Τα συν και τα πλην των μεθόδων αντιμετώπισης της νοσογόνου παχυσαρκίας
Η νοσογόνος παχυσαρκία αποτελεί μία πολύπλοκη νόσο, η οποία επηρεάζει δυσμενώς την οργανική, ψυχολογική και κοινωνική κατάσταση του ανθρώπου.
Εκτός από τα παραπάνω όμως, επηρεάζει και τον τρόπο με τον οποίο το άτομο που υποφέρει από αυτή, αλληλεπιδρά με την τροφή.
Πράγματι, όπως έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά, ο νοσογόνα παχύσαρκος δεν αντιπροσωπεύει ένα άτομο το οποίο δεν μπορεί ή δεν θέλει απλώς να σταματήσει να τρώει. Απεναντίας, ένας άνθρωπος ο οποίος ζει με τη συγκεκριμένη νόσο, δυσκολεύεται να «συνεργαστεί» με ένα σύστημα ρύθμισης της όρεξης που συχνά δυσλειτουργεί -με αποτέλεσμα να αισθάνεται αυξημένη αίσθησης πείνας, ευαισθησία σε έντονα γευστικές τροφές, οπτικά και οσφρητικά ερεθίσματα φαγητού, εξασθενημένη αίσθηση κορεσμού- αλλά και με ένα μεταβολικό σύστημα το οποίο είναι ιδιαίτερα προσαρμοσμένο στο να αποθηκεύει την προσλαμβανόμενη ενέργεια στον λιπώδη ιστό.
Τα καλά νέα είναι ότι σήμερα, έχουμε στα χέρια μας ποικίλα θεραπευτικά εργαλεία τα οποία μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για την αντιμετώπιση της νοσογόνου παχυσαρκίας. Κάποια από τα εργαλεία αυτά, αποτελούν πιο συντηρητικές και κλασικές προσεγγίσεις, όπως για παράδειγμα τα χαμηλοθερμιδικά διατροφικά σχήματα, η κινητοποίηση για αύξηση της φυσικής δραστηριότητας και η φαρμακοθεραπεία. Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, αυτές οι προσεγγίσεις έχουν εμπλουτιστεί με τεχνικές τροποποίησης διατροφικής συμπεριφοράς, όπως είναι ο έλεγχος ερεθισμάτων, οι μέθοδοι αυτοπαρατήρησης και αυτορρύθμισης, αλλά και με ψυχοεκπαίδευση -εκμάθηση τεχνικών διαχείρισης του στρες, της συναισθηματικής κατανάλωσης τροφής κλπ.
Ωστόσο, μία λιγότερο συντηρητική μεν, αλλά ιδιαίτερα αποτελεσματική δε προσέγγιση -πλην όμως σε συνδυασμό με τα παραπάνω- αποτελεί και η χειρουργική αντιμετώπιση της νοσογόνου παχυσαρκίας.
Στα πλαίσια μίας προσπάθειας να παρουσιαστούν δομημένα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της κάθε προσέγγισης ή επιλογής, δημιουργήθηκε ο παρακάτω πίνακας:
Συντηρητική αντιμετώπιση | Χειρουργική αντιμετώπιση | |
Τα συν | - βελτίωση δεικτών υγείας - διατροφική εκπαίδευση - βελτίωση του τρόπου ζωής - μέτρια ρύθμιση της όρεξης - αποφυγή παρέμβασης στο πεπτικό σύστημα και της διαδικασίας του χειρουργείου | - μεγάλη βελτίωση δεικτών υγείας - διατροφική εκπαίδευση - βελτίωση τρόπου ζωής - πολύ καλή ρύθμιση της όρεξης – χαμηλό αίσθημα πείνας & υψηλό αίσθημα κορεσμού - μειωμένη επιθυμία για επεξεργασμένες τροφές (π.χ. γλυκά) - ιδιαίτερα αποτελεσματική απώλεια βάρους της τάξεως του 25-30% |
Τα πλην | - μέση απώλεια βάρους ~5-10% - πολύ πιθανή η επιστροφή του βάρους στο αρχικό ή και σε υψηλότερο σημείο - πιο δύσκολη η ρύθμιση της όρεξης – υψηλό αίσθημα πείνας & ασθενέστερο αίσθημα κορεσμού - πιθανή έντονη επιθυμία για επεξεργασμένες τροφές (π.χ. γλυκά, junk κλπ) - πιθανή επιπλέον ψυχολογική κούραση από προηγούμενο ιστορικό διαιτών | - Αρκετά απίθανη η επιστροφή του βάρους στο αρχικό σημείο, αλλά εφικτή η επαναπρόσληψη μέρους αυτού - Πιθανή ανάπτυξη προβληματικών διατροφικών συμπεριφορών και διατροφικών ελλείψεων *Ο κίνδυνος των ανωτέρω μειώνεται δραστικά εάν λαμβάνετε τη συνεχή υποστήριξη της βαριατρικής ομάδας για τουλάχιστον έναν χρόνο μετεγχειρητικά. Το χειρουργείο είναι μέρος της λύσης του προβλήματος. Η υπόλοιπη προσπάθεια είναι δική σας. |
*Ο κίνδυνος των ανωτέρω μειώνεται δραστικά εάν λαμβάνετε τη συνεχή υποστήριξη της βαριατρικής ομάδας για τουλάχιστον έναν χρόνο μετεγχειρητικά. Το χειρουργείο είναι μέρος της λύσης του προβλήματος. Η υπόλοιπη προσπάθεια είναι δική σας.
Στο σημείο αυτό, λοιπόν, κρίνεται σκόπιμο να υπογραμμιστεί ότι η σύγχρονη αντιμετώπιση της πολυσυστηματικής αυτής νόσου οφείλει να διέπεται από διεπιστημονικότητα. Διότι μέσα από τη φροντίδα διαφορετικών επαγγελματιών υγείας και συνεργατών, το άτομο θα μπορέσει να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο της τροφής στη ζωή του και να προχωρήσει σε ουσιαστικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο ζει γενικότερα.
Αλεξία Κατσαρού, Dr Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, εξειδικευμένη στη Βαριατρική Χειρουργική
