Καρκίνος στόματος: Πρώιμα σημάδια – Με ποιες ενέργειες προλαμβάνεται

Ο καρκίνος του στόματος αναπτύσσεται στην στοματική κοιλότητα ή στον λαιμό και αποτελεί περίπου το 3% όλων των τύπων καρκίνου.

Πρώιμα σημάδια καρκίνου του στόματος

Το να ξέρετε τα πρώιμα συμπτώματα του καρκίνου του στόματος θα σας βοηθήσει να τον εντοπίσετε και να τον αντιμετωπίσετε εγκαίρως, κάτι που σημαίνει πολύ καλύτερα αποτελέσματα. Τα πρώιμα συμπτώματα είναι:

• πόνος ή αιμορραγία στο στόμα
• λευκά ή κόκκινα μπαλώματα στο στόμα
• μπαλώματα, πληγές ή εξογκώματα στον λαιμό
• πόνος στο αυτί
• πονόλαιμος που δεν υποχωρεί
• εξόγκωμα στο λαιμό
• πρήξιμο γνάθου
• μούδιασμα στο στόμα ή τη γλώσσα
• προβλήματα με το μάσημα, την ομιλία ή την κίνηση της γνάθου ή της γλώσσας

6 βήματα για την πρόληψη του καρκίνου του στόματος

Ορισμένοι παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του στόματος πέραν του ελέγχου σας. Η κοινωνικοοικονομική κατάσταση, η γενετική προδιάθεση, η ηλικία και το φύλο είναι τέτοιοι παράγοντες.

Και ενώ αυτοί οι παράγοντες μπορεί να είναι εκτός ελέγχου, μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο με άλλους τρόπους. Ακολουθούν έξι που πρέπει να γνωρίζετε.

1. Αποφύγετε το κάπνισμα

Το κάπνισμα είναι ο υπ' αριθμόν ένα παράγοντας κινδύνου για καρκίνο του στόματος. Ο πολύ υψηλός κίνδυνος δεν περιορίζεται στα παραδοσιακά τσιγάρα, αλλά ισχύει και για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα.

Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, οι καπνιστές έχουν 5-10 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρκίνο του στόματος σε σύγκριση άτομα που δεν κάπνισαν ποτέ. Όσο περισσότερο καπνό χρησιμοποιείτε, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος.

Αυτό συμβαίνει επειδή οι χημικές ουσίες στον καπνό και τα προϊόντα καπνού είναι καρκινογόνες. Όταν χρησιμοποιείτε καπνό, οι ιστοί στο στόμα και στον λαιμό σας εκτίθενται στους καρκινογόνους παράγοντες. Μπορούν να προκαλέσουν τον σχηματισμό καρκίνου και στη συνέχεια να εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματός σας.

Η απόφαση να σταματήσετε ή να μην κάνετε χρήση του καπνού θα μειώσει τις πιθανότητες εμφάνισης πολλών τύπων καρκίνου και όχι μόνο καρκίνου του στόματος.

2. Αποφύγετε το αλκοόλ

Οι περισσότεροι καρκίνοι του στόματος οφείλονται στο κάπνισμα ή στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Και οι δύο συνήθειες μαζί αυξάνουν τις πιθανότητές σας ακόμη περισσότερο.

Αν και το καθαυτό αλκοόλ δεν περιέχει καρκινογόνες ουσίες που μπορούν να προκαλέσουν άμεσα καρκίνο του στόματος, μπορεί να επηρεάσει την επένδυση του στόματός σας, καθιστώντας σας πιο επιρρεπείς στις επιπτώσεις των καρκινογόνων ουσιών.

Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου των ΗΠΑ, το αλκοόλ έχει τις ακόλουθες επιδράσεις στον κίνδυνο καρκίνου του στόματος:

• Οι μέτριοι πότες έχουν σχεδόν διπλάσια πιθανότητα καρκίνου του στόματος και του λαιμού.
• Όσοι πίνουν πολύ έχουν πέντε φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του στόματος και του λαιμού και 2,6 φορές περισσότερες πιθανότητες για καρκίνο του λάρυγγα.

3. Κάντε τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο

Ένας άλλος τρόπος για να προστατευτείτε είναι να κάνετε τακτικές οδοντιατρικές εξετάσεις.

Υπάρχει συσσχέτιση μεταξύ οδοντικών παθήσεων και καρκίνου του στόματος. Αν και η χρήση καπνού μπορεί να προκαλέσει πολλά οδοντικά προβλήματα, ακόμη και εκείνα που δεν προκύπτουν από τη χρήση καπνού, συνδέονται με καρκίνο του στόματος. Η τακτική οδοντιατρική φροντίδα μπορεί να σας βοηθήσει να διατηρήσετε το στόμα σας υγιές και να προστατέψετε τα δόντια σας.

Μια μελέτη του 2021 διαπίστωσε ότι η περιοδοντική νόσος μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα ορισμένων ειδών καρκίνου του στόματος. Οι ερευνητές εξέτασαν τα δεδομένα και διαπίστωσαν ότι τα κρούσματα ακανθοκυτταρικού καρκινώματος του στόματος αυξάνονταν σε αναλογία με τη σοβαρότητα της οδοντικής νόσου.

Οι τακτικοί έλεγχοι μπορούν επίσης να σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε τον καρκίνο του στόματος νωρίτερα. Κατά την επίσκεψή σας, ο οδοντίατρός σας μπορεί να είναι σε θέση να εντοπίσει πρώιμα κόκκινα σημάδια καρκίνου του στόματος. Οι προκαρκινικές αναπτύξεις μπορεί να εμφανιστούν ως γκρίζες ή λευκές κηλίδες που δεν θα αποκολληθούν όταν ξύνονται (λευκοπλακία) ή ανυψωμένα κόκκινα σημάδια που αιμορραγούν εύκολα όταν ξύνονται (ερυθροπλασία).

Οι γιατροί μπορούν να αφαιρέσουν και να κάνουν βιοψία και τους δύο τύπους για να δουν εάν έχετε καρκίνο του στόματος. Ο προληπτικός έλεγχος και η έγκαιρη θεραπεία συνήθως οδηγούν σε καλύτερα αποτελέσματα.

4. Εμβολιαστείτε κατά του HPV

Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) είναι μια σεξουαλικά μεταδιδόμενη νόσος που μπορεί να μεταδοθεί στο στόμα και τον λαιμό σας μέσω του στοματικού σεξ.

Σε έως και το 90% περιπτώσεων, ο HPV εξαφανίζεται από μόνος του. Όταν δεν το κάνει, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα όπως καρκίνους των γεννητικών οργάνων ή του λαιμού. Μπορεί να χρειαστούν χρόνια ή δεκαετίες για να αναπτυχθεί καρκίνος που σχετίζεται με τον HPV.

Ο HPV προκαλεί τους περισσότερους καρκίνους του λαιμού και οι σχετικές διαγνώσεις αυξάνονται.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πολλοί οργανισμοί υγείας συνιστούν τον εμβολιασμό κατά του HPV. Το εμβόλιο λειτουργεί καλύτερα σε προεφήβους και έως την ηλικία των 26 ετών. Είναι λιγότερο αποτελεσματικό μετά την ηλικία των 26 ετών, επειδή οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ήδη εκτεθεί στον ιό μέχρι τότε.

5. Περιορίστε την έκθεσή σας στην υπεριώδη ακτινοβολία

Το ηλιακό φως μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο για καρκίνο του στόματος, ειδικά για καρκίνο των χειλιών. Ο καρκίνος των χειλιών είναι πιο συχνός σε άτομα που περνούν πολύ χρόνο στον ήλιο ή κάνουν υπαίθριες εργασίες.

Για να προστατέψετε τα χείλη και το δέρμα σας από την υπεριώδη ακτινοβολία, λάβετε υπόψη τα ακόλουθα:

• Περιορίστε την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, ειδικά σε περιόδους μέγιστης υπεριώδους ακτινοβολίας.
• Αποφύγετε τα σολάριουμ.
• Χρησιμοποιήστε ένα lip balm με δείκτη προστασίας από τον ήλιο (SPF) 30 ή μεγαλύτερο.

6. Ακολουθήστε μια υγιεινή διατροφή

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό που τρώτε τακτικά παίζει ρόλο στις πιθανότητές σας να αναπτύξετε καρκίνο του στόματος.

Μια ανασκόπηση του 2021 διαπίστωσε ότι μια πλούσια σε τροφές με αντιοξειδωτικά και άλλα θρεπτικά συστατικά διατροφή βοηθά στην πρόληψη του καρκίνου του στόματος, αν και χρειάζεται περισσότερη μελέτη για να μάθουμε ακριβώς το πώς και το γιατί.

Οι συγγραφείς της ανασκόπησης διαπίστωσαν ότι ο κίνδυνος μειώνεται με μια διατροφή πλούσια σε αυτά τα τρόφιμα:

• λαχανικά
• φρούτα
• πράσινο τσάι
• κουρκουμίνη
• τροφές που περιέχουν βιταμίνη C
• κόκκινα φρούτα όπως τα σταφύλια
• τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε φυλλικό οξύ

Διαπίστωσαν επίσης ότι μια προφλεγμονώδης διατροφή μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του στόματος. Μια προφλεγμονώδης διατροφή περιέχει πολλά:

• κόκκινα κρέατα
• τηγανητά φαγητά
• ζαχαρούχα τρόφιμα και ποτά που ανεβάζουν γρήγορα το σάκχαρο στο αίμα