9 παθήσεις των ματιών & πώς θα προστατεύσετε την όρασή σας

Μετά τα 50 οι περισσότεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν αλλαγές στην όρασή τους. Γι' αυτό είναι σημαντικό να θωρακίσουμε την υγεία των ματιών μας και να επισκεπτόμαστε μια φορά τον χρόνο τον οφθαλμίατρό μας για έλεγχο.

Τα σημαντικότερα προβλήματα της όρασης

Τα πιο σημαντικά προβλήματα των ματιών είναι η πρεσβυωπία, ο καταρράκτης, η αμετρωπία, το τράχωμα, η oγκοκερκίαση ή τύφλωση των ποταμών (παρασιτική λοίμωξη), το γλαύκωμα, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, και ο εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας.

Πρεσβυωπία*: Είναι η συχνότερη διαθλαστική πάθηση η οποία αναπτύσσεται σταδιακά. Μετά τα 35 ξεκινά η εκφυλιστική διαδικασία στον κρυσταλλοειδή φακό του ματιού, ο οποίος αρχίζει και γίνεται σκληρότερος και μεγαλύτερος, ενώ στα 50 σχεδόν όλοι οι άνθρωποι πάσχουν από πρεσβυωπία.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Δυσκολία στην ανάγνωση σε κοντινή απόσταση
• Αίσθημα καύσου ή και πονοκέφαλος μετά από πολύωρη ενασχόληση σε υπολογιστή
• Δυσκολία στην οδήγηση

Οι συντηρητικοί τρόποι αντιμετώπισής της περιλαμβάνουν τη χρήση γυαλιών και φακών επαφής. Μπορεί να πραγματοποιηθεί επέμβαση με λέιζερ (διαθλαστική) η οποία αλλάζει το σχήμα του κερατοειδούς και η ένθεση ενδοφακού (γίνεται αντικατάσταση του φυσικού φακού του ματιού).

Καταρράκτης: Η πιο συχνή αιτία τύφλωσης μετά τα 60 είναι ο καταρράκτης καθώς ο φυσικός φακός του ματιού σταδιακά θαμπώνει. Σε κάποιες περιπτώσεις ο παθολογικός καταρράκτης μπορεί να εμφανιστεί και σε μικρότερες ηλικίες. Πέραν του καταρράκτη που συνδέεται με την ηλικία, ασθένειες όπως η ατοπική δερματίτιδα και ο σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να τον προκαλέσουν. Επίσης, ένας τραυματισμός του ματιού αλλά και τα κορτικοστεροειδή και η πιλοκαρπίνη συμβάλουν στη δημιουργία του.

Στη συγκεκριμένη πάθηση γίνονται χημικές αλλαγές στην πρωτεΐνη του φακού που έχουν ως συνέπεια την ελάττωση της διαφάνειάς του, την σκλήρυνση και τη θόλωσή του. Στην αρχή ο οφθαλμίατρος θα συστήσει γυαλιά, ωστόσο η επέμβαση αποτελεί μονόδρομο.

Τα συμπτώματα του καταρράκτη περιλαμβάνουν:

• Θάμπωμα με προοδευτική μείωση της όρασης
• Λάμψεις και αντανακλάσεις γύρω από ορισμένα αντικείμενα
• Εξασθενημένη αντίληψη χρωμάτων
• Ενόχληση στον ήλιο
• Δυσκολία στη βραδινή οδήγηση

Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια: Είναι η κύρια αιτία απώλειας όρασης στις ανεπτυγμένες χώρες που οφείλεται σε αιμορραγικά επεισόδια. Το αρρύθμιστο σάκχαρο στο αίμα, η αρτηριακή υπέρταση και η υπερλιπιδαιμία (αύξηση των λιπιδίων) επιταχύνουν ή και επιδεινώνουν την εμφάνιση της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας.

Αρχικά ο πάσχων εμφανίζει αλλοιώσεις στα τριχοειδή αγγεία του αμφιβληστροειδούς προκαλώντας διαρροή μικροσκοπικών ποσοτήτων αίματος, λιπιδίων και υγρού που οδηγούν σε εξιδρώματα. Όταν το υγρό διαρρέει προκαλείται οίδημα του αμφιβληστροειδούς. Αν το υγρό συσσωρευτεί στην ωχρά κηλίδα στο κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδούς θα προκληθεί μείωση της όρασης.

Εκφύλιση της ωχράς κηλίδας: Υπάρχουν δύο τύποι η ξηρή και η υγρή. Στη συγκεκριμένη πάθηση καταστρέφεται η περιοχή που είναι υπεύθυνη για τη συγκέντρωση των φωτεινών ακτίνων και ερεθισμάτων που εκπέμπει το περιβάλλον, στον οπτικό φλοιό του εγκεφάλου. Εμφανίζεται μετά τα 60 έτη και πέραν από την κληρονομικότητα, ένοχες αιτίες θεωρούνται το κάπνισμα, η αυξημένη αρτηριακή πίεση, η υπερχοληστεραιμία, η παχυσαρκία, η έκθεση στον ήλιο χωρίς προστασία και η διατροφή.

Τα συμπτώματα της ωχράς κηλίδας περιλαμβάνουν:

• Οι ευθείες γραμμές φαίνονται παραμορφωμένες η κυματοειδείς
• Θόλωση της όρασης (μπορεί να προκληθεί μόνιμο μαύρο τμήμα στο οπτικό πεδίο σε προχωρημένο στάδιο)
• Δυσκολία στο διάβασμα
• Αιμορραγία (η όραση πέφτει κατακόρυφα εντός λίγων ωρών)

Γλαύκωμα: Αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες τύφλωσης, σε παγκόσμια κλίμακα. Η πάθηση οδηγεί σε προοδευτική βλάβη του οπτικού νεύρου και καθώς η πάθηση εξελίσσεται χαρακτηρίζεται από απώλεια περιφερειακής όρασης.

Δυστυχώς, πρόκειται για μια ύπουλη πάθηση καθώς τις περισσότερες φορές διαγιγνώσκεται τυχαία σε οφθαλμολογικό έλεγχο.

Οι τύποι του γλαυκώματος είναι το χρόνιο γλαύκωμα της ανοικτής γωνίας (η πιο συνηθισμένη μορφή), το γλαύκωμα κλειστής γωνίας που αντιμετωπίζεται με laser, το δευτεροπαθές που είναι αποτέλεσμα τραυματισμού ή οφθαλμικής πίεσης στο μάτι και το συγγενές στο οποίο τα παιδιά που γεννιούνται με την εν λόγω πάθηση παρουσιάζουν εφόρου ζωής θολά μάτια, φωτοευαισθησία και δακρύρροια.

Τράχωμα: Η βακτηριακή λοίμωξη που προκαλεί την πάθηση αποτελεί και την πρώτη αιτία τύφλωσης σε παγκόσμια κλίμακα. Η νόσος είναι μεταδοτική και το βακτήριο που ευθύνεται μεταδίδεται από τα μάτια στα βλέφαρα, στις εκκρίσεις της μύτης και του λαιμού.

Τα συμπτώματα του τραχώματος περιλαμβάνουν:

• Κνησμό
• Φλεγμονή των ματιών
• Φωτοευαισθησία
• Θολή όραση
• Πόνος στα μάτια
• Βλεννώδεις εκκρίσεις από τους οφθαλμούς
• Ορατά εξογκώματα στα μάτια
  Πρήξιμο των βλεφάρων
• Τριχίαση

Αμετρωπία: Πρόκειται για τη μη ομαλή διαθλαστική ικανότητα του ματιού, στην οποία οι φωτεινές ακτίνες δεν συμπίπτουν πάνω στον αμφιβληστροειδή χιτώνα για να σχηματίσουν ένα ξεκάθαρο είδωλο των αντικειμένων. Περιλαμβάνει την υπερμετρωπία, τη μυωπία, τον αστιγματισμό και την πρεσβυωπία*, η οποία οφείλεται στην αδυναμία προσαρμοστικότητας του φυσικού φακού.

Μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια: Στη συγκεκριμένη πάθηση οι φωτοϋποδοχείς του ματιού καταστρέφονται οδηγώντας σε απώλεια όρασης.

Τα συμπτώματα της μελαγχρωστικής αμφιβληστροειδοπάθειας είναι τα εξής:

• Νυκταλωπία (πάθηση κατά την οποία καθίσταται αδύνατη η καλή όραση στο ημίφως και το σκοτάδι)
• Απώλεια περιφερειακής ή κεντρικής όρασης
• Λάμψεις
• Προβλήματα στην έγχρωμη όραση (διαταραχές στην αντίληψη των χρωμάτων)

Ογκοκερκίαση: Η «τύφλωση των ποταμών» είναι η δεύτερη μολυσματική αιτία τύφλωσης σε όλο τον κόσμο η οποία προκαλείται από το παρασιτικό σκουλήκι, Onchocerca volvulus. Η θεραπεία της νόσου διαρκεί 10 με 15 χρόνια και ο ασθενής πρέπει να παίρνει το φάρμακο μια φορά την ημέρα μέχρι να εξοντωθεί το εν λόγω σκουλήκι.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

Κνησμό και υπερβολική φαγούρα κάνοντας σε ορισμένες περιπτώσεις τη ζωή του πάσχοντος ιδιαίτερα βασανιστική και επώδυνη.

Οι τροφές για την καλή υγεία των ματιών

Η υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής θωρακίζει την υγεία ενώ προστατεύει τα μάτια από τον κίνδυνο διαφόρων οφθαλμοπαθειών.

Εντάξτε στη διατροφή σας τις εξής τροφές:

• Τόνος
• Σολομός
• Πέστροφα
• Σκουμπρί
• Σαρδέλες
• Αντσούγιες
• Ρέγγα
• Καρύδια
• Φιστίκια
• Κάσιους
• Φακές
• Σπόροι chia
• Σπόροι λιναριού
• Σπόροι κάνναβης
• Λεμόνια
• Πορτοκάλια
• Γκρέιπφρουτ
• Σπανάκι
• Λαχανίδα
• Καρότα
• Γλυκοπατάτες
• Βόειο κρέας
• Αυγά

Χρήσιμα tips

• Τις ηλιόλουστες ημέρες να φοράτε πάντα γυαλιά ηλίου για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο εμφάνισης καταρράκτη
• Να αποφεύγετε να τρίβετε τα μάτια σας
• Να πλένετε σχολαστικά τα χέρια σας πριν κάνετε χρήση των φακών επαφής
• Να φοράτε γυαλιά προστασίας αν έρχεστε σε επαφή με χημικά ή θραύσματα
• Να κρατάτε τα μάτια σας ενυδατωμένα
• Να ξεκουράζετε τα μάτια σας κάθε 20' όταν εργάζεστε για πολλές ώρες σε υπολογιστή
• Κόψτε ή μειώστε το κάπνισμα
• Να ρυθμίσετε το σάκχαρο στο αίμα
• Να επισκέπτεστε μια φορά τον χρόνο τον οφθαλμίατρό σας