Η παχυσαρκία ένοχη για τη νεφρική νόσο και την κακή λειτουργία των νεφρών

Σχετικές εισηγήσεις έκαναν η Πρόεδρος της ΕΝΕ, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νεφρολογίας Α.Π.Θ., κυρία Αικατερίνη Παπαγιάννη, ο Αντιπρόεδρος της ΕΝΕ, Συντονιστής Διευθυντής ΕΣΥ, κύριος Θεοφάνης Αποστόλου και ο Γενικός Γραμματέας της ΕΝΕ, Συντονιστής Διευθυντής ΕΣΥ, κύριος Γεράσιμος Μπαμίχας.

Στόχος της Παγκόσμιας Ημέρας Νεφρού, η οποία εορτάζεται από το 2006 κάθε χρόνο τη δεύτερη Πέμπτη του Μαρτίου, είναι η κινητοποίηση της ιατρικής κοινότητας, των αρμόδιων αρχών και του κοινού για την πρόληψη και την προαγωγή της υγείας των νεφρών. Στην Ελλάδα, η εκστρατεία υποστηρίζεται από την Ελληνική Νεφρολογική Εταιρεία, η οποία συνεργάζεται με Διεθνείς Οργανισμούς και επαγγελματίες υγείας, οργανώνοντας δράσεις ενημέρωσης σχετικά με τα νεφρικά νοσήματα. Με τη φράση «Νεφρική Νόσος και Παχυσαρκία – Υγιής τρόπος ζωής για υγιείς νεφρούς!», η καμπάνια φέτος επικεντρώνεται στην πρόληψη και αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, η οποία είναι ισχυρότατος παράγοντας κινδύνου για ανάπτυξη Χρόνιας Νεφρικής Νόσου (ΧΝΝ), άμεσα και έμμεσα, αλλά και εξέλιξής της σε τελικό στάδιο.

Παράλληλα, στο πλαίσιο της Συνέντευξης Τύπου παρουσιάστηκαν στοιχεία μελετών από τις ΗΠΑ, αλλά και την Ευρώπη, σύμφωνα με τα οποία το 10% του πληθυσμού πάσχει από ΧΝΝ. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 1.000.000 Έλληνες εμφανίζουν προβλήματα με τους νεφρούς, ενώ σε ποσοστό 10% (δηλ. σε 100.000 άτομα), τα προβλήματα αυτά είναι αρκετά σοβαρά. Περίπου 10.000 άτομα στην Ελλάδα, από τα άτομα με αρκετά σοβαρά προβλήματα από τους νεφρούς, πάσχουν από τελικό στάδιο ΧΝΝ και για να επιβιώσουν υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση ή/και μεταμόσχευση νεφρού. Η κατάσταση αυτή σχετίζεται με εμφάνιση επιπλοκών από πολλά όργανα και ιδιαίτερα από την καρδιά, τα αγγεία και τα οστά και κοστίζει στην παγκόσμια κοινότητα κάθε χρόνο χιλιάδες νεκρούς και δισεκατομμύρια ευρώ, λόγω της ιλιγγιώδης αύξησης του κόστους νοσηλείας, αλλά και του κόστους αιμοκάθαρσης και των φαρμάκων που χορηγούνται για την αντιμετώπιση των επιπλοκών της νόσου.

Όπως σημείωσε η κυρία Παπαγιάννη: «Η Χρόνια Νεφρική Νόσος είναι η κατάσταση εκείνη κατά την οποία οι νεφροί έχουν υποστεί βλάβη, με αποτέλεσμα τη βαθμιαία μείωση της ικανότητάς τους να επιτελούν τις πολλές λειτουργίες όπως είναι η αποβολή των άχρηστων προϊόντων του μεταβολισμού, η διατήρηση του ισοζυγίου του ύδατος και των χημικών στοιχείων του σώματος κ.ά.. Είναι σημαντικό ότι σε αρχικά στάδια η νεφρική νόσος δεν έχει συμπτώματα αλλά η μη σωστή λειτουργία των νεφρών μας μπορεί να διαπιστωθεί με απλές εργαστηριακές εξετάσεις αίματος και ούρων. Συγκεκριμένα, στα ούρα την πιθανότητα ύπαρξης νεφρικής βλάβης υποδηλώνει η ανεύρεση ερυθρών αιμοσφαιρίων ή/και λευκωματουρίας (πρωτεϊνουρίας) και στο αίμα, την ύπαρξη χρόνιας νεφρικής νόσου υποδηλώνει η αύξηση των τιμών της ουρίας και της κρεατινίνης».

Τέλος, τόνισε τη μεγάλη σημασία της πρόληψης και της πρώιμης διάγνωσης της νεφρικής νόσου με τις οποίες είναι δυνατή η αναστολή ή τουλάχιστον η επιβράδυνση της εξέλιξής της σε νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου.

Επιπλέον, ο κύριος Αποστόλου από την πλευρά του, υπογράμμισε ότι η παχυσαρκία είναι ένας από τους ισχυρότερους παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη ΧΝΝ και εξέλιξής της σε ΧΝΝ τελικού σταδίου, ενώ συμπλήρωσε ότι αποτελεί μια παγκόσμια επιδημία και η επίπτωσή της αναμένεται να αυξηθεί κατά 40% την επόμενη δεκαετία. Σήμερα υπολογίζεται ότι υπάρχουν στον πλανήτη περισσότερα από 600 εκατομμύρια παχύσαρκα άτομα από τα οποία, δυστυχώς, 220 εκατομμύρια είναι παιδιά σχολικής ηλικίας. Αξιοσημείωτο είναι ότι η συχνότητα της νεφρικής νόσου με αίτιο την παχυσαρκία, έχει 10πλασιαστεί τα τελευταία χρόνια. Επιπλέον, η παχυσαρκία είναι ισχυρός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη σακχαρώδη διαβήτη, αρτηριακής υπέρτασης και καρδιαγγειακών νοσημάτων, καταστάσεων που αποτελούν επίσης παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη ΧΝΝ. Τέλος, αποτελεί παράγοντα κινδύνου για ανάπτυξη νεφρολιθίασης και αρκετών κακοηθειών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και καρκίνοι του νεφρού.

Ταυτόχρονα, αναφορά έγινε στην πρόληψη της παχυσαρκίας και της ΧΝΝ, υπογραμμίζοντας ότι μερικοί απλοί κανόνες μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης ΧΝΝ και να διατηρήσουν τους νεφρούς υγιείς. Οι κανόνες αυτοί είναι:

1. Kαθημερινή άσκηση και διατήρηση καλής φυσικής κατάστασης
2. Υγιεινή διατροφή και έλεγχος του βάρος
3. Έλεγχος σε τακτά διαστήματα των επιπέδων σακχάρου στο αίμα
4. Παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης
5. Μη παράλειψη της ενυδάτωσης με υγρά
6. Διακοπή καπνίσματος
7. Αποφυγή λήψης μη-συνταγογραφούμενων φαρμάκων
8. Έλεγχος της λειτουργίας των νεφρών, εάν ανήκουμε στις ομάδες υψηλού κινδύνου

Ο κύριος Μπαμίχας αναφερόμενος στη Χρόνια Νεφρική Νόσο, ως έναν «σιωπηλό δολοφόνο», τόνισε ότι αποτελεί την τρίτη πιο συχνή αιτία θνησιμότητας παγκοσμίως με τον σακχαρώδη διαβήτη και την υπέρταση να είναι οι πιο συχνές αιτίες εμφάνισης ΧΝΝ, ενώ τα παχύσαρκα άτομα έχουν 4,5 φορές υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης νεφρικής νόσου, από ότι τα άτομα με φυσιολογικό βάρος. Επιπλέον, ανέδειξε τη στρατηγική όσον αφορά στην αντιμετώπιση της ΧΝΝ και της παχυσαρκίας, μέσα από την κοινωνική πολιτική κατά των διακρίσεων, την πολιτική δημόσιας υγείας με πρόγραμμα επαγρύπνησης, καταγραφής και κατευθυντήριες οδηγίες και την πολιτική έρευνας και καινοτομίας.

Τέλος, παρουσίασε συγκεκριμένες προτάσεις δράσεων, όπως τη δημιουργία υποδομών για εκπαίδευση προσωπικού, την ανάπτυξη πολυδύναμων κέντρων για έρευνα και κλινική φροντίδα, την καθιέρωση έρευνας και μελέτης σε περιφερειακό επίπεδο, την εντατική και στοχευμένη συνεργασία μεταξύ των ειδικοτήτων και ιατρικών εταιρειών και την υποστήριξη από Κυβερνήσεις και Οργανισμούς Υγείας.