Η επικεφαλής της μελέτης, Δρ. Μέγκαν Κλαμπούντε, κλινική παιδοψυχολόγος και λέκτορας ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Έσσεξ, δήλωσε ότι τα ευρήματα θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην ανάπτυξη μιας νέας θεραπείας για την αναστροφή των επιπτώσεων των παιδικών τραυμάτων.

«Επί του παρόντος, οι επιστημονικά τεκμηριωμένες θεραπείες για το παιδικό τραύμα επικεντρώνονται κυρίως στην αντιμετώπιση των αρνητικών σκέψεων και την αποφυγή του εναύσματος του τραύματος. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό μέρος της θεραπείας. Ωστόσο, η μελέτη μας αποκάλυψε ότι αντιμετωπίζουμε μόνο ένα μέρος του προβλήματος. Ακόμα και αν ένα παιδί δεν σκέφτεται τις τραυματικές του εμπειρίες, ο εγκέφαλός του θα συνεχίσει να τις επεξεργάζεται. Αυτό επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεται και αισθάνεται κανείς για τον εσωτερικό του κόσμο και επηρεάζει επίσης την ικανότητα ενσυναίσθησης και δημιουργίας σχέσεων» εξήγησε.

Οι ερευνητές εξέτασαν 14 μελέτες που αφορούσαν περισσότερα από 580 παιδιά.

Επανεξέτασαν εκατοντάδες μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου ανθρώπων που βίωσαν κακοποίηση και οξύ συναισθηματικό πόνο κατά την παιδική τους ηλικία. Αυτή η διαδικασία αναδεικνύει τη ροή του αίματος σε διάφορα κέντρα, δείχνοντας τη νευρολογική δραστηριότητα. Οι ερευνητές εντόπισαν μια σημαντική διαφορά στο δίκτυο προεπιλεγμένης λειτουργίας (DMN) και στα κεντρικά εκτελεστικά δίκτυα (CEN)-δύο μεγάλης κλίμακας εγκεφαλικά συστήματα- των παιδιών που έχουν βιώσει τραύμα. Το DMN και η οπίσθια νησίδα εμπλέκονται στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται το σώμα τους, τον εαυτό τους και τους εσωτερικούς τους προβληματισμούς.

Νέες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι το DMN παίζει σημαντικό ρόλο στα περισσότερα προβλήματα ψυχικής υγείας και μπορεί να επηρεάζεται από την εμπειρία παιδικού τραύματος. Το CEN είναι επίσης πιο ενεργό σε αυτά τα παιδιά, πράγμα που σημαίνει ότι τα άτομα με ιστορικό τραύματος τείνουν να αναβιώνουν τις τρομακτικές εμπειρίες τους αργότερα στη ζωή τους.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως οι επιζώντες, ακόμη και αν δεν είχαν εμφανή συμπτώματα διαταραχής μετατραυματικού στρες, εξακολουθούσαν να επηρεάζονται από το τραυματικό γεγονός που είχαν βιώσει.

«Τώρα φαίνεται ότι οι τρέχουσες θεραπείες χάνουν ένα σημαντικό μέρος του παζλ. Πρέπει επίσης να εξετάσουν πώς το τραύμα επηρεάζει το σώμα, την αίσθηση του εαυτού και τις διαπροσωπικές σχέσεις. Αυτή η μελέτη δίνει ελπίδα γιατί οι σωστές θεραπείες μπορούν να βοηθήσουν στην αναστροφή αυτής της επανασύνδεσης του εγκεφάλου» κατέληξε η ερευνήτρια.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Biological Psychiatry Cognitive Neuroscience and Neuroimaging.