Ευρωπαϊκή Ημέρα Καρκίνου του Προστάτη: Μέτρα πρόληψης & συμπτώματα της νόσου

Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί σήμερα τον συχνότερο καρκίνο που διαγιγνώσκεται στους άνδρες, ενώ αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου των ανδρών άνω των 50 ετών, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα. Ο καρκίνος του προστάτη αφορά κυρίως άνδρες 50-80 ετών και παραμένει κλινικά ασυμπτωματικός μέχρι να φτάσει σε προχωρημένο στάδιο.

Ο προστάτης είναι ένας αδένας που μοιάζει με κάστανο, βρίσκεται στο εσωτερικό του σώματος, κάτω από την ουροδόχο κύστη του άνδρα, και περιβάλλει την ουρήθρα.

Με τη λειτουργία του συμβάλει:

- στον έλεγχο της ούρησης, το οποίο το πετυχαίνει λόγω της ανατομικής του θέσης

- στον εμπλουτισμό του σπέρματος με χρήσιμα και απαραίτητα συστατικά

- στη λειτουργία της εκσπερμάτισης

Τι είναι ο καρκίνος του προστάτη

Ο καρκίνος του προστάτη είναι μια νόσος σοβαρή, αλλά όχι πάντοτε θανατηφόρα, που προέρχεται από τον ανώμαλο πολλαπλασιασμό των κυττάρων του αδένα. Οι όγκοι σχηματίζονται αρχικά στο εξωτερικό του προστάτη και στη συνέχεια εξαπλώνονται στους γύρω ιστούς.

Πόσο συχνός είναι

Με τα σημερινά δεδομένα, ένας στους επτά άνδρες θα εμφανίσει καρκίνο του προστάτη σε κάποια στιγμή της ζωής του. Όσο μεγαλώνει η ηλικία, μεγαλώνει και ο κίνδυνος.

Ποιοι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο

- άτομα με οικογενειακό ιστορικό –η ύπαρξη ιστορικού καρκίνου του προστάτη στην οικογένεια, καθώς και η έναρξή του σε ηλικία κάτω των 55 ετών σε άτομα της οικογένειας αυξάνει τις πιθανότητες στον άνδρα να εμφανίσει τη νόσο

- άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών –το ποσοστό των νέων διαγνώσεων καρκίνου του προστάτη αυξάνεται με την αύξηση της ηλικίας, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη μορφή καρκίνου

- οι έγχρωμοι άνδρες έχουν περισσότερες πιθανότητες να πάθουν καρκίνο του προστάτη απ’ ό,τι οι λευκοί

Αν διαγνωστεί έγκαιρα, η θεραπεία του καρκίνου του προστάτη είναι συνήθως πολύ πετυχημένη.

Συμπτώματα

Η πλειοψηφία των προστατικών καρκίνων σε πρώιμα στάδια δεν προκαλεί καθόλου συμπτώματα, κάτι που κάνει ακόμα πιο σημαντική την τακτική εξέταση από τον γιατρό.

Όταν υπάρχουν συμπτώματα, μπορεί να περιλαμβάνουν τα παρακάτω:

- συχνή ή επιτακτική ανάγκη ούρησης, με διακοπτόμενη ή καθυστερημένη ροή

- αίμα στα ούρα ή στο σπέρμα

- δυσουρία (δυσκολία στην ούρηση)

- συχνουρία, ιδιαίτερα το βράδυ

- πόνος ή τσούξιμο κατά τη διάρκεια της ούρησης

- ατελής κένωση της κύστης

- συνεχής πόνος στη ράχη, τη λεκάνη ή τους γλουτούς

- επώδυνη εκσπερμάτιση

- στυτική δυσλειτουργία

- απώλεια όρεξης και βάρους

- επίμονος πόνος στα οστά

Διάγνωση

Δεδομένου του ότι η νόσος είναι συνήθως ασυμπτωματική, μπορεί να εντοπιστεί σε πρώιμα στάδια μόνο μέσα από τακτικό κλινικό έλεγχο, ο οποίος πρέπει να ξεκινάει στην ηλικία των 50 ετών και περιλαμβάνει:

- Την δακτυλική εξέταση του προστάτη, κατά την οποία ο αδένας ψηλαφείται για να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν ανωμαλίες στο μέγεθος, στο σχήμα και στην υφή του. Η δακτυλική εξέταση πρέπει να περιλαμβάνεται στον ετήσιο γενικό έλεγχο όλων των ανδρών ηλικίας 50 ετών και άνω.

- Την ειδική εξέταση αίματος με μέτρηση του ειδικού προστατικού αντιγόνου PSA κάθε 3 έτη και μετά τα 60 κάθε 2 έτη.

Ο συνδυασμός των δύο αυτών μεθόδων μπορεί να δώσει τις ακριβέστερες πληροφορίες για την ύπαρξη ή μη της νόσου. Εάν έχετε οικογενειακό ιστορικό καρκίνου προστάτη σε συγγενείς πρώτου βαθμού, η εξέταση πρέπει να ξεκινά από την ηλικία των 40 ετών.

Η διάγνωση του καρκίνου του προστάτη επιβεβαιώνεται μόνο με βιοψία του προστάτη, ενώ εξετάσεις όπως η ανάλυση ούρων μπορούν να συμβάλουν στον αποκλεισμό ή στην επιβεβαίωση άλλων παθήσεων με παρόμοια συμπτώματα.

Πρόληψη

Υπάρχουν ορισμένα μέτρα περιορισμού του κινδύνου για την ανάπτυξη της νόσου, όπως υπάρχουν και ενοχοποιητικοί παράγοντες:

Η διατροφή που περιλαμβάνει υψηλή πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών, επεξεργασμένων τροφών και κόκκινου κρέατος ενοχοποιείται για την ανάπτυξη της νόσου. Ο κίνδυνος για καρκίνο του προστάτη μπορεί να μειωθεί αν η διατροφή μας είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και φυτικές ίνες, αν διατηρούμε το βάρος μας φυσιολογικό και αν κάνουμε καθημερινές σωματικές δραστηριότητες. Ασκηθείτε για 30’ τη μέρα με όποιο τρόπο μπορείτε και σας αρέσει.

Μελέτες επίσης δείχνουν ότι τροφές που είναι πλούσιες σε λυκοπένιο, μια αντιοξειδωτική ουσία, όπως ωμές ή μαγειρεμένες ντομάτες, γκρέιπφρουτ και καρπούζι δρουν ευεργετικά για τον προστάτη. Το σκόρδο και τα λαχανικά όπως το μπρόκολο, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το λάχανο και το κουνουπίδι έχουν επίσης αντικαρκινική δράση.

Η σωματική άσκηση δυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, βελτιώνει την κυκλοφορία και επιταχύνει την πέψη, λειτουργίες που διαδραματίζουν κάποιο ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου. Επιπλέον, η άσκηση βοηθά την πρόληψη της παχυσαρκίας, που κι αυτή αποτελεί δυνητικό παράγοντα κινδύνου για εμφάνιση ορισμένων μορφών καρκίνου.

Τέλος, η καθημερινή άσκηση ενδέχεται να ελαχιστοποιεί τα συμπτώματα και να ελαττώνει την πιθανότητα διόγκωσης του προστατικού αδένα ή της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη.

Θεραπεία

Η ολική αφαίρεση του προστάτη (ριζική προστατεκτομή) αποτελεί την πιο συχνή θεραπεία του εντοπισμένου καρκίνου του προστάτη. Συνήθως συμπεριλαμβάνει την αφαίρεση και των κοντινών λεμφαδένων. Η εγχείρηση συνήθως συνιστάται σε άνδρες 50 με 70 ετών.

Για πιο ηλικιωμένους άνδρες ή γι’ αυτούς που δεν μπορούν να αντέξουν την εγχείρηση συνιστάται η θεραπεία με ακτινοβολία για να καταστραφούν τα καρκινικά κύτταρα.

Σε ειδικές περιπτώσεις που ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί, η αφαίρεση των όρχεων ή η ορμονοθεραπεία μπορεί να καθυστερήσει την ανάπτυξη του καρκίνου του προστάτη και επομένως να μειώσει ή να αναστείλει την περαιτέρω εξάπλωση της νόσου.

Διαβάστε επίσης:

Καρκίνος του προστάτη: Οι τροφές που αυξάνουν την επιθετικότητα της ασθένειας

Καρκίνος προστάτη: Σε ποια ποσότητα μειώνουν τον κίνδυνο θανάτου οι ξηροί καρποί

Επιθετικός καρκίνος προστάτη: Πόσο αυξάνεται ο κίνδυνος ανάλογα με την περίμετρο της μέσης