Πάρκινσον: Πώς βοηθά η έντονη άσκηση στην πρόληψη και την επιβράδυνση της νόσου

Η μελέτη που φέρει τον τίτλο «Η εντατική άσκηση βελτιώνει τα κινητικά και γνωστικά συμπτώματα στη νόσο του Πάρκινσον αποκαθιστώντας τη συναπτική πλαστικότητα» και διεξήχθη από το Καθολικό Πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο της Ρώμης και την Πολυκλινική A. Gemelli IRCCS, σε συνεργασία με πολλά ερευνητικά ινστιτούτα, όπως το San Raffaele Telematic University Rome, CNR, TIGEM, Πανεπιστήμιο του Μιλάνου και άλλα, δείχνει ότι θα μπορούσε να ανοίξει μια νέα θεραπευτική οδός χωρίς τη χρήση φαρμάκων.

Ο συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής Νευρολογίας στο Καθολικό Πανεπιστήμιο, Paolo Calabresi, δήλωσε: «Ανακαλύψαμε ένα μηχανισμό που δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ, μέσω του οποίου η άσκηση που εκτελείται στα πρώιμα στάδια της ασθένειας, συνδέεται με ευεργετική επίδραση στον έλεγχο της κίνησης που μπορεί να διαρκέσει με την πάροδο του χρόνου ακόμα και μετά την αναστολή της προπόνησης. Στο μέλλον, θα είναι δυνατό να εντοπιστούν νέοι θεραπευτικοί στόχοι και λειτουργικοί δείκτες που θα ληφθούν υπόψη για την ανάπτυξη μη φαρμακευτικών θεραπειών που θα υιοθετηθούν σε συνδυασμό με τις τρέχουσες φαρμακευτικές θεραπείες».

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η εντατική σωματική δραστηριότητα σχετίζεται με αυξημένη παραγωγή ενός σημαντικού αυξητικού παράγοντα, του εγκεφαλικού νευροτροφικού παράγοντα (BDNF).

Οι συγγραφείς μπόρεσαν να αναπαράγουν αυτό το φαινόμενο σε πειραματόζωα τα οποία ακολούθησαν πρωτόκολλο εκπαίδευσης σε διάδρομο διάρκειας τεσσάρων εβδομάδων. Τα πειραματόζωα είχαν νόσο του Πάρκινσον πρώιμου σταδίου και φάνηκε για πρώτη φορά, ότι αυτός ο νευροτροφικός παράγοντας καθορίζει τα ευεργετικά αποτελέσματα της φυσικής δραστηριότητας στον εγκέφαλο.

Η μελέτη επιβεβαιώνει τη νευροπροστατευτική επίδραση της άσκησης χρησιμοποιώντας μια διεπιστημονική προσέγγιση που χρησιμοποιεί διαφορετικές τεχνικές για τη μέτρηση των βελτιώσεων της επιβίωσης των νευρώνων, της πλαστικότητας του εγκεφάλου, του κινητικού ελέγχου και της οπτικοχωρικής γνωστικής λειτουργίας.

Το κύριο εύρημα, που παρατηρήθηκε ως αποτέλεσμα των καθημερινών προπονήσεων σε διάδρομο, είναι η μείωση της εξάπλωσης των παθολογικών συσσωματωμάτων άλφα-συνουκλεΐνης, η οποία στη νόσο του Πάρκινσον οδηγεί στη σταδιακή και προοδευτική δυσλειτουργία των νευρώνων σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου.

Η νευροπροστατευτική επίδραση της φυσικής δραστηριότητας σχετίζεται με την επιβίωση των νευρώνων που απελευθερώνουν τον νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη και με την επακόλουθη ικανότητα των ραβδωτών νευρώνων να εκφράζουν μια μορφή εξαρτώμενης από ντοπαμίνη πλαστικότητας, παράμετροι που βλάπτει η ασθένεια.

Ως αποτέλεσμα, ο κινητικός έλεγχος και η οπτικοχωρική αντίληψη, διατηρούνται στα πειραματόζωα που κάνουν έντονη άσκηση.

Οι νευροεπιστήμονες ανακάλυψαν επίσης ότι ο εγκεφαλικός νευροτροφικός παράγοντας, του οποίου τα επίπεδα αυξάνονται με την άσκηση, αλληλεπιδρά με τον υποδοχέα NMDA του γλουταμικού, ενός υποδοχέα διέγερσης, επιτρέποντας στους νευρώνες να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στα ερεθίσματα, με αποτελέσματα που διατηρούνται και μετά την άσκηση.

Ο καθηγητής Paolo Calabresi είπε: «Η ερευνητική μας ομάδα συμμετέχει σε μια κλινική δοκιμή για να ελέγξει εάν η εντατική άσκηση μπορεί να εντοπίσει νέους δείκτες για την παρακολούθηση της επιβράδυνσης της εξέλιξης της νόσου σε ασθενείς πρώιμου σταδίου και το προφίλ της εξέλιξης της νόσου. Καθώς η νόσος του Πάρκινσον χαρακτηρίζεται από σημαντικά νευροφλεγμονώδη και νευροάνοσα συστατικά, τα οποία παίζουν βασικό ρόλο στα πρώιμα στάδια της νόσου, η έρευνα θα συνεχίσει να διερευνά τη συμμετοχή των νευρογλοιακών κυττάρων, εξαιρετικά εξειδικευμένων ομάδων κυττάρων που παρέχουν φυσική και χημική υποστήριξη στους νευρώνες και το περιβάλλον τους. Αυτό θα μας επιτρέψει να εντοπίσουμε μοριακούς και κυτταρικούς μηχανισμούς που βρίσκονται πίσω από τις παρατηρούμενες ευεργετικές επιδράσεις».

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Science Advances.