Lancet: Ο παγκόσμιος «χάρτης κινδύνου» για τα εγκεφαλικά

Η νέα μελέτη αποτελεί ένα παγκόσμιο «χάρτη κινδύνου» για τα εγκεφαλικά. Για πρώτη φορά, οι επιστήμονες συμπεριλαμβάνουν πλέον στους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου και την –υποτιμημένη έως τώρα– ρύπανση του αέρα σε ανοικτούς και σε κλειστούς χώρους, από εξατμίσεις οχημάτων, εργοστάσια ρεύματος και άλλες βιομηχανίες, καύση ξύλων κ.α..

Οι ερευνητές, με τον καθηγητή Βάλερι Φέιγκιν του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας του Όκλαντ της Νέας Ζηλανδίας επικεφαλής, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Νευρολογίας The Lancet Neurology, αφού ανέλυσαν 17 παράγοντες κινδύνου μετά το 1990 σε 188 χώρες.

Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι, σε ποσοστό πάνω από 90%, τα εγκεφαλικά διεθνώς σχετίζονται με τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου και, από αυτούς, το 74% αφορά παράγοντες σχετικούς με την ανθρώπινη συμπεριφορά.

Κάθε χρόνο περίπου 15 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο παθαίνουν εγκεφαλικό. Από αυτούς, σχεδόν έξι εκατομμύρια πεθαίνουν και πέντε εκατομμύρια μένουν με μια κάποια μόνιμη αναπηρία, όπως παράλυση, απώλεια όρασης ή διαταραχή ομιλίας.

Οι δέκα κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό, σύμφωνα με τη μελέτη, είναι κατά σειρά οι εξής:

1. υπέρταση

2. διατροφή φτωχή σε φρούτα

3. υψηλός Δείκτης Μάζας Σώματος

4. διατροφή με πολύ αλάτι

5. κάπνισμα

6. διατροφή φτωχή σε λαχανικά

7. ρύπανση ατμόσφαιρας

8. ρύπανση νοικοκυριού από στερεά καύσιμα

9. διατροφή φτωχή σε πλήρη δημητριακά

10. υψηλό σάκχαρο

Περίπου το 29% της επιβάρυνσης από τα εγκεφαλικά (με βάση τα χαμένα χρόνια υγιούς ζωής) αποδίδεται στη ρύπανση του αέρα σε ανοικτούς και κλειστούς χώρους, έναντι 21% στο τσιγάρο. Από το 1990, η ρύπανση ως παράγοντας κινδύνου για εγκεφαλικό έχει αυξηθεί κατά 33%. Η ρύπανση του αέρα σε κλειστούς χώρους είναι σοβαρότερο πρόβλημα στην Αφρική και στην Ασία.

Η ανεπαρκής σωματική άσκηση αποτελεί μεγαλύτερο παράγοντα κινδύνου για εγκεφαλικό στους άνω των 70 ετών, σε σχέση με τους νεότερους. Ο παράγοντας κινδύνου που έχει υποχωρήσει περισσότερο την τελευταία 15ετία είναι η έκθεση σε παθητικό κάπνισμα, ιδίως στις ανεπτυγμένες χώρες, παρ’ όλα αυτά συμβάλλει ακόμη κατά 3% περίπου στα άτομα 15-49 ετών.

Αντίθετα, ο παράγοντας κινδύνου που έχει αυξηθεί περισσότερο διαχρονικά είναι η κατανάλωση ποτών-αναψυκτικών με ζάχαρη, ιδίως στις πλουσιότερες χώρες, αν και η «συνεισφορά» της στο εγκεφαλικό δεν ξεπερνά το 1,6% στους κάτω των 49 ετών.

Δείτε κι αυτό:

Ο καρπός που ρίχνει τη χοληστερόλη και προστατεύει από έμφραγμα!

Έξι παράδοξα σημάδια που προειδοποιούν για πρόβλημα στην καρδιά

Ποια κατηγορία εργαζομένων κινδυνεύει περισσότερο από σοβαρό εγκεφαλικό